OV in Nederland

“De makkelijkste vraag gaat over het hamburgerbakken. Dat moeten ze niet meer doen.”
Minister Dijsselbloem (Financiën, PvdA) is in gesprek met NS over het afstoten van grote activiteiten van het spoorbedrijf. NS heeft de afgelopen jaren veel taken naar zich toe getrokken die meer omvatten dan de kerntaak - de exploitatie van het hoofdrailnet. Dijsselbloem spreekt met Roger van Boxtel, interim-topman van NS, over “een nieuw strategisch profiel” van NS. Dat moet voor het einde van dit jaar gereed zijn.

Dijsselbloem zegt dit in een interview met NRC, naar aanleiding van het jaarverslag over staatsdeelnemingen dat vandaag verschijnt. De staat is enig aandeelhouder van NS. Dijsselbloem wil als actieve aandeelhouder “nadrukkelijk” een rol spelen bij de strategische keuzes van NS.

Volgens Dijsselbloem is het niet goed dat NS steeds meer is gaan doen en vanuit een monopoliepositie private partijen “verdrukt”. Hij verwijst naar de exploitatie van vastgoed en horeca op stations, busvervoer, het meedingen naar regionale spoorlijnen en de de activiteiten in Duitsland, Engeland en Schotland. NS heeft een divisie voor winkels en horeca, met eigen ‘formules’ als De Broodzaak, Julia’s, Kiosk en Smullers.
NRC.nl

Abellio heeft het merendeel van het buitenlandse busvervoer al afgestoten en is voornamelijk nog actief in het spoorvervoer. Ik zie ook niet in waarom NS de buitenlandse spoorwegactiviteiten zou moeten afstoten terwijl het in Nederland moet concurreren tegen diezelfde bedrijven. De activiteiten in Groot-Brittannië en Duitsland zijn succesvol en hebben nog veel groeimogelijkheden die ook weer zorgen voor een hoger dividend voor de schatkist.

Neem nu de activiteiten in Duitsland. Abellio rijdt nu twee concessies, vanaf december drie en vanaf december 2016 vier. De komende jaren zijn er nog een aantal concessies waar Abellio het verkeer zal overnemen, naar verwachting heeft Abellio in december 2016 een marktaandeel van 4% en een netwerk dat zich uitstrekt van Arnhem tot Leipzig. Het aantal reizigers bij het regionale spoorvervoer in Duitsland vertoont al jaren een constante groei waar voorlopig ook geen einde aan lijkt te komen. Er komen de jaren ook nog veel grote tenders op de markt waar Abellio behoorlijk kansrijk zal zijn, zo gaat bijna al het spoorvervoer in Baden-Württemberg aanbesteed worden de komende jaren en ook in Nordrhein-Westfalen lopen nog een aantal grote aanbestedingen om maar wat voorbeelden te geven.

Ik zie sowieso niet in waarom Abellio/NS geen busvervoer mag doen, terwijl Arriva en consorten dat wel mogen in Nederland...

Omdat je belangenverstrengeling krijgt en de deur open zet voor minder frisse praktijken. Wat mij betreft kan de NS gewoon geprivatiseerd worden en laat ze via een openbare aanbesteding maar bewijzen dat ze de beste vervoerder zijn voor de exploitatie van het hoofdrailnet.

Lijkt mij ook, of terug het hok in als staatsbedrijf wat zich uitsluitend op het Hoofdrailnet richt.

Vinny schreef:Omdat je belangenverstrengeling krijgt en de deur open zet voor minder frisse praktijken. Wat mij betreft kan de NS gewoon geprivatiseerd worden en laat ze via een openbare aanbesteding maar bewijzen dat ze de beste vervoerder zijn voor de exploitatie van het hoofdrailnet.

Bewijzen dat je ergens het beste in bent voordat je het gaat. Wauw.

JWM schreef:Lijkt mij ook, of terug het hok in als staatsbedrijf wat zich uitsluitend op het Hoofdrailnet richt.

Want?

