Aardgasbus is schoon, dieselbus is schoner

[Daniel]

Aardgasbus is schoon, dieselbus is schoner
Gemeenten en provincies baseren hun voorkeur voor aardgasbus op achterhaalde ideeën

De autobussen die op aardgas rijden, zijn minder schoon dan moderne diesels en nog duurder ook. Stop er toch mee, betoogt Maarten Steinbuch. Zet alles in op schone diesel.

Er rijden een paar honderd aardgasbussen op de Nederlandse wegen en er komen nog steeds nieuwe bij. Gemeenten en provincies willen hun bussen op aardgas laten rijden, omdat zij denken dat aardgasbussen beter zijn voor het milieu.

Maar dat is een misvatting. Door moderne technieken zijn nieuwe dieselbussen schoner dan bussen die op aardgas rijden. De ontwikkeling van dieselmotoren gaat op dit moment zo snel dat er binnenkort dieselbussen zijn die schonere lucht uitstoten dan dat ze innemen. Het ombouwen van bussen naar aardgasbussen is daarom onverstandig.

Alleen de kosten voor ombouw zijn al 25.000 euro per bus. Als we ons realiseren dat de staat per bus 12.000 euro aan dieselaccijns misloopt, betalen we inmiddels met z’n allen inmiddels vele miljoenen euro’s te veel. Geld dat we veel efficiënter voor andere milieudoeleinden kunnen inzetten.

Maar, laten we beginnen met de constatering dat aardgasbussen en moderne dieselbussen beide onder de huidige Europese emissienorm vallen. Toepassing van beide technieken geeft een enorme milieuwinst ten opzichte van bestaande wagenparken. Beide technieken zijn schoner dan wat wettelijk afdwingbaar is.

We zien dat zowel voor busmotoren als voor vrachtwagenmotoren de industrie zich richt op de nog te definiëren Euro VI-norm, die in 2012 geïntroduceerd wordt. Daarmee wordt de huidige Euro IV-norm feitelijk overgeslagen. We hebben het hierbij over schoon versus schoner.

Veel gemeenten hebben ingezet op aardgas als brandstof om de luchtkwaliteit binnen hun grenzen te verbeteren. Dit werd mede ingegeven door de invoering van het Besluit Luchtkwaliteit. Naast het verbeteren van de luchtkwaliteit ging het daarnaast om de transitie naar alternatieve brandstoffen, waarbij de brandstofcel (met aardgas waterstof genereren, waarop je vervolgens kunt rijden) succesvol leek.

Hoewel er destijds door technici vraagtekens bij aardgas werden gezet, kon geen politicus het zich veroorloven tegen deze schijnbaar goede milieuoplossing te zijn. Met ons Nederlandse gas werden we bovendien minder afhankelijk van de olie-import.

Wat zijn nu de feiten? Naast aardgasbussen zijn evenzo schone dieselbussen op de markt. Met uitzondering van NOx (stikstofdioxide) heeft deze moderne dieselbus ten opzichte van een aardgasbus op alle emissies een lagere uitstoot. Een onderzoek in de provincie Overijssel laat zien dat slechts op één van de vier onderzochte locaties de aardgasbus een licht lagere emissie laat zien, op de andere locaties is het verwaarloosbaar. Op alle andere emissies scoort de dieselbus met significant betere cijfers.

Dit is een onverwachte conclusie, die weinigen hadden voorzien. Het lijkt zo logisch dat aardgas (een gas waarmee wij in de keuken al zo vertrouwd zijn), schoner is dan diesel, vanuit onze ervaring met de zwarte rook uit de uitlaat van bussen en vrachtwagens.

Maar de verklaring is net zo simpel als logisch. De energetische waarde (hoeveel energie er uit een gewichtseenheid komt) is van aardgas ongeveer 40 procent lager dan die van diesel. Met andere woorden, je hebt er dus veel meer van nodig.

Daarnaast vraagt aardgas om zware gastanks die in de bussen gemonteerd moeten worden. Deze zware tanks, die honderden bar moeten kunnen weerstaan, leiden tot extra gewicht van een aardgasbus ten opzichte van diesel. Door beide factoren komt het er ruwweg op neer dat je ongeveer twee keer zoveel aardgas nodig hebt als diesel om dezelfde kilometer te kunnen rijden.

Je kunt lang blijven rekenen, maar het is gewoon niet efficiënt om op aardgas rond te rijden. Aardgas is prachtige brandstof – maar voor stationaire installaties.

Waarom wind ik mij hier zo over op? De belangrijkste reden is dat ik constateer dat de keuze voor aardgas gebaseerd lijkt te zijn op een politiek standpunt, zonder inhoudsdeskundigheid, en in dit geval niet goed voor het milieu. Misschien weten de bestuurders van gemeenten en provincies wel niet beter.

Jammer is bovendien dat aardgasbussen meer geld kosten, zodat minder geïnvesteerd kan worden in andere veelbelovende innovatieve ontwikkelingen. Zo gaat de ontwikkeling van hybride personen auto’s erg snel: alle automobielfabrikanten zijn er mee bezig.

In Nederland wordt interessant onderzoek uitgevoerd op het gebied van hybride vrachtwagens in een samenwerking van de Technische Universiteit Eindhoven, DAF trucks en TNO Automotive in Helmond. Dat gaat dan om dieselvoertuigen uitgerust met een extra elektromotor waardoor remenergie omgezet kan worden in elektrisch opgeslagen vermogen in plaats van in warmteverlies in de remmen. Bovendien kunnen deze dieselvoertuigen stil (elektrisch) rijden in de groene zones in de binnensteden.

Ook voor bussen is de hybride variant een uitstekende optie, temeer omdat de route van een bus vrijwel constant is en gebruikt kan worden in een optimale energiemanagement strategie. Dan is een besparing tot maar liefst 30 procent goed mogelijk.

Het ligt voor de hand dat de overheid in zijn concessieverlening strenge normen opneemt, die zijn gebaseerd op EEV-emissies (Enhanced environmentally friendly vehicle). Dat dwingt de markt om de meest efficiënte techniek te ontwikkelen. Nederland is nu koploper in LPG-techniek voor personenauto’s, die door bedrijven geëxporteerd wordt. Datzelfde zou ook met schone dieselbustechiek kunnen gebeuren.

Prof.dr.ir. Maarten Steinbuch is verbonden aan de vakgroep Regeltechniek en Voertuigaandrijvingen aan de Technische Universiteit Eindhoven.

Bron: NRC Handelsblad

[BR628]

Mooi bericht dit. Scheelt weer een boel geld voor de volgende aan te besteden concessies.. Nu nog een nieuwsbericht dat niemand gebruik maakt van al die lagevloerzooi, dan bereiken we tenminste nog iets positiefs ;)

[Daniel]

Nu nog een nieuwsbericht dat niemand gebruik maakt van al die lagevloerzooi, dan bereiken we tenminste nog iets positiefs ;)

Je vergeet hier iets nogal essentieels: de oorzaak waardoor we de huidige bussen "lagevloerzooi" noemen is niet dat ze een lage vloer hebben, maar eerder de soms wel erg vergaande uitkleding van de bus omdat 'ie niks mag kosten.

Da's dus een heel andere discussie dan die over het soort motor wat er achterin zit Hoewel, dat zijn ook nogal eens uitgeklede versies.

[Vinny]

Iets als 'botsbestendigheid' als concessie-eis opnemen? ;)

[Wubbo]

Daar keurt de RDW toch wel op, mag ik aannemen?