OV in Nederland

Rekenkamer R'dam: Tramconducteurs niet op alle lijnen nodig
Geplaatst op: zaterdag 3 december 2011 12:11
Laatst bijgewerkt: zaterdag 3 december 2011 12:14

Om de sociale veiligheid op de tram in Rotterdam te garanderen, hoeft niet op alle lijnen een conducteur aanwezig te zijn. De inzet van conducteurs werkt wel tegen zwartrijden, maar kost uiteindelijk meer (14 miljoen euro) dan het oplevert (5,8 miljoen euro).

Beide conclusies trekt de Rekenkamer Rotterdam na een onderzoek naar het effect van maatregelen om de sociale veiligheid in het openbaar vervoer te bevorderen. Het onderzoek is uitgevoerd in opdracht van de Stadsregio Rotterdam. Die geeft als opdrachtgever van het openbaar vervoer jaarlijks ongeveer 35 miljoen euro uit om de sociale veiligheid in het ov te verbeteren.

„Het veiligheidsgevoel van reizigers in Den Haag en Amsterdam waar niet op alle lijnen conducteurs zitten, is niet minder”, stelt directeur Paul Hofstra van de Rekenkamer. Hij baseert zich op algemene gegevens en niet op specifiek onderzoek. Rotterdam is wel succesvoller in de strijd tegen zwartrijden dan beide andere steden. Rotterdam heeft 4 procent zwartrijders, Den Haag en Amsterdam ruim 10 procent.
Lees verder

ze zijn begonnen met 2 conducteurs, dat werd alleen 's avonds 2, toen altijd maar 1 en zo meteen dus af en toe of helemaal niet...

als je een conducteur hebt die alleen maar blijft staan en af wacht, totdat de reiziger komt om een kaartje te kopen, dan kan je ook wel weer een automaat in de tram ophangen...
helaas verpesten dit soort conducteurs het dus voor de mensen die wel regelmatig en dus proactief door de tram lopen.

er wordt ook wel gezegd, dat de conducteur er gedeelte voor de veiligheid is...
maar hoe kan je dan meten of deze conducteur productief is...

dan komen we dus op het punt om terug te gaan naar een automaat (want mensen moeten altijd een kaartje kunnen blijven kopen en in Rotterdam kan dit niet meer bij de bestuurder) of blijven we de conducteur gewoon houden...

de conducteur kan vervangen worden door een automaat, maar dan moet de pakkans van controle op de tram ook weer flink verhoogd worden, want anders gaan we weer terug naar vroeger, waarbij het aantal zwartreizigers weer flink zal stijgen en als dat gebeurt, dan moet er opeens weer geld uitgegeven gaan worden om het terug te dringen, dan is het op een gegeven moment weer teruggedrongen en dan kan de controle weer verminderd worden en dan begint het cirkeltje weer opnieuw...

deze discussie zal dus nooit ophouden...

Het rapport is hier na te lezen: http://www.rekenkamer.rotterdam.nl/nl/p ... %20weg.pdf.

Ik moet eerlijk zeggen dat ik me als vrouw vooral 's avonds in de tram in Rotterdam aanmerkelijk veiliger voel door de aanwezigheid van een conducteur dan in Den Haag waar geen conducteur aanwezig is. Wellicht kunnen ze ervoor kiezen om alleen op rustige tijdstippen een conducteur mee te laten reizen? In de spits, als het druk is, komt die conducteur er ook niet doorheen om kaartjes te controleren en ook kom je dan als reiziger nauwelijks bij de conducteur voor het kopen van een kaartje.

Hm, ik let er eerlijkgezegd nooit op, want zo vaak neem ik niet de tram in Rotterdam, alleen lijn 21/23 CS-Tiendplein, 25 (Lijnbaan-)CS-Schieweg (A. Kuyperlaan) en heel soms lijn 4 CS-Eudokiaplein. Omdat dat vrij korte stukjes zijn, vind ik het niet zo erg.

Maar kan me voorstellen dat in andere delen van de stad en diens trajecten de aanwezigheid van een conducteur wel op prijs wordt gesteld.

