"De aderen van de Randstad slibben dicht"

[Wubbo]

De aderen van de Randstad slibben dicht

Uitpuilende treinen en trams in de Randstad. Permanente files op de snelwegen van en naar Amsterdam, Den Haag, Breda, Eindhoven en Arnhem, zowel in de spits als daarbuiten. De metrostelsels van Amsterdam en Rotterdam die de passagiersgroei niet meer aankunnen, ondanks nieuwe metrolijnen.

Dat is het toekomstbeeld voor de randstedelijke infrastructuur. Het openbaar vervoer en de wegen zijn nu al overvol, maar na 2030 krijgt het aantal verkeersinfarcten een permanent karakter, als er niets gebeurt. Dat is de conclusie van het rapport Nationale markt- en capaciteitsanalyse in opdracht van het ministerie van Infrastructuur en Milieu. Er spreekt een alarmerende boodschap uit: de dreigende verkeerscongestie in de Randstad is een urgent probleem voor een toekomstig kabinet.

Lees verder

[Klaasje]

De NMCA is toch al ruim een maand geleden gepubliceerd? Maar inderdaad. Het klopt. Op het spoor zag je dat de PHS-trajecten met PHS voldoende ruimte voor groei hebben. Het gaat voornamelijk mis op trajecten waar geen PHS gepland is. En ja, het regionaal en stedelijk OV staat eigenlijk voor een veel grotere opgave. In Rotterdam kunnen ze nog wel spelen met de frequenties van de metro's maar heel veel ruimte is er verder niet om te groeien. Amsterdam krijgt wel de NZ-lijn maar het is duidelijk dat de huidige trams geen groei meer kunnen opvangen. Daar moet dus iets anders komen. Veel middelgrote steden lopen vast met het busnetwerk.

[Bemined]

De metro in Rotterdam had nog bijna 50% kunnen groeien indien men niet bij alle uitbreidingen kortere perrons had gebruikt. Beetje raar dat de RET nu meedoet in de poppenkast dat er enorm veel geld naar het OV zou moeten, terwijl men onlangs nog ingestemd heeft met het inkorten van de perrons van de Hoekse Lijn. Daar had men destijds toch flink tegen moeten protesteren wil men nu recht van spreken hebben.

[cassie127]

Is overigens een probleem dat niet alleen in de randstad speelt. In Zwolle merk je ook dat je vaker vast staat en dat het langer duurt. Reistijden met de bus zijn in Zwolle ook eerder langer dan korter geworden en de treinen daar zijn ook steeds voller.

En dan zie je dat ze in de randstad een heleboel er aan doen en dat het rijk er hier nauwelijks geld voor heeft of gemeentes en provincies nog meer moeten betalen dan het rijk

[Wubbo]

Volgens mij klaagt de Randstad juist dat ze te weinig geld krijgen van het Rijk om de verwachte vraag aan te kunnen?

[dennistd]

Maar als de randstad echt goed dichtslibt dan wil toch geen bedrijf zich daar meer vestigen, waardoor het probleem zich vanzelf oplost? Eventueel belasting heffen op vestiging in de randstad en de opbrengst daarvan inzetten als subsidie voor vestiging in krimpgebieden, win-win heb je dan.

[SLToilet]

Een al wat langer bekend rapport en probleem, wat het er overigens niet minder erg om maakt. Een begrotingsoverschot zoals die nu is ontstaan moet worden gebruikt om de infrastructuur verder uit te bouwen. We zijn namelijk aardig op weg om te verjakartaniseren. En dat is geen positief effect!

En dat effect is niet alleen een probleem van de Randstad. Integendeel, alle metropolen en agglomeraties die aan elkaar verbonden zitten in de wijde omtrek ondervinden hier de gevolgen van, tenzij we met z'n allen dit willen aanpakken door een economische depressie á la jaren '30 te veroorzaken (lees: niemand met een gezond verstand). Met gerust hart kun je zeggen dat dit een gebied is van stedelijke linten tot op ruim 200 kilometer verderop. Van Alkaar via de Randstad naar Arnhem/Nijmegen, Helmond, Weert, Brussel/Leuven en Brugge.

