Stootblok in het struikgewas
Geplaatst: vr 24 okt 2008, 14:37
Stootblok in het struikgewas
Jan Mark ten Hove en Johannes Visscher
Een overwoekerd stuk rails, een spoorbruggetje midden in een bos, roestige overblijfselen van een treinverbinding dwars over de heide. Nijmegenaar Henk Kuiper (38) speurt naar restanten van afgestoten spoor. „Ik geniet van de littekens van ons industrieel erfgoed.”
„Hier zie je een oud stootblok”, zegt Henk Kuiper. Achter het beeldscherm stuurt hij met de muis de cursor over een foto van een struikgewas, met daarin nauwelijks zichtbaar een ijzeren frame. „Onder dit oerwoud bevindt zich een stootjuk”, tekent een bezoeker van de website van Kuiper aan. De Nijmegenaar, in het dagelijks leven docent lichamelijke opvoeding op een school voor mensen met een beperking, zette de afgelopen jaren tientallen foto’s van oude spoorrestanten op internet.
Kuipers fascinatie voor in onbruik geraakte treinverbindingen ontstond tijdens een vakantie in zijn jonge jaren. Als jochie van zeven jaar liep hij met zijn vader over het voormalige traject Apeldoorn-Hattemerbroek. Een paar jaar later ging hij op speurtocht langs de lijn Hengelo-Boekelo, eveneens vergane glorie.
Hakhout
Veel spoorlijnen legden in de jaren dertig van de vorige eeuw het loodje in verband met de economische recessie. Ook begin jaren zeventig raakten nogal wat lijnen in onbruik, nadat de Nederlandse Spoorwegen besloten veel stukgoederen niet langer met de trein, maar met vrachtwagens te vervoeren.
Voormalige spoorlijnen zijn te herkennen aan afwijkende vormen in het landschap, legt Kuiper uit. „Denk aan rechte bomenrijen, een hobbel in de weg of verhoogde stroken land.”
Kuiper haalt zijn hart op aan het verkennen van oude spoorlijnen. „Laatst liep ik vlak over de Duitse grens over het overwoekerde tracé Wesel-Goch, waar geen rails meer liggen. Tot net na het eind van de Eerste Wereldoorlog was het een druk bereden internationale spoorlijn.”
Andere vergane glorie is de vroegere intercityverbinding Amsterdam-Nijmegen-Keulen. „De overwoekerde lijn loopt met een mooie bocht over de Mookerhei.” Moeiteloos schudt Kuiper de namen van de vroegere stations uit zijn mouw. Tegenwoordig doet de oude spoorlijn dienst als toeristische attractie. Liefhebbers kunnen met een zogeheten fietslorrie het traject volgen.
Voordat Kuiper op sporentocht gaat, duikt hij thuis in de historie van een vroegere lijn. Om de exacte plek van een traject te achterhalen, raadpleegt hij oude spoorkaarten en Google Earth, een programma waarmee van bovenaf op een locatie kan worden ingezoomd.
Sommige spoorrestanten koestert Kuiper. „Tussen Hengelo en Boekelo trof ik midden in het bos een spoorbrug over een beekje. Een ander markant punt in het landschap vormt de lijn Goch-Xanten, waar een paar Duitse plaatsen gespleten worden door een hoge dijk. In een van de dorpen ligt een treinviaduct, dat sinds de Tweede Wereldoorlog niet meer in gebruik is.”
Bijzonder is eveneens de aanblik van het landschap tussen Bilthoven en Zeist, waar een treinviaduct over de A28 is aangelegd dat nooit is gebruikt. Langs het vroegere traject staan twee oude wagons, omgebouwd tot noodwoningen.
Fototoestel
Niet alleen railverbindingen, ook vroegere stationshuizen kunnen op Kuipers belangstelling rekenen. Zodra hij een voormalige spoorwoning in het vizier krijgt, haalt hij zijn fototoestel tevoorschijn. Zo bezocht hij vorig jaar zomer een voormalig stationshuis in het Brabantse dorp Zeeland. „Dat huisje staat ergens in the middle of nowhere.”
Verschillende spoorhuizen kennen nog opschriften met stationsnamen en de kenmerkende rood-witte Andreaskruizen van de overgangswegen. In een aantal gevallen hebben mensen een stukje oud spoor in de tuin liggen.
Ook voormalige raccordementen, ofwel fabrieksspoorlijnen, zijn onderwerp van Kuipers onderzoek. „Bij Hengelo ligt nog een halve meter spoor dat ergens in een loods verdwijnt. Daar werd vroeger de locomotief gestald.”
Dat het met spoorlijnen beroerd kan aflopen, weet Kuiper maar al te goed. „De vroegere spoorlijn naar Paleis Het Loo in Apeldoorn staat nu vol met hondentoiletten.”