Kan me eigenlijk niet voorstellen dat het maar 4% is wat zwart rijdt. Bedoel, in Amsterdam heb je meer trams (ik zeg niet: alle!) waarbij je langs GVB-personeel heen moet lopen die er op toe ziet dat dingen moeten verlopen zoals ze moeten verlopen. In Rotterdam kan je makkelijker personeel ontlopen, zeker als tie aan de andere kant van de tram staat, en hij niet ziet of je wel of niet incheckt...

Maar in Amsterdam heb je wel het fenomeen dat mensen inchecken om vervolgens gelijk weer uit te checken en de rest van de reis zwart te rijden. Dit gebeurd overigens ook in de bus, een conducteur helpt hier dus niets tegen.

Een conducteur in een hok is veel inflexibeler dan een lopende conducteur zoals in Rotterdam. Nu kunnen de conducteurs tientallen redenen gaan noemen waarom een hok beter is dan heen en weer lopen, maar feit blijft dat het een inflexibel systeem is.

Gelukkig is het zo dat in de meeste trams en bussen de mensen zich prima gedragen, daar hoef je dus geen conducteur in te zetten voor de veiligheid en zwartrijden is efficienter te controleren met vliegende teams. Het is echt onzin om op alle lijnen op alle tijden conducteurs te zetten omdat je ze op sommige lijnen soms nodig hebt. Dat is pure werkverschaffing.

Maar qua zwartrijden moet je juist veel meer controleren zodat de zwartrijders er geen zin meer in hebben en niet meer met een grote bek wegkomen.

Ik moet zeggen dat in Amsterdam de sfeer in de trams wel stukken is verbeterd sinds de herintroductie van de conducteurs op de meeste lijnen. Maar het is ook vooral anti-zwartrijden al doe je vrij weinig tegen het grijsrijden.

Een conducteur in een hokje is misschien inflexibel maar het zorgt er wel voor dat 99% van de mensen ingecheckt hebben. Dus het grootste gedeelte van het bedrag is in ieder geval binnen.

Met een lopende conducteur zullen sommige mensen alleen inchecken als de conducteur naar hun toe komt... In de spits zal de kans hierop nog kleiner zijn...
Met kaartcontroleurs is het echt niet beter. Als de zwartrijders zien dat er KC gaat instappen, kunnen ze alsnog snel inchecken..., plus het feit dat er meer zwartgereden wordt want de kans dat er gecontroleerd wordt op een rit is veel kleiner...

Dus de beste manier is conducteurs in een cabine en regelmatig kaartcontrole, vooral bedoeld voor de grijsrijders.

Ik vind dat Amsterdamse systeem met een conducteurshokje belachelijk. Je kan nog maar via één deur instappen en het neemt enorm veel ruimte in. Als het druk is gaat dit dus ernstig ten koste van de snelheid en de capaciteit, en als het rustig is is een rondlopende conducteur ook prima te doen.

Met vliegende controleteams kan je als je echt zeker wilt zijn dat je iedereen pakt de kaartlezers uitzetten en dan het controleteam tussen haltes in laten stappen. Het gaat er niet om dat je iedere zwartrijder op iedere rit pakt, maar dat de pakkans en de boete beide hoog genoeg zijn dat het de moeite niet is om zwart te rijden. In praktijk is dat niveau van controle waarschijnlijk te duur, maar een niveau waarbij het als je het uitrekent het misschien nog net goedkoper is om steeds de boete te betalen, maar je als dagelijkse zwartrijder toch minstens enkele keren per jaar gepakt wordt en de witrijders zien dat ze niet gekke henkie zijn om te betalen moet toch haalbaar zijn.

hauptbahnhof schreef:Met een lopende conducteur zullen sommige mensen alleen inchecken als de conducteur naar hun toe komt... In de spits zal de kans hierop nog kleiner zijn...

Dan heb je de boete in Rotterdam in principe al binnen, tenzij je een controleur treft in vriendelijke bui.