Maar de hoe-vraag is minstens zo belangrijk: aan asfalt bijplakken komt een radicaal eind. Steden, die het verkeer van al die plakken asfalt, beter bekend als snelweg, moeten opvangen, willen er niet meer aan. Rotterdam, Amsterdam maar bovenal Utrecht: de heilige koe is meer heilige stront voor ze geworden waarmee ze (niet onterecht) heiligschennis willen plegen. Ook daarbuiten zie je dat steden die minder geven om het milieu ook hooivorken omhoog steken als hun huizen worden platgegooid, zie steden als Jakarta. De zelfrijdende auto klinkt als een leuk idee maar dat gaat niet werken: het duurt nog wel 30 jaar voor werkelijk alles is omgeschakeld en dan nog nemen ze meer ruimte in dan de fiets of het OV.

Dus zullen die laatste twee de hoofdmoot moeten voeren voor personenvervoer. In de steden doet Nederland het al best goed door inderdaad veel te fietsen, de limiet kan nog wat opgerekt worden door elektrisch te fietsen. Maar er zijn twee nadelen: de fiets kan niet al teveel meenemen wat betekent dat in de vinexwijken de vinexdozen algauw teruggrijpen op de auto en het weer. Waardoor wederom diezelfde dozen weer de auto pakken. Oh ja en dat geldt ook wanneer het OV om wat voor reden dan ook niet optimaal is: minder dan 6x/uur, komt niet in elke wijk en rijdt niet zo snel als de auto :X .

Maar goed, dat is erg lokaal, voor langere afstanden geldt dat je met 100km/uur moeilijk kan vragen de balans te houden op een zelfbedachte ultra-pedelec (en dat accuutje gaat het ook niet leuk vinden). Een motor, elektrisch of niet, doe je jaren over om te krijgen. Het OV is dan dé kracht waarop Nederland vooruit moet. Momenteel is men bezig om de laatste ruimte er nog uit te persen maar dit gaat opbreken. De daluren raken ook verzadigd en zo zijn meer problemen: we zeggen wel dat we een goed spoorwegennet hebben, dat is het ook, maar hij reikt niet in alle haarvaten van het land (itt Duitsland, België, Zwitserland of Japan). Dus zijn hier drie focuspunten: kijken of je nog verder de daluren kan benutten, richting een totale 24-uurseconomie (vraag is of we dat wel willen als dagdiertjes) verdere uitbouw bestaande sporen en extra lijnen aan spoor, wat voor soort mag je zelf invullen want trams en metro's en alles wat Karlsruhefähig is, is goed. Als het maar rails is:

Ik zie geen kantoorklerk graag de bus pakken, uitzonderingen daargelaten. Vieze stinkdingen die sloom door alle streegjes rijden, geen wonder dat Eindhoven Cederlaan zoveel meer reizigers ziet dan hele wijken in Tilburg (ideetje!). Ook ga je ze niet in de bus proppen als ze een halfuur moeten wachten in de avond. Trillingvrij, schoon, soepel, snel, altijd en vaak, maar de trein of metro wint alsnog, die gaan immers nog veel sneller.
Ander niet-railgebonden vervoer? Monorails? Dat is speelgoed (vanaf 0:02: https://www.youtube.com/watch?v=Gmyv13Avmfs)!

Wie mooi wil zijn moet pijn lijden, miljarden moeten dus worden gevraagd, het geld lijkt er soms niet te zijn omdat politici nogal OV-fobisch zijn maar de werkelijkheid is dat bij het rijk miljarden liggen te wachten. Die je beter nú kan uitgeven vóór de inflatie oploopt of het verkeer vastloopt (met bijbehorende economische schade).

[Wubbo]

Maar als de randstad echt goed dichtslibt dan wil toch geen bedrijf zich daar meer vestigen, waardoor het probleem zich vanzelf oplost? Eventueel belasting heffen op vestiging in de randstad en de opbrengst daarvan inzetten als subsidie voor vestiging in krimpgebieden, win-win heb je dan.

Ja, die bedrijven gaan vanzelf weg inderdaad. Wel naar Brussel, Frankfurt of een andere stad/land dat wel investeert, zodat je werkgelegenheid ook foetsie is.

De bedrijven die in de Randstad zitten bieden vaak werk aan hoger opgeleiden, waardoor er ook werk voor lager opgeleiden ontstaat. Die hoger opgeleiden willen niet wonen in de krimpgebieden is al eens onderzocht, dus zo'n subsidievorm werkt maar in heel beperkte mate.

