Deel 1 is hier te vinden.
Ik ben in het vorige deel aangekomen in Oslo, de Noorse hoofdstad. De titel van dit deel is een knipoog naar deel 1, want hoewel je vanuit Oslo direct naar Frederikshavn toe kunt per veerboot, reis ik nu via Zweden, om in Göteborg op de veerboot naar Frederikshavn te stappen. De route wordt de volgende:
Oslo, Fredrikstad, Halden, 
Kungälv, Göteborg, 
Frederikshavn, Aalborg, Kolding. Woensdag 26 april, vul de dag spontaan maar in
137. Dit deel begint waar het vorige deel eindigde: Skøyen. Het station is degelijk opgezet, maar ik vind die hekken met daarachter die grote lege ruimtes wat maf. Alsof ze eerst hadden voorzien dat daar kleine winkeltjes kwamen. Ik voor de rest hier op straatniveau wel iets van kunst verwacht, maar het lijkt erop dat de stad alles erg zakelijk en levenloos heeft gehouden.
138. Met een regionale trein breng ik een bezoekje aan Oslo S. Ten opzichte van mijn vorige bezoek is de grote vertrekdisplay slechts beperkt veranderd. Nog steeds erg weinig langeafstandstreinen.
139. De grote stationshal, vol met ongetwijfeld overprijsde eettentjes…
140. Op Twitter kwam een post voorbij in mijn tijdlijn van iemand die ook in Oslo was op dat moment en ik vroeg - eigenlijk uit verveling, omdat ik Oslo al kende en ik de stad niet bijster spannend vind - of we samen konden lunchen. Zo kon ik fijn uitslapen en had ik geen druk plan voor in de ochtend. Ik ontmoet mijn mede-twitteraar en we gaan aan de Torggata op zoek naar een pizzeria, waar we twee pizza’s weten te scoren. We houden de lunch compact, aangezien mijn lunchgenoot over een paar uur alweer op de trein zou gaan naar Göteborg (waar ik een dag later pas naartoe ga), zodat hij bijtijds naar het station toe kan, ook al had ik op dat moment mijn pizza nog niet op…
141. Jernbanetoget, met de klokkentoren die vijf jaar terug nog het NSB logo naast de klok had zitten. Die is er nu vanaf gehaald met het verdwijnen van de monopolie van NSB.
142. De tijger van Oslo S…
143. Wat een joekel is dit toch op de RE 11 naar Skien. Wat een unit! Breed, dik, alsof je hiermee gerust een auto kan aanrijden zonder dat de trein een deukje oploopt.
144. Regelmatig zie je treinen van Flytoget van de serie 71 (gelijkaardig met de serie 73), maar deze serie is nieuw: de serie 78. Je vindt ‘m foeilelijk of je vindt ‘m best wel mooi, maar iets er tussenin… ik kan me dat moeilijk voorstellen eigenlijk.
145. Daar heb je nog zo’n 78, naast een 73 van SJ Nord, die de F6-dienst naar Trondheim verzorgt.
146. Met niet al te veel plannen ga ik wat rondbanjeren in de regio. Ik neem eens de lijn L1 tot aan Asker. Die lijn rijdt door tot aan Spikkestad, een beetje awkward plek op de spoorkaart, maar dat oord geloof ik eigenlijk wel. Het punt waarop L1 verschilt met bijvoorbeeld een R12 of R13 is dat L1 op de ‘oude’ bovengrondse lijn ligt die diverse buurten van Oslo aandoet, terwijl RE10, RE11 en R12 t/m R14 voor het grootste deel onder de grond al die stationnetjes overslaat en aan het verkeer ontkomt. Deze stoppen eigenlijk alleen in Lysaker, Sandvika en Asker. Het regent en sneeuwt een beetje onderweg. Hier in Asker kom ik een nieuwe bekende bus tegen.
