De Fernbus in Duitsland

[Frans F]

De afgelopen week was ik in de regio Keulen en omdat er de hele week nauwelijks treinen reden in NRW (en waar wel iets reed waren de vertrektijden onvoorspelbaar) en daarom heb ik wat tijd besteed aan het fenomeen Fernbus. Mede door de uitval van de treinen was er in de media nogal wat aandacht voor de Fernbus.

Eerst mijn eigen ervaringen:
1) Het gaat er allemaal nogal chaotisch aan toe. Overal op de busstations hangen foldertjes, maar er zijn geen duidelijke haltes aangegeven en de reiziger moet dus maar raden of weten waar zijn bus vertrekt. Kaartjes worden zo te zien voor het merendeel via internet verkocht, soms ook via een loket, bij de chauffeur of via de mobiele telefoon, alle smaken bestaan.
2) Een groot probleem vormt het inchecken. Dat moet bij de chauffeur die echter tegelijk ook moet opletten dat het geen chaos wordt in het bagageruim zodat als mensen verderop onderweg uitstappen ze niet eindeloos moeten zoeken naar hun bagage. De tussenstops vergen hierdoor erg veel tijd.
3) Grote vertragingen zijn op wat langere routes schering en inslag, soms 1 tot 2 uur. Reden: files en een te krap schema.
4) De prijzen tussen de verschillende aanbieders kunnen enorm verschillen (goed rondshoppen dus), maar de kwaliteit ook. city2city is bijv, spotgoedkoop maar biedt gewone standaard touringcars zonder voorzieningen, Flexbus en MeinFernbus (de marktleider met 40%) zitten in het middensegment en ADAC Postbus is luxe maar ook duurder.

Verder stonden er afgelopen week wat gegeven in de krant over het gebruik van de Fernbus.
1) De Fernbus wordt vrijwel niet gebruikt voor zakelijk verkeer, woon-werk-verkeer en woon-studie-verkeer. 65% van alle reizigers gaat op bezoek bij (verre) familie of kennissen. 20% zijn mensen die op vakantie gaan, veelal naar plaatsen die door de massale sluitingen van lokale spoorlijnen in de jaren 70-80 niet meer trein bereikbaar zijn.
2) De gebruikers van de Fernbus zijn voornamelijk jongeren en senioren, het tussensegment ontbreekt grotendeels.
3) 25% van de gebruikers ging vroeger met de trein, 75% met de auto (meerijder?) of helemaal niet (vanwege de kosten). De ex-treingebruikers zijn voornamelijk senioren.

DB publiceerde ook nog wat cijfers:
1) De Fernbussen halen dit jaar een omzet van 160 miljoen, daarvan is dus 40 miljoen gederfde inkomsten van de trein zoals gezegd voornamelijk in het seniorensegment. Dat lijkt veel, maar op de totale omzet van de DB is dat slechts 0,1%.
2) DB wil er wel op gaan inspelen: grotere contingenten goedkope kaartjes voor vroegboekers (die contingenten zijn de afgelopen jaren juist drastisch verminderd) en meer aanbiedingen toegesneden op senioren worden voorbereid.

Verder wordt verwacht dat de groei bij de Fernbus nog wel even verder gaat (2015: 350 miljoen omzet) maar dat tegelijkertijd ook een sanering zal gaan inzetten. Bij de huidige tarieven worden forse verliezen geleden en de geldschieters worden ongeduldig. In dat verband wordt verwezen naar Engeland, waar het long distance-busvervoer na de liberalisatie een grote vlucht nam, maar nadat de spoorwegen er op begonnen in te spelen weer voor een fors deel verdween.