[starx]

Maar als de randstad echt goed dichtslibt dan wil toch geen bedrijf zich daar meer vestigen, waardoor het probleem zich vanzelf oplost? Eventueel belasting heffen op vestiging in de randstad en de opbrengst daarvan inzetten als subsidie voor vestiging in krimpgebieden, win-win heb je dan.

Ja, die bedrijven gaan vanzelf weg inderdaad. Wel naar Brussel, Frankfurt of een andere stad/land dat wel investeert, zodat je werkgelegenheid ook foetsie is.

Dit is wel heel erg overdreven. Bedrijven gaan heus niet zomaar halsoverkop weg, want dat kost ze gewoon heel veel geld. Kijk maar naar Londen, daar zorgt de Brexit er ook niet voor dat de City compleet leegloopt. En daarnaast: wie zegt hier dat de infrastructuur rond Brussel, Parijs en Frankfurt beter is dan die in de Randstad? Volgens mij is dat namelijk niet zo. Integendeel, de Nederlandse wegen en spoorwegen liggen er veel beter bij dan in België, Duitsland of Frankrijk.

Kortom, ik vind het prima als een nieuw kabinet in OV wil investeren, maar het is dan een vrije keuze en een kwestie van prioriteiten. Het beeld dat de concurrentiepositie van Nederland serieus gevaar loopt, klopt gewoon niet. En bovendien lopen er nu al tal van PHS-projecten en ik vraag me serieus af waarom ze nu al weten dat dat niet genoeg zal zijn.

Maar goed, er wordt nu geformeerd, dus iedereen is bij de politiek gewoon keihard om geld aan het zeuren..

[Wubbo]

Maar als de randstad echt goed dichtslibt dan wil toch geen bedrijf zich daar meer vestigen, waardoor het probleem zich vanzelf oplost? Eventueel belasting heffen op vestiging in de randstad en de opbrengst daarvan inzetten als subsidie voor vestiging in krimpgebieden, win-win heb je dan.

Ja, die bedrijven gaan vanzelf weg inderdaad. Wel naar Brussel, Frankfurt of een andere stad/land dat wel investeert, zodat je werkgelegenheid ook foetsie is.

Dit is wel heel erg overdreven. Bedrijven gaan heus niet zomaar halsoverkop weg, want dat kost ze gewoon heel veel geld.

Diezelfde argumentatie gaat op voor het verplaatsen van bedrijven naar krimpregio's: ook dat gaat niet zomaar lukken. Juist bij de Brexit zie je dat bedrijven kiezen voor locaties waar al soortgelijke bedrijven gevestigd zijn in landen waar het belastingklimaat gunstig is: de bedrijven uit de City gaan dus naar Frankfurt en Dublin. Het Europese hoofdkantoor van een Amerikaanse bank zal zich echt niet vestigen in Vlagtwedde, hoe goedkoop het daar ook is.

[Vinny]

Maar als de randstad echt goed dichtslibt dan wil toch geen bedrijf zich daar meer vestigen, waardoor het probleem zich vanzelf oplost? Eventueel belasting heffen op vestiging in de randstad en de opbrengst daarvan inzetten als subsidie voor vestiging in krimpgebieden, win-win heb je dan.

Ja, die bedrijven gaan vanzelf weg inderdaad. Wel naar Brussel, Frankfurt of een andere stad/land dat wel investeert, zodat je werkgelegenheid ook foetsie is.

De bedrijven die in de Randstad zitten bieden vaak werk aan hoger opgeleiden, waardoor er ook werk voor lager opgeleiden ontstaat. Die hoger opgeleiden willen niet wonen in de krimpgebieden is al eens onderzocht, dus zo'n subsidievorm werkt maar in heel beperkte mate.

Hoger opgeleiden willen niet wonen in krimpgebieden lijkt mij oorzaak en gevolg omdraaien. Gebieden krimpen omdat de voorzieningen minder worden en minder aantrekkelijke vestigingsplaatsen voor hoger opgeleiden worden, waardoor ze weggaan en daarom worden het krimpgebieden. Als er wel wordt geinvesteerd in een hoogwaardige dienstensector, en in een goede bereikbaarheid is er geen reden waarom hoogopgeleiden niet daarheen willen verhuizen. In Nederland is een beetje het manco dat de universiteitssteden redelijk gebaseerd zijn op "klassieke" locaties en dat bijvoorbeeld een perifere universiteit als Wageningen weer slecht bereikbaar is per OV.