147. Een trein van Flytoget komt aan op station Nationaltheatret.
148. Terug op Oslo S na een uitstapje richting Asker, ga ik ook eens met L2, die deze oude rakkers erop heeft zitten. Machtige blokken zijn het toch wel. Ook hier: L2 gaat over een oude spoorlijn langs de kust van de Inner Oslofjord, tot aan Ski. Alle andere lijnen zoals RE 20 en R21 t/m R23 duiken meteen een tunnel in en komen pas ter hoogte van Ski boven. Ik dacht er nog aan om de rest van de middag eilanden te gaan hoppen met veerboten, maar het weer zag er dreigend uit (ik heb in Asker al sneeuw gehad) en ik had er op zich al geen energie voor.
149. Een Ruter-Scania in gifgroene uitvoering, te Ski.
150. De grap is natuurlijk: het is geen skistation, het is Ski stasjon. Je moet het overigens niet verwarren met Skien. Of met Skøyen. Je kan in beide gevallen niet skiën.
151. Waar doet jullie dit aan denken?
In de avond spreek ik met een vriend af die ik al jaren niet gezien heb en op dat moment ook in Oslo is. We eten en praten de hele avond en zo is een dag waarin ik eigenlijk zin had in helemaal niks gemiddeld genomen toch nog een succes geworden!
152. Terug op Oslo S, om weer terug te keren naar Skøyen.
153. Er staan al diverse nachttreinen gereed. Hier hebben we de locomotief die de nachttrein naar Stavanger gaat voorzien van trekkracht.
154. Naast de Flytoget (je moet dit niet lezen als ‘fly to get’, maar als ‘flüütoege’, ‘de vlieg(tuig)trein’) is er ook nog… de skitrein, een product van SJ Nord.
155. Terug aan station Skøyen, aan de bushalte.
Donderdag 27 april, King Kong wordt opeens King Kung
156. Tijd om Oslo te verlaten en richting Zweden te treinen. RE20 rijdt eens per vier uur (boe!!) naar Göteborg Central, maar ik wil nog wel wat tussenstops inlassen onderweg. Tussenstops waar anders niemand tussenstops maakt, want zeg nu zelf, als je van Oslo naar Göteborg gaat, dan zou je in één keer doorblaffen naar die Zweedse stad en al die tussenstops zullen je gestolen worden. Da’s dus bij mij niet zo. Hier is wat water, maar ik zou niet weten waar dit precies is. Dit had overal kunnen zijn.
157, 158. Mijn eerste tussenstop is Fredrikstad. Het gebouw ziet er wel statig uit, maar de perrons zien er niet bepaald indrukwekkend uit. Het is dat ze een hek hebben opgetrokken tussen de sporen, anders zou je zo over de sporen naar het andere perron toe lopen.
159. Fietspaden!
160. Fredrikstad is een klein stadje met een beetje van een kern waar het wel lijkt te leven. Een bus rijdt voorbij aan het plaatselijke busstationnetje. Geen buslijn 999 voor ‘geen dienst’ hier: dat is buslijn 0.
161. Tijd voor wederom een prijzige cappuccino met een broodje oude Noorse kaas. Het is hier dat ik er achter kom dat ik iedereen hier heb bedankt in het Zweeds, omdat ik dacht dat ‘Tack så mycket’ Noors was, maar nee, de Noren zeggen hier ‘Tusen takk’... dat moest ik pas hier vernemen door een stickertje op een tafel. Wel, eenmaal in Zweden zal ik ter compensatie iedereen bedanken in het Noors. Ik zie ze al denken: stomme toeristen. Stomme Zweden.
162. Interessante feature in Fredrikstad: een veerdienst (Byfergene) die enkele wijken in de stad gratis verbindt. De veerboot bestaat omdat de stad is opgedeeld door de rivier Glomma en hoewel er bruggen bestaan, is de boot hier wat efficiënter dan een bus. De boot vaart iedere twintig minuten af en deze neemt fietsen en voetgangers aan boord.
163. Nog een impressie van Fredrikstad, tenminste, het nieuwe centrum.
164. Ik verlaat het elektrische bootje aan de pier van Smertu.
165. Ten oosten van Smertu vind je de oude kernen van Fredrikstad, met forten en de vesting.
166. Oude toren die al best wat Zweden gezien heeft die geprobeerd hebben de boel te veroveren…
167. Na Smertu is het nog één haven naar Gamlestaden, de oude vesting waar het oorspronkelijke stadje ligt.
168. Je hebt hier twee veerboten: de linker gaat weer terug naar het nieuwe centrum en nog een andere buitenwijk, terwijl de rechter een pendeldienst vormt naar Vestsiden, de kade waar onder meer het treinstation ligt.