Met het laatste ben ik het gedeeltelijk eens. Zo'n mobiele controleur en deuren waar je overal mag instappen werken prima in een rustige tram, helemaal de relatief korte trammetjes die in Rotterdam rondrijden. In zo'n nieuwere Citadis zal dit al lastiger gaan helemaal naarmate deze drukker wordt. Aan de andere kant komt het in Amsterdam met grote regelmaat voor dat mensen halverwege instappen en hiermee wegkomen. Met name in de spits, dus dat probleem hou je bij beide systemen.

Denk wel dat je gelijk hebt in dat het Amsterdamse systeem uiteindelijk effectiever is, al snap ik niet waarom ze geen mobiele controleurs in Tram 5, 16 en 24 hebben. Uit onderzoek is gebleken dat op die drie lijnen zonder controleur massaal wordt zwartgereden.

Toen slechts 1 van de 2 lijnen naar Osdorp was voorzien van conducteurs zat opeens de andere lijn bomvol, niemand die er aan twijfelde dat het zwartrijders waren.

Voor de trapwagens van lijn 16 en 24 waren ooit wel conducteursvoorzieningen bedacht, maar dat was in de jaren 90 toen er nog een materieelgebrek dreigde te ontstaan door het steeds grotere probleem van verouderd materieel. Men wilde toen de achterste bakken van die trams halen en ombouwen tot wagens met een cabine. Al het materieel zou een tweede bak krijgen met 1 trap en een achterste bak voorzien van een 100% lage vloer met ruimte voor een conducteur. Uiteindelijk heeft men het plan laten varen. Misschien maar goed ook, wat een monsters van een trams zouden dat opgeleverd moeten hebben

iljitsch schreef:Ik vind dat Amsterdamse systeem met een conducteurshokje belachelijk. Je kan nog maar via één deur instappen en het neemt enorm veel ruimte in. Als het druk is gaat dit dus ernstig ten koste van de snelheid en de capaciteit, en als het rustig is is een rondlopende conducteur ook prima te doen.

Twee deuren, het is geen bus. En dat dat bakkie "ernstig" ten koste gaat van de capaciteit valt reuze mee. Overdrijven is ook een vak... Vertragingen bij het in/uitstappen wordt nu vooral veroorzaakt door het feit dat je voorin óók een kaartje mag kopen, iets dat ik compleet krankzinnig vindt. Beperk dat bij de tram gewoon tot de conducteur achterin.

Is het ook. Alleen niet altijd even ideaal. Overigens valt het best mee met de snelheid van instappen. Alleen bij hele drukke haltes met veel mensen die een kaartje moeten kopen zou dit een probleem kunnen zijn, maar daar moet de conducteur op inspelen.

Ik vind trouwens dat Amsterdam de snelste trams hebben van de 3 tramsteden in NL. Snelst in de zin van doorrijden op plekken dat het kan en ook snel van: deur open, in- en uitladen en dan wegwezen.

Trouwens, die conducteurs in Rotterdam, die beboeten toch niet? Die verkopen je gewoon een kaartje toch?

iljitsch schreef:Met vliegende controleteams kan je als je echt zeker wilt zijn dat je iedereen pakt de kaartlezers uitzetten en dan het controleteam tussen haltes in laten stappen. Het gaat er niet om dat je iedere zwartrijder op iedere rit pakt, maar dat de pakkans en de boete beide hoog genoeg zijn dat het de moeite niet is om zwart te rijden.

Dat is het hele probleem. Die validators zijn niet uit te schakelen. Het is een ingebakken systeem die niet apart (door het rijdend personeel) aan te passen is.


Wat trouwens apart is, is dat in de conducteursopleiding niet eens zoveel aandacht wordt besteed aan het zorgen dat iedereen betaalt, maar meer aan het gastheer zijn op de tram en zorgen dragen voor VOS (Veilig, Op tijd, Schoon).

Dat kaartje voorin kopen kan prima trouwens, indien iedereen het geld klaar heeft. En niet dat ze eerst gaan instappen, vragen hoeveel het kost, dan portomonee pakken en dan geld bij elkaar tellen...