[Durashift]

(..)Die hoger opgeleiden willen niet wonen in de krimpgebieden is al eens onderzocht, dus zo'n subsidievorm werkt maar in heel beperkte mate.

Misschien niet als men net, hoogopgeleid, van de uni. af komt.. en hun sociale netwerk ook in de Randstad is gevestigd..
Echter, komt men na 20 jaar ofzo op een leeftijd dat de drukte in de Randstad hun toch wel wat te veel wordt.. willen sommigen graag verkassen..

(..)
In Nederland is een beetje het manco dat de universiteitssteden redelijk gebaseerd zijn op "klassieke" locaties en dat bijvoorbeeld een perifere universiteit als Wageningen weer slecht bereikbaar is per OV.

Valt wel mee toch, met de 84 en 88?


Of gewoon nog 'slimmer' werken en dus ook meer spreiden van werkuren over de gehele (24 uurs) dag. ??

Om de (verkeer) congestie in Antwerpen te bestrijden wordt er (nu pas ) ook in de nacht gewerkt op de containerterminals.

http://www.transport-online.nl/site/823 ... chtwagens/

(één na laatste alinea).

[SLToilet]

Toch denk ik dat het moeten bussen voor veel reizigers een pijnpunt is.

De haven van Antwerpen kan zoiets nog wel permitteren, het moet zelfs gezien het totaalgebrek aan capaciteit van de Belgische infrastructuur. Maar niet alles, en eigenlijk vooral de werkgelegenheid waarmee je doorgaans het OV gebruikt (veel kantoorbaantjes) zal je niet graag midden in de nacht doen als daarvoor de noodzaak ontbreekt.

[IC140]

Hoger opgeleiden willen niet wonen in krimpgebieden lijkt mij oorzaak en gevolg omdraaien. Gebieden krimpen omdat de voorzieningen minder worden en minder aantrekkelijke vestigingsplaatsen voor hoger opgeleiden worden, waardoor ze weggaan en daarom worden het krimpgebieden. Als er wel wordt geinvesteerd in een hoogwaardige dienstensector, en in een goede bereikbaarheid is er geen reden waarom hoogopgeleiden niet daarheen willen verhuizen. In Nederland is een beetje het manco dat de universiteitssteden redelijk gebaseerd zijn op "klassieke" locaties en dat bijvoorbeeld een perifere universiteit als Wageningen weer slecht bereikbaar is per OV.

Met een hoogwaardige dienstensector en goede bereikbaarheid krijg je nog geen kosmopolitische sfeer, waar veel hoogopgeleide naar op zoek zijn tegenwoordig. Voor zaken als een functionerende deeleconomie, divers aanbod van goedbezochte horeca, festivals en cultuur en internationale bedrijvigheid is een kritieke massa van inwoners nodig. Die kritieke massa lijkt tegenwoordig groter dan vroeger, waardoor ook vanuit veel middelgrote plaatsten naar de steden wordt getrokken. Je kunt wel allemaal hipsterbars in Heerlen openen, maar zo lang het er niet genoeg mensen wonen om het daar vol te laten zitten met bebaarde millenials zal er geen aantrekkende kracht vanuit gaan.

[Vinny]

Hipsterbarren waar ze "latte" met een vleugje cafeïne serveren en foodtrucks heb je in Friesland (tegenwoordig) ook. Dat is dus echt het probleem niet.

[Geert]

Toch zijn er maar weinig hoogopgeleiden die vanuit de Randstad naar Friesland vertrekken, terwijl er andersom genoeg Friezen naar de Randstad verkassen. (Vinny is hier de spreekwoordelijke uitzondering.)

[AppleMoose]

Dat mensen naar de stad trekken is een tijdelijk fenomeen.
Als je naar de geschiedenis kijkt zie je telkens een golfbeweging van mensen die naar de stad toe verhuizen en later juist weer uit de stad wegtrekken
We hebben net een hele periode gehad dat mensen juist uit de stad trokken om allerlei redenen. Nu zitten we weer in een periode dat mensen juist weer naar de stad toetrekken. Maar zodra de stad veel te druk wordt, de huizenprijzen te duur en het idee van hoe mensen willen wonen en hun kinderen willen laten opgroeien verandert, zul je zien dat veel mensen weer juist uit de stad wegtrekken.