169. Kasseien, bakstenen en hout.
170. Het is hier erg toeristisch met veel winkeltjes die ‘lokale producten’ verkopen, souvenirs, kunstwerkjes etc. Je kan er even een tijdje rondkijken, maar na een half uur denk ik dat je wel genoeg gezien hebt. Wel, ik heb die gedachte samen met de gedachte dat ik nog een trein te nemen heb hierna.
171. Na het korte overtochtje naar Vestsiden ben ik op tijd terug op station Fredrikstad voor de RE20, de enige trein die hier komt. RE20 heeft normaliter een uurdienst tot aan Halden, maar het is eens per vier uur dat die trein doorgetrokken wordt naar Göteborg. Het is eigenlijk een gotspe dat de internationale verbindingen van/naar Noorwegen zo schabouwelijk karig zijn. Ik moet nog even op de volgende trein wachten omdat die vertraging heeft, maar in de tussentijd valt er wat te klikken.
172. Op een moment waarop die trein niet rijdt naar Göteborg neem ik ‘m tot het eindpunt op dat moment: Halden, het laatste station tot Zweden.
173. Waarom ga ik dan in hemelsnaam in Halden eruit? Er is een dikke vesting en die ga ik natuurlijk in de twee uur die ik hier te doden heb zometeen eventjes bekijken.
174. Eerst even zien wat er in het centrum te zien en beleven valt.
175. “Yo, wat doe je hier? Alles is hier duurder dan in Zweden hoor, je zult hier nauwelijks tot geen Zweedse kentekens tegenkomen, als dat al niet genoeg suggereert”.
176. Het nieuwe centrumpje heeft een verborgen supermarkt, een paviljoen en dat is het ongeveer ook wel. Hup, naar de vesting toe.
177. De vesting, van dichtbij gezien…
178. Een verbindingstukje van een gesp die de twee schouderbanden bij elkaar houdt breekt af, waardoor een deel van mijn steun tijdens het lopen weg valt en er meer druk op mijn schouders komt. Ik vind gelukkig op straat een lang strookje leer (?) van een stuk kleding of van een één of ander tasje of zo en ik gebruik dat om die gesp weer vast te maken aan de tas. Niet dat ik weet wat ik aan het doen ben op dat moment, maar als het vast zit, zit het vast en ben ik weer content.
179. Een monument, onderweg naar boven. In de verte, achter dat ‘eiland’ ligt Zweden al.
180. Klimmen! Er is hier verrassend veel vrije toegang, in oude kazematten, torens…
181. Uitzicht over de rest van Halden, met het treinstation (met dubbele Flirt) zichtbaar.
182. Dan moet ik alweer naar beneden, want ik kan die trein naar Göteborg niet laten lopen..
183. Wat voor een nugget van een bus is dit nu weer…
184, 185. Enfin, terug op station Halden. Voor een grensstation heeft dit station niet echt een glorieuze uitstraling. Er zijn vooral werkzaamheden.
186. Tijdens het wachten vindt er vooral gerangeer plaats met goederenwagons die vooral hout vervoeren.
187. Iets verstopt staan ook deze locs…
188. Dan komt eindelijk RE20 naar Göteborg binnen, wordt een paar keer omgeroepen dat deze trein naar Zweden gaat en zo begint de lange rit naar Göteborg. Het duurt zeker twee uur voordat je daar bent. Überhaupt al anderhalf uur tot aan Trollhättan. Hier hebben we het vroegere grensstation van Noorwegen, station Kornsjø. De trein stopt hier niet meer sinds het personeel niet meer gewisseld wordt onderweg, maar sinds wanneer dat niet meer gedaan wordt, kan ik niet terugvinden. Hoe dan ook: een stop hier, in een dorp van zo’n 250 inwoners?