Ik heb me ook laten vertellen dat in de omgeving Leiden in de jaren '80 ook een tijd een open instapregime gelde, maar dat buschauffeurs wilde kunnen controleren hoe het zat met in/uitstappers en of ze wel een kaartje hadden...

Er is voor lijn 9 in Amsterdam berekend dat het weghalen van de conducteurs uit het hokje en een open instapbeleid voor een flinke versnelling kan zorgen.

En dat merk ik ook in Rotterdam en Den Haag. Bij drukke haltes is de tram binnen no-time weer weg terwijl je in Amsterdam bij drukke haltes maar blijft wachten en wachten en nou misschien dat hij dan een keer weer gaat. Zelfs met de trappen die men in Den Haag nog heeft blijft het snel gaan. Ik vind Amsterdam echt de traagste trams van allemaal hebben. Zolang als je zelfs bij onbenullige haltes kan stilstaan is echt idioot.

In Rotterdam zie je echter eerder dat de conducteur zich lijkt te vervelen en te hangen terwijl dat in Amsterdam niet opvalt omdat men een hokje heeft waar je het een en ander wat kan verbergen. Ook hanteert in Rotterdam elke conducteur toch een beetje een andere stijl. De een blijft hangen in een bakovergang en kijkt rond, de ander loopt de hele tijd op en neer en vraagt naar kaartjes.

hauptbahnhof schreef:Dat kaartje voorin kopen kan prima trouwens, indien iedereen het geld klaar heeft. En niet dat ze eerst gaan instappen, vragen hoeveel het kost, dan portomonee pakken en dan geld bij elkaar tellen...

Dat kan helemaal niet prima. Een grote nachtmerrie als het druk is, met name tussen de Van Baerle en Hobbemastraat. Gisteren nog stonden we dik 5 minuten vast bij de Hobbemastraat (voor de niet-Amsterdammers halte voor het Rijksmuseum) omdat al die toeristen een kaartje nodig hadden.

Je hebt achterin een conducteur zitten die de tram niet hoeft te besturen en is er voldoende plaatst om al rijdend kaartjes te verkopen als de deuren dicht zijn. Maak daar dan ook effectief gebruik van. Kleine moeite om op de haltes in het Nederlands en Engels een kort instructielijstje te hangen, iets dat ze sowieso wel eens mogen doen bij GVB. Zie je in het buitenland ook vaak.

Bij drukke haltes is het juist handiger als je instap en uitstapdeuren hebt. Dus dat verhaal klopt niet... Met een lijn als lijn 5 ben ik langer aan het halteren (vooral met de trapkarren), dan met een lijn als lijn 9.

hauptbahnhof schreef:Bij drukke haltes is het juist handiger als je instap en uitstapdeuren hebt. Dus dat verhaal klopt niet...

Reageer je op Bee of op mij?

hauptbahnhof schreef:Bij drukke haltes is het juist handiger als je instap en uitstapdeuren hebt. Dus dat verhaal klopt niet... Met een lijn als lijn 5 ben ik langer aan het halteren (vooral met de trapkarren), dan met een lijn als lijn 9.

De deuren van de trapwagens zijn 1. te smal en hebben 2. een steile trap en 3. de wagens zijn eigenlijk te klein voor de vervoersvraag. Lijn 5 is de eennadrukste lijn van de stad maar heeft wel de kleinste trams.

Het zou mooi zijn als we van dat in de tram kaartjes kopen af konden. Ik blijf me erover verbazen hoe populair dit is ondanks het feit dat het flink extra kost. Maar een kaartautomaat bij iedere tramhalte is waarschijnlijk niet echt haalbaar...

En in Amsterdam is de tram ook eerder een toeristenvoorziening als de monorail in Disneyland dan normaal stadsvervoer. Ik snap die opmerking over snelle trams dan ook niet, zeker niet als je naar 't centrum van Amsterdam kijkt. Het is niet alsof de Haagse en Rotterdamse trams maar wat staan te niksen bij de halte om dan met 15 km/u naar de volgende te karren. En in Den Haag zijn er veel vrije trambanen waar de tram goed door kan rijden. (Wel zouden de bestuurders 'm net een beetje harder op z'n staart mogen trappen, met 45 vinden ze het meestal wel genoeg.)