Kom eens net argumenten waarom de vrije markt het beter zou kunnen doen. Alles wat geprivatiseerd is in de afgelopen decennia is wel zo'n beetje achteruit gegaan, behalve de resultaten van sommige voormalige staatsbedrijven zoals DSM. De zorg? Kosten zijn ruimschoots verdubbeld en de rechten van het personeel zijn afgekalfd. Goed werknemerschap volgt goed werkgeverschap. Zelfde geldt voor de salarissen in het geprivatiseerd openbaar vervoer. Minder geld naar werknemers en meer geld naar buitenlandse moederbedrijven.

Als je serieus gelooft dat trickle down economics werkt dan heb je nog nooit één enkele wetenschappelijke publicatie over het onderwerp gelezen.

Ergens een rare reactie van Dijsselbloem. Als alleen aandeelhouder moet je toch elke vorm van winstgevende activiteiten toejuichen?

JWM schreef:Lijkt mij ook, of terug het hok in als staatsbedrijf wat zich uitsluitend op het Hoofdrailnet richt.

Het is wat mij betreft als volgt:
Of de overheid lost de geldverslindende randzaken in het OV op zoals aanbestedingen waarbij de winsten van de vervoerders verveelvoudigen en het aanbod voor de reiziger met hetzelfde percentage maar dan negatief afneemt en de NS stopt met concurreren in binnen- en buitenland, of de overheid laat het in stand en het Nederlandse OV wordt kapot geconcurreerd en NS mag daar naar hartenlust aan meedoen.

deadlock schreef:

JWM schreef:Lijkt mij ook, of terug het hok in als staatsbedrijf wat zich uitsluitend op het Hoofdrailnet richt.

Want?

Vooral ideologisch. Hamburgers bakken is niet iets waar een overheid indirect mee bezig moet zijn, net als het exploiteren van bussen in het buitenland.

Maar het is wel wat de Duitse en Franse overheid in Nederland doet, bussen rijden.

Ja dus? Dat moet elk land voor zichzelf uitmaken wat een overheidstaak is. Idealiter stoppen de Fransen en Duitsers daar natuurlijk ook mee.

JWM schreef:Vooral ideologisch. Hamburgers bakken is niet iets waar een overheid indirect mee bezig moet zijn, net als het exploiteren van bussen in het buitenland.

Want? Als iets ideologisch is dan kan je dat toch onderbouwen? Of hoeft het dan opeens niet meer? Zou leuk worden in de Tweede Kamer als iedere discussie daar zo zou gaan zeg.

En ook ideologieën kunnen natuurlijk fout zijn. Niet alles is een mening. Als jij vindt dat mijn TV geen 55 inch diagonaal is, dan is dat geen mening, dan heb je het gewoon fout.

Met zo'n post creëer je geen discussie op de inhoud. Maar dat was waarschijnlijk ook niet je insteek :N

JWM schreef:Met zo'n post creëer je geen discussie op de inhoud. Maar dat was waarschijnlijk ook niet je insteek :N

Met zo'n post creëer je dat juist wel. Maar discussie a la een stel PVV-aanhangers aan de ene kant en de Antifa aan de andere kant die elkaar de tent uitschreeuwen met wellus nietus is pertinent niet waar iemand op zit te wachten en juist zij zijn degene die zich beroepen op ideologie. Maargoed, je geeft je ongelijk dus gewoon toe, mooi.

Uiteraard krijg je pas een goede inhoudelijke discussie als deelnemers hun mening onderbouwen met argumenten, dat betwist ik niet. Ideologie is wellicht een wat ongelukkig gekozen woord maar ik zie hamburgers bakken niet iets waar de overheid in zou moeten participeren omdat hamburgers niet behoren tot basisvoorzieningen waar naar mijn mening de overheid zich tot zou moeten beperken. Heeft het een meerwaarde als ik dat nog verder ga beargumenteren in dit topic?

JWM schreef:Uiteraard krijg je pas een goede inhoudelijke discussie als deelnemers hun mening onderbouwen met argumenten, dat betwist ik niet. Ideologie is wellicht een wat ongelukkig gekozen woord maar ik zie hamburgers bakken niet iets waar de overheid in zou moeten participeren omdat hamburgers niet behoren tot basisvoorzieningen waar naar mijn mening de overheid zich tot zou moeten beperken. Heeft het een meerwaarde als ik dat nog verder ga beargumenteren in dit topic?