Beleid enkel afstemmen op deze relatief korte termijnbeweging is een duidelijk symptoom van het Randstadfetisjisme (volledige focus op de Randstad en wat daarbuiten valt telt niet eigenlijk niet mee (zie voorbeeld dat gegeven wordt over de trein Vlissingen-Schiphol)) wat mij al langer stoort.
Een ander symptoom is dat er alleen naar mogelijke oplossingen wordt gezocht die binnen de randstad mogelijk zijn en wellicht maar marginaal effect zullen sorteren. Terwijl, als je wat breder kijkt, buiten de bestaande stedelijke gebieden, wat daar mogelijk is en naar hoe je mensen en bedrijven kunt verleiden om van de mogelijkheden buiten de Randstad en stedelijke gebieden gebruik te maken, mogelijk veel groter effect zult bereiken.
Dat verleiden kun je bijvoorbeeld doen door juist voldoende en hoogwaardige verbindingen te realiseren van en naar (en binnen) de Randstad, in plaats van de Randstad volledig los te koppelen van het overige netwerk.
Subsidie verstrekken aan bedrijven zal wellicht op korte termijn geen groot effect hebben, maar als er een paar bedrijven zijn die hun hele handel verplaatsen volgen er wellicht meer. Het lijkt mij in ieder geval het onderzoeken en proberen waard.

Neemt niet weg dat je wel moet blijven investeren in verbeteringen binnen de Randstad en ook op de korte termijnbeweging zult moeten reageren. Maar je zult daarnaast ook moeten blijven kijken wat er buiten dit gebied mogelijk is en aan de lange termijn denken.

[Vinny]

Mensen willen niet zozeer in de stad of in het platteland wonen, maar wonen op een plek die aan hun behoeftes voldoet: allereerst werk op een bereikbare locatie, ten tweede voorzieningen dichtbij, en in de derde plaats een ruime plek met een eigen tuintje.

Stiekem willen veel mensen in Almere Buiten-Oost wonen alleen is dat niet zo "cool" om te zeggen

[Suus]

Ik was vorige week in Almere Buiten-Oost a.k.a. de Regenboogbuurt-Zuid en eerlijk gezegd wil ik daar echt helemaal niet wonen. Meer dan een supermarkt is er gewoon niet en als je goed kijkt zijn veel grote steden zoals Rotterdam praktisch net zo groen.

[trolly]

Mensen willen niet zozeer in de stad of in het platteland wonen, maar wonen op een plek die aan hun behoeftes voldoet: allereerst werk op een bereikbare locatie, ten tweede voorzieningen dichtbij, en in de derde plaats een ruime plek met een eigen tuintje.

Stiekem willen veel mensen in Almere Buiten-Oost wonen alleen is dat niet zo "cool" om te zeggen

Dank dat je deze blik in het binnenste van Vinny met ons wil delen, maar nee — voor veel mensen is Almere Buiten Oost geen optie. Dat komt omdat je m.i. het gemiddelde verwart met iedereen. Een individu heeft in de loop van zijn leven al verschillende (en vaak tegenstrijdige) woonwensen, bijvoorbeeld "weg-uit-dat-dorp-naar-de-grote-stad — een-huis-met-een-tuintje-voor-de-kinderen —terug-naar-het-platteland".

Daarnaast zie ik een groeiende groep mensen die zich met een tuintje geen raad weten (tegels!), dat graag inruilt voor de voorzieningen van de Großstadt, en niet dood gevonden willen worden in Almere Buiten Oost. Dat laatste niet uit snobisme, maar omdat daar nou precies de voorzieningen die ze zoeken ontbreken. Dat geldt uiteraard ook voor de èchte plattelander, die je met zo'n postzegeltje grond niet blij maakt.

Merk overigens op dat beide categorieën een minimale bijdrage leveren aan het randstadaderdichtslibprobleem.