Als je trouwens eens lekker wilt scheuren in de tram, neem dan lijn 19 van Leidschendam naar Ypenburg. Na de tunnel onder de vliet gaat dat wel even vrij lekker. Vroeger was het stuk van Rijswijk naar Delft ook leuker dan nu, maar tegenwoordig stopt de tram daar een paar keer. Ik herinner me dat ik toen ik nog (erg) jong was ooit met m'n moeder naar Delft ging en dat er halverwege een koe op de rails lag, of er even een paar kerels de bestuurder konden helpen die eraf te krijgen. Of dat echt gebeurd is durf ik niet te zeggen...

Overigens hebben trams geen officiële maximumsnelheid.

Bee schreef:De deuren van de trapwagens zijn 1. te smal en hebben 2. een steile trap en 3. de wagens zijn eigenlijk te klein voor de vervoersvraag. Lijn 5 is de eennadrukste lijn van de stad maar heeft wel de kleinste trams.

Datzelfde verhaal gaat mijns inziens ook grotendeels op voor alle stadstrams die in Den Haag rondrijden en de oude trams in Rotterdam. Daarnaast heeft het totaal geen betrekking op de conducteurs want die hebben 11/12G wagens niet. Wat dat betreft is het volgens mij puur psychologisch bij je.

hauptbahnhof verwees, hoe ik het begrijp, naar de Combino's met controleur en daar ben ik het wel mee eens. Je hebt in Amsterdam een betere doorstroom omdat bij de eerste 1ste en 4e deur mensen direct kunnen instappen en bij de rest van de deuren tegelijkertijd mensen uitstappen. Juist als het druk is. In andere steden krijg je een situatie waar je eerst moet wachten tot mensen een keer uitgestapt zijn voordat men op de halte kan instappen en dat is trager. In mijn ervaring lopen trams de meeste vertraging op omdat voorin tien man een kaartje willen te kopen. Dit heeft echter niks te maken met de controleur achterin, de deuren of de trams zelf.

Waar je gelijk in hebt is de situatie op tram 5, die alleen niet van betrekking is op tram 16 en 24. Maar goed dat is het onderwerp van deze thread niet.

iljitsch schreef:En in Amsterdam is de tram ook eerder een toeristenvoorziening als de monorail in Disneyland dan normaal stadsvervoer.

Een waarheidsgetrouw beeld van Amsterdam heb je niet, dat blijkt maar weer.

Misschien is het goed om te realiseren dat het Amsterdamse centrum niet enkel uit Spui - Leidsestraat - Leidseplein bestaat. Er zijn genoeg vrije banen te vinden binnen stadsdeel Centrum of rails waar alleen incidenteel (bij dubbelparkeren bijv.) overig verkeer overheen gaat. Durf te zeggen het overgrote gedeelte. Heb wel het idee dat in Amsterdam over het algemeen de haltes dichter op elkaar gepakt zitten, maar dat kan gevoelsmatig zijn.

Stap tram 26 naar IJburg ook eens in zou ik zeggen als je een snelle tramervaring wil hebben. Die rijdt op delen rustig 70 km p/u. Lijn 26 heeft een conducteur achterin.

hauptbahnhof schreef:Trouwens, die conducteurs in Rotterdam, die beboeten toch niet? Die verkopen je gewoon een kaartje toch?

Hangt een beetje van de situatie af, maar in principe krijg je een boete als je al zat en nog moest inchecken...

hauptbahnhof schreef:Dat is het hele probleem. Die validators zijn niet uit te schakelen. Het is een ingebakken systeem die niet apart (door het rijdend personeel) aan te passen is.

Dat is wel jammer, bij bijvoorbeeld Connexxion kan dat wel. Overigens moet het een controleur toch ook opvallen als iemand net ingecheckt heeft bij de halte waar gecontroleerd wordt en die persoon niet bij de halte stond te wachten?