Bron: Reformatorisch Dagblad
Jan Mark ten Hove en Johannes Visscher
Een overwoekerd stuk rails, een spoorbruggetje midden in een bos, roestige overblijfselen van een treinverbinding dwars over de heide. Nijmegenaar Henk Kuiper (38) speurt naar restanten van afgestoten spoor. „Ik geniet van de littekens van ons industrieel erfgoed.”
„Hier zie je een oud stootblok”, zegt Henk Kuiper. Achter het beeldscherm stuurt hij met de muis de cursor over een foto van een struikgewas, met daarin nauwelijks zichtbaar een ijzeren frame. „Onder dit oerwoud bevindt zich een stootjuk”, tekent een bezoeker van de website van Kuiper aan. De Nijmegenaar, in het dagelijks leven docent lichamelijke opvoeding op een school voor mensen met een beperking, zette de afgelopen jaren tientallen foto’s van oude spoorrestanten op internet.
Kuipers fascinatie voor in onbruik geraakte treinverbindingen ontstond tijdens een vakantie in zijn jonge jaren. Als jochie van zeven jaar liep hij met zijn vader over het voormalige traject Apeldoorn-Hattemerbroek. Een paar jaar later ging hij op speurtocht langs de lijn Hengelo-Boekelo, eveneens vergane glorie.
Hakhout
Veel spoorlijnen legden in de jaren dertig van de vorige eeuw het loodje in verband met de economische recessie. Ook begin jaren zeventig raakten nogal wat lijnen in onbruik, nadat de Nederlandse Spoorwegen besloten veel stukgoederen niet langer met de trein, maar met vrachtwagens te vervoeren.
Voormalige spoorlijnen zijn te herkennen aan afwijkende vormen in het landschap, legt Kuiper uit. „Denk aan rechte bomenrijen, een hobbel in de weg of verhoogde stroken land.”
Kuiper haalt zijn hart op aan het verkennen van oude spoorlijnen. „Laatst liep ik vlak over de Duitse grens over het overwoekerde tracé Wesel-Goch, waar geen rails meer liggen. Tot net na het eind van de Eerste Wereldoorlog was het een druk bereden internationale spoorlijn.”
Andere vergane glorie is de vroegere intercityverbinding Amsterdam-Nijmegen-Keulen. „De overwoekerde lijn loopt met een mooie bocht over de Mookerhei.” Moeiteloos schudt Kuiper de namen van de vroegere stations uit zijn mouw. Tegenwoordig doet de oude spoorlijn dienst als toeristische attractie. Liefhebbers kunnen met een zogeheten fietslorrie het traject volgen.
Voordat Kuiper op sporentocht gaat, duikt hij thuis in de historie van een vroegere lijn. Om de exacte plek van een traject te achterhalen, raadpleegt hij oude spoorkaarten en Google Earth, een programma waarmee van bovenaf op een locatie kan worden ingezoomd.
Sommige spoorrestanten koestert Kuiper. „Tussen Hengelo en Boekelo trof ik midden in het bos een spoorbrug over een beekje. Een ander markant punt in het landschap vormt de lijn Goch-Xanten, waar een paar Duitse plaatsen gespleten worden door een hoge dijk. In een van de dorpen ligt een treinviaduct, dat sinds de Tweede Wereldoorlog niet meer in gebruik is.”
Bijzonder is eveneens de aanblik van het landschap tussen Bilthoven en Zeist, waar een treinviaduct over de A28 is aangelegd dat nooit is gebruikt. Langs het vroegere traject staan twee oude wagons, omgebouwd tot noodwoningen.
Fototoestel
Niet alleen railverbindingen, ook vroegere stationshuizen kunnen op Kuipers belangstelling rekenen. Zodra hij een voormalige spoorwoning in het vizier krijgt, haalt hij zijn fototoestel tevoorschijn. Zo bezocht hij vorig jaar zomer een voormalig stationshuis in het Brabantse dorp Zeeland. „Dat huisje staat ergens in the middle of nowhere.”
Verschillende spoorhuizen kennen nog opschriften met stationsnamen en de kenmerkende rood-witte Andreaskruizen van de overgangswegen. In een aantal gevallen hebben mensen een stukje oud spoor in de tuin liggen.
Ook voormalige raccordementen, ofwel fabrieksspoorlijnen, zijn onderwerp van Kuipers onderzoek. „Bij Hengelo ligt nog een halve meter spoor dat ergens in een loods verdwijnt. Daar werd vroeger de locomotief gestald.”
Dat het met spoorlijnen beroerd kan aflopen, weet Kuiper maar al te goed. „De vroegere spoorlijn naar Paleis Het Loo in Apeldoorn staat nu vol met hondentoiletten.”
Bron: Reformatorisch Dagblad