[Klaasje]

Ik was vorige week in Almere Buiten-Oost a.k.a. de Regenboogbuurt-Zuid en eerlijk gezegd wil ik daar echt helemaal niet wonen. Meer dan een supermarkt is er gewoon niet en als je goed kijkt zijn veel grote steden zoals Rotterdam praktisch net zo groen.

Je krijgt heel veel meer huis voor hetzelfde geld maar voor voorzieningen moet je ook in Almere toch eerder in Almere Stad zijn waar je wel nog steeds bizar veel groen hebt maar veel meer voorzieningen in de buurt hebt. Overigens mag het voordeel van een groene stad niet overschat worden: De grote parken zijn in onderhoud onbetaalbaar wat ten koste gaat van kwaliteit.

De grap is overigens dat al de mensen allemaal in de stad wonen waar ze werken er vrijwel geen bereikbaarheidsprobleem is. Voor veel mensen zou de fiets, of desnoods een E-bike, het beste alternatief zijn. Je hoeft niet te wachten, rijdt zelfstandig om een verstoring heen en je bent veel flexibeler. We zien alleen veel gezinnen waarbij de beide partners in andere steden werken en de woningprijzen in de stad steeds hoger worden. Daarnaast zijn er zijn ook genoeg stellen die in de praktijk helemaal niet zoveel gebruik maken van de stedelijke voorzieningen en, als ze dat doorhebben, daarmee een ruimere woning voor hetzelfde geld meer op prijs stellen. Kortom: Het is allemaal minder makkelijk dan het lijkt.

Als klap op de vuurpijl hebben we te maken met gezinsverdunning (meer woningen voor hetzelfde inwoneraantal) specifiek bij de groep die van stedelijk wonen houdt. En verder dat bedrijven graag ofwel centraal zitten of bij concentraties hogeropgeleiden zodat ze die makkelijk binnen kunnen hengelen. Het is dus druk in het centrum van het land.

Dat wil dus zeggen dat zelfs als er een "tijdelijke" verschuiving is naar de wens van stedelijk wonen zoals Ronaldussen aangeeft er nog steeds sprake is van forse groei in de Randstad en de gebieden daaromheen. Dat levert hoe dan ook bereikbaarheidsproblemen op. Of suburbaan wonen weer populair wordt of niet.

[Suus]

Overigens leveren fietsen ook problemen op, steden weten van gekkigheid niet meer waar al die fietsen geparkeerd moeten worden en als er gebouwd wordt is het al snel te klein.

Het is dat oBike zulke afschuwelijke fietsen zijn, maar het idee om fietsen gemeenschappelijk te maken is niet gek.

[Roeland]

Toch denk ik dat het moeten bussen voor veel reizigers een pijnpunt is.

Bussen hoeven geen probleem te zijn, als ze maar snel en frequent rijden en niet hobbel-bocht-halte-sukkelen.
Zie bijv. Waterland, de A9-lijnen (346, 356), lijn 400 (Leiden - Zoetermeer), delen van HWGO en de Zuidtangent als voorbeelden van aantrekkelijke en succesvolle buslijnen, ook voor forsensen.

[Klaasje]

Overigens leveren fietsen ook problemen op, steden weten van gekkigheid niet meer waar al die fietsen geparkeerd moeten worden en als er gebouwd wordt is het al snel te klein.

Vooralsnog is het aantal vierkante meters per persoon nog heel veel lager dan bij auto's. Die steviger beprijzen en autoparkeerplaatsen omzetten in fietsparkeerplaatsen dus!.

[Zonnig]

Wat dat aan gaat snap ik de bedrijven / mensen niet.

In het Noorden (Groningen / Fryslân / Drenthe) is genoeg plek / zijn genoeg gemotiveerde medewerkers en is een woning nog zeer betaalbaar.
De bedrijven die wel naar het noorden gaan / in het noorden zitten doen het goed en ook de directeuren hebben het er goed. Ze verliezen geen tijd aan files enz. in het woon-werk verkeer. Wel is er mogelijk extra reistijd voor bezoeken aan klanten / leveranciers die nog wel in de drukke Randstad zitten maar als je dat goed plant hoeft dat ook geen extra tijd te kosten. Als je in de randstad naar een klant / leverancier wil plan je dat vaak per keer en als je in het noorden zit ga je al snel kijken hoe kan ik dit efficiënt regelen.