189, 190. Eerste station op Zweedse bodem: Ed. Wat een naam ook…
191. In Trollhättan verlaat ik de RE20, om over te stappen.
192. Ik wil eens met een trein van Västtågen mee.
193. Maar natuurlijk: drie bij twee stoelopstelling.
194. Vooruit, nog één tussenstop voor onderweg: Bohus.
195. Bohus is een beetje een verkeersknooppunt in deze uithoek.
196. Vanaf het busstation gezien is dit gewoon een ordinair blok. Zakelijk opgezet, voor de rest weinig bijzonders.
197. Ik besluit vanaf hier te gaan wandelen naar Kungälv. Ik moet er een brug voor op langs druk verkeer. Het lijkt alsof het verkeer in Zweden een stuk drukker is.
198. Onderweg kom ik dit bord van de stad Göteborg tegen. De eigenlijke stad Göteborg ligt nog wel een minuut of twintig hier vandaan.
199. In Kungälv heb je de vesting van Bohus, die op dat moment van de dag al gesloten was en de vesting zelf is niet vrij toegankelijk, helaas. Ik zal het moeten doen met dit beeld van buitenaf.
200. Wat je wel kan doen: in de open lucht barbecueën.
201, 202. Kungälv zelf is wel een lieflijk dorpje, omgeven door snelwegen, een paar winkelcentrums. Een oase van rust, tussen de drukte.
203. Ik maak kennis met de bussen hier. Blauw, met roze. Voor de terugweg wil ik wel een bus nemen en omdat ik de dag erna ook nog bussen en trams denk te gaan nemen, overweeg ik een dagkaart te kopen (die echt 24 uur geldig is, dus ik kan die de volgende dag ook nog rustig gebruiken, wat ontzettend prettig is) in de Västtrafik app, die ik ter plekke download. Enig dingetje: Kungälv ligt in zone 2, maar loop ik een stukje terug naar waar ik vandaan kwam, letterlijk één bushalte terug van waar deze foto genomen is, dan ben ik weer in zone 1 en dan is het kaartje plots wel geldig.
204. Avondeten bij de plaatselijke snackbar in Kungälv: aardappelpuree met Zweedse gehaktballetjes (onder de jam) en iets van een augurkensalaatje. De praktijk waarbij vlees met jam gegeten wordt kende ik al van Wenen (waar ze dat met schnitzel doen), waardoor ik niet verrast was, maar wel verrast was ik dat dit toch bij elkaar erg smakelijk was.
205. In de verte zie je de vesting van Bohus liggen (daar ligt ook Kungälv). Wat je niet ziet, is dat er een brug tussen die vesting en dit tankstation ligt die bepaalt of je in zone 1 of zone 2 bevindt voor je dagkaart. Maar natuurlijk stap ik dan hier op!
206. Ik kan hier direct per bus naar Göteborg, maar ik wil met de trein terug en dan moet ik met deze bus 401 terug naar station Bohus.
207. Ik ga in stijl naar Göteborg Central: met zo’n oud ding uit de serie X11.
208, 209. Aangekomen te Göteborg Central, net voor het donker.
210. Een X2000 met een nieuwe kleurstelling.
211. Eenmaal ingecheckt in het verblijf, kijk ik nog wat rond op het station.
212. Impressies van een verleden der spoorwegen in Zweden…
213. Ik krijg SNCF-vibes van deze trein.
214. Gummineuzen, Deense neuzen…
Vrijdag 28 april, Göteborg verkennen en Deense wildebrassen
215. Göteborg hebben jullie al gezien in diverse posts van anderen, dus ga ik er niet te veel van posten. Wel van dit: een oude rakker die op de nominatie staat om uit dienst gehaald te worden. Je kan deze herkennen op de vertrekdisplays aan haltes als de enige tramsoort die niet rolstoeltoegankelijk is (heeft als enige geen blauw rolstoel-icoontje).