Natuurlijk. Want ik beschouw hamburgers bakken ook niet als kerntaak van de overheid. Echter, de NS is geen overheid en geen staatsbedrijf en nooit geweest ook. Het is een commercieel bedrijf waarvan de overheid een aandeelhouder is.

Waarom zou een overheid aandeelhouder moeten zijn van een commercieel bedrijf met alle risico's van dien?

Welke risico's?

Dat het commerciële bedrijf bijvoorbeeld een miljardenbestelling plaatst bij een incompetentie fabriek ergens in Italië. De financiële strop komt vervolgens indirect bij de aandeelhouder terecht.

En het antwoord is trouwens; Ja. Want het is een nutsvoorziening. En de buitenlandse activiteiten zijn dusdanig georganiseerd dat het vooralsnog geen risico's met zich meebrengt.

JWM schreef:Dat het commerciële bedrijf bijvoorbeeld een miljardenbestelling plaatst bij een incompetentie fabriek ergens in Italië. De financiële strop komt vervolgens indirect bij de aandeelhouder terecht.

Je moet minder Telegraaf lezen. De aandeelhouder heeft dit zelf veroorzaakt vanwege de vreemde procedure en het gevoerde beleid, daarnaast had de NS geen keuze om die miljardenbestelling daar te plaatsen. En ook die bestelling was direct een gevolg van Europese aanbestedingsregels. Dit is dus zoiets waarover je geen mening kan hebben, hier zijn gewoon alle feiten over bekend.

Als de aandeelhouder dit zelf veroorzaakt is het geen goede aandeelhouder. Een commercieel bedrijf kan natuurlijk niet goed functioneren als het gelijktijdig marionet van de wispelturige politiek is. Ziehier de kern van het probleem met de huidige vlees-noch-vis keuze tussen staatsbedrijf en private onderneming.

JWM schreef:Waarom zou een overheid aandeelhouder moeten zijn van een commercieel bedrijf met alle risico's van dien?

1. Welke risico's? (ook al gevraagd door deadlock)
2. Welk commercieel bedrijf? (NS mag niet zijn prijzen zomaar aanpassen en krijgt regelmatig zaken opgelegd)
3. Moet het spoorvervoer sowieso wel als commercieel gezien worden, aangezien echte marktwerking (de klant kan op elk moment kiezen tussen meerdere bedrijven) niet mogelijk is?


Vooral dat 3e punt is voor mij een groot bezwaar. Je kan op het spoor nooit echte marktwerking krijgen, want een reiziger kan er niet voor kiezen of hij om 10 uur met de NS, of Arriva, of Veolia, of .... zijn reis van Arnhem naar Utrecht maakt, want dat is gewoon onmogelijk. Een reiziger wordt daardoor toch al gedwongen om met een bepaalde vervoerder te gaan.
Daarnaast is de huidige 'marktwerking' helemaal geen marktwerking, want de reiziger heeft niets te vertellen. Weliswaar moeten al die vervoerders advies vragen aan 'reizigersorganisaties' (die nog geen fractie van het totaal aantal reizigers vertegenwoordigd), maar de vervoerders mogen dat advies dan gewoon links laten liggen. De 'markt' heeft dus eigenlijk niets te zeggen en kan dus nauwelijks invloed uitoefenen. Het enige wat de huidige 'marktwerking' is, is een stoelendans tussen bedrijven wie de komende 10-15 jaar als veredeld overheidsbedrijfje mag gaan fungeren.

Dat de horeca bij NS weg gaat vind ik dan wel weer goed, want dat is juist wél iets waar marktwerking plaats kan vinden. Daar zou het wel heel goed mogelijk zijn, want het is heel goed mogelijk om op bijv. Utrecht Centraal dan als reiziger de keuze te hebben om een broodje te halen bij bedrijf A of bij bedrijf B die zich daar dan vestigen.