216. De uitlijning van de stoelen is wel wat… raar.
217. Volvootje.
218. Af en toe reed er wel eens een ogenschijnlijk museumstel rond…
219. Op Göteborg Central: daar hebben we de RE20.
220. Na een dag houd ik het voor nu voor gezien: ik ga de boot op. Ik ben nog niet eerder in Malmö geweest, maar ik had eigenlijk helemaal geen zin om om te rijden om in Aarhus te komen… Uiteindelijk heb ik met deze veerboot Aarhus verschoven naar ‘ergens in de toekomst’ (optimistisch) of ‘ooit’ (pessimistisch) en is Aalborg in de plaats gekomen. Intussen, terwijl ik net aan ga enteren in Göteborg, zie ik In de verte een veerpontje en krijg ik een klein beetje GVB-vibes.
221. Met Stena gaan we in een aantal uur naar Frederikshavn in Denemarken. Voor het internetloze stuk ben ik vast volgetankt met afleveringen aan Battlebots.
222. In Frederikshavn is in de avond na vijven niks meer te doen. Het is er uitgestorven. Meteen moet ik ook wennen aan de veranderde conversiekoers van de Deense kroon die niet lijkt op die ‘1/10’-verhouding met de euro…
223. Station Frederikshavn. Ik ben nog verrast dat Interrail op de lijnen van Nordjyske Jernbaner geldig is. Er zijn hier veel te veel sporen voor zo weinig treinen…
224. Het lijkt alsof er twee verschillende verbindingen zijn, maar de trein uit Aalborg maakt hier kop om verder te gaan naar Skagen.
225. Het stationsgebouw.
226. Daar hebben we dan een Lint naar Aalborg.
De rit in deze Lint verloopt niet echt kalm met een groep jongeren die al redelijk ingedronken hebben en een feestje bouwen voorin de trein. Springen, zingen, blèren, het toilet binnen een kwartier onbruikbaar maken… eigenlijk verschillen de Denen niet eens zo heel erg met ons, denk ik. Er komt wel controle, achterin is er iemand wiens abonnement verlopen is, maar voor de rest krijg ik weinig mee van wat er voorin gebeurt.
227. Station Aalborg, met het voor Denemarken schijnbaar typische spoor 0.
228. Het station ziet er in de avond wel sfeervol uit zo. De stad op zich ook, maar ik heb eigenlijk geen foto’s gemaakt van Aalborg verder in het donker. Het is vrijdagavond, er is een fijne, gemoedelijke sfeer, al loop ik liever even direct naar het verblijf omdat ik moe ben.
Zaterdag 29 april, eigenlijk had de reis evengoed vandaag kunnen eindigen, maar ze eindigde een dag te laat
229, 230. Aalborg bij daglicht. Hier zou ik wel eens terug willen komen, ook om de avond alsnog een kans te geven.
231, 232. Bussen…
Het plan is om op zoek te gaan naar Lynettes, de oude dieseltreinen van Midtjyske Jernbaner, die rijden aan de westkust van Denemarken. De dienstregelingen daar zijn niet echt tof en een planning maken daar is niet echt een genot. Ik moet op een heel specifiek tijdstip ergens zijn, een specifieke trein hebben en dan… maar hopen dat het een Lynette is. Die treinen gaan dit jaar met de introductie van waterstoftreinen uit dienst en dit zou mijn laatste kans zijn om toch met een Lynette gereden te hebben.
233. Desiro…
234. Ik wilde eerst de ICL naar Kopenhagen nemen, maar het was slechts één driebaks trein, de trein was erg druk en die trein heb ik laten lopen. Niet lang daarna kwam er een ‘normale’ IC, die net zo lang was en druk, maar gelukkig niet zo druk als de vorige trein.
235. Een Lynette van wat vroeger Skagensbanen was…
236. In Langaa stap ik over op een trein van Arriva, naar Struer.
237. Franse vibes in Struer met alle sporen bezet.
238. In Holstebro zou ik een Lynette moeten hebben… maar helaas. Het is een Desiro Classic. Ik had hier al een apart kaartje voor gekocht (Interrail niet geldig), maar mijn dag was nu al geruïneerd, met niks wat me nog kon boeien gedurende de rest van de dag. Dit was zo ongeveer de enige reden waarom ik hier überhaupt heen kwam. Of Denemarken op zich.
239. Dan maar meteen naar Duitsland. Ik heb een verblijf in Flensburg, maar ik vergeet dat ik vanuit Esbjerg moet overstappen in Lunderskov en zo rijd ik richting Kolding, een overstap van anderhalf uur tegemoet. Zucht.
240. Gelukkig is Kolding niet zo heel verkeerd, al is dit nog steeds Denemarken met een inspiratieloze jeugd.
241. Na een tijdje ben ik weer terug op station Kolding, om maar eens te zien wat hier langs komt. Een IC4 komt voorbij.
242. Eindelijk onderweg naar Flensburg. De grensovergang bij Padborg heb ik nog niet eerder gedaan. Een nachttrein uit Berlijn naar Stockholm staat te staan in Padborg, waarschijnlijk omdat er grenscontrole is, samen met een locwissel.
243. Ik vind het moeilijk Padborg in te schatten, maar ik heb het idee dat het een bunker is, met een lange tunnel onder de sporen om er uit te komen, alhoewel je ook gewoon langs het spoor kan lopen naar de dichtstbijzijnde weg.
244. Trein!
245. Eindelijk in Flensburg…
Zondag, 30 april, deze dag slaan we gemakshalve maar over
246. De terugreis door Duitsland is een eeuwig stressfeest vol drukte, angst op aansluitingen die naar de getver gaan en de hoop dat je ergens kunt zitten. Wat dat laatste betreft: ik heb tussen Hamburg en Osnabrück de laatste beschikbare, niet gereserveerde stoel kunnen claimen omdat ik in Hamburg-Altona opstapte en niet in Hamburg Hbf. Die luxe heb je nu eenmaal met Interrail... Ik kon ook zitten in de intercity vanuit Osnabrück naar Amsterdam, al was reserveren de dag ervoor al onmogelijk en kon ik geen plek vinden in de tweede klas. Wel ja, ik kon zitten in het bistrorijtuig. Dan drink ik maar rustig een Bahnpils op.
247. Wel noemenswaardig: de Bollenstreek. Ik heb door het vele reizen de laatste tijd geen gelegenheid gehad om de bloemen eens te zien dit jaar. Door werkzaamheden en businzet tussen Sloterdijk en Haarlem, waarop ook nog eens uitsluitend sprinters rijden tussen Leiden en Haarlem, werd het zo wel erg aanlokkelijk om uit te stappen in Hillegom, om daar eens kort rond te lopen, aan het einde van de dag.
248. Zelfs vanaf station Hillegom heb je een uitzicht op de bloemen die vlak naast het perron staan.
Reizen kun je opdelen in onderdelen, afhankelijk van je persoonlijkheid: je kunt alles zien als één grote reis, maar je kunt de boel ook opdelen in een aanreis, het ‘belangrijkste deel’ van de reis en de terugreis. Ik associeer mezelf, wat Duitsland betreft, met de opdeling in drie delen. De aanreis was niet probleemloos, Eemshaven heb ik nooit gezien en ik heb niet in een Lynette kunnen rijden, waardoor de terugreis gevoelsmatig veel eerder aanving dan verwacht. De ‘hoofdreis’ zelf was geslaagd, met de nieuwe veerdienst naar Kristiansand, de tochtjes per trein en bus door het zuiden van Noorwegen, een eerste positieve indruk van Zweden… Vanaf het moment dat ik die oude Desiro in Holstebro zag, ben ik alles erna gaan beschouwen als terugreis en dat is zonde. Hoe dan ook: ik heb een nieuw land kunnen afvinken, ik heb veel mensen ontmoet onderweg en een aantal weken daarna zou ik nog eens twee nieuwe landen gaan afvinken. Welke dat zijn, zal je zien in een volgende post.
Het volgende reisverslag waarbij ik naar Canada en de VS toe ga, is hier te vinden.
Ik ben het met je eens dat ik altijd wel een reis en een terugreis onderscheid. Van een "aanreis" heb ik meestal niet zoveel last; vaak vind ik dat toch al onderdeel van de reis omdat er genoeg is om je op te verheugen. Voor de terugreis heb ik gemerkt dat het inderdaad een aanrader is om nog iets "leuks" op je terugreis op te nemen, zodat die gevoelsmatig pas later begint.