Het is weer december en een weekje geleden ben ik weer voor het eerst in twee jaar uitgebreid wezen kerstmarkthoppen, net als in mijn allereerste post die ik hier postte. Ik dacht eraan om weer naar Zuid-Bayern, Tirol of het Engadin te gaan, maar ik heb besloten om naar Thüringen te gaan. Het is onbekend, ongeveer net zo ver weg en je kunt er nog steeds redelijk comfortabel in één dag naar huis rijden. Ik wist wel redelijk zeker dat ik hier bijna geen Nederlanders zou gaan aantreffen en hopelijk wel een authentieke Oost-Duitse sfeer. Nog vlak voor het nieuwe jaar dus nog even wat leesvoer voor de mensen!
De rit naar Thüringen is wat ongemakkelijk. Het idee is om toch eerst de grote kerstmarkt van Nürnberg te bezoeken voordat ik naar Thüringen ga, maar de weg daarnaartoe is lang en om nu met drie overgebleven vakantiedagen twee hele dagen te spenderen aan er maar te raken om dan maar drie dagen over te houden vond ik iets te veel van het goede. Ik heb overwogen te gaan vliegen, maar na lang weifelen heb ik toch voor de Nightjet gekozen. Nightjet is altijd een optie geweest, maar steeds maar weer heeft die trein een imago opgebouwd van een notoir onbetrouwbaar vervoermiddel: steevast te laat en steeds vaker vallen hele rijtuigen uit en mensen die ik persoonlijk ken zijn al eens gedowngraded van een slaapwagen naar bijv. een couchette, of de trein is in zijn geheel uitgevallen. Ik was erg bang dat zoiets mij ook zou overkomen, maar zo scheef zou het waarschijnlijk niet lopen, dacht ik, dus heb ik toch maar voor de Nightjet gekozen, mede omdat die altijd nog goedkoper was dan het vliegtuig. Ik schreef nog tegen iemand die zoiets heeft meegemaakt dat als ik helemaal geen slaaprijtuig zou krijgen, dat ik voor mijn rijbewijs zou gaan uit pure rancune. De trein naar Wien rijdt langs Nürnberg, wat handig is, maar de dienstregeling hierin is alles behalve handig, want als ik met de Nightjet in Nürnberg uit zou stappen, zou ik volgens de dienstregeling om half vier 's nachts al op het perron staan, dus heb ik een ticket geboekt naar München, zodat ik op een wat gezonder tijdstip wakker zou worden, namelijk tegen zeven uur.
Ik heb wel ervaringen met Nightjet in relatie tot Nürnberg: twee jaar geleden, toen ik naar de Friuli toe ging, ging ik ook per Nightjet. Ik had deze geboekt tot Innsbruck geloof ik, en die trein had zo veel vertraging opgelopen dat geen enkele aansluiting die ik gepland had, inclusief alternatieven, meer zou lukken. Ik zat toen in een zitrijtuig omdat de rest vol zat, ik kon al niet goed in slaap vallen, we stonden aan het perron in Nürnberg om de compositie nog wat te laten husselen, maar ik was er zó klaar mee, dat ik in Nürnberg, midden in de nacht uitgestapt was om maar op de pauper-nacht-IC 95 te stappen naar Wien, om van daaruit per RJX direct naar Tarvisio te karren.
Dag 0
Afijn, ik zou dus naar München gaan, daar wat rondrijden (als er niet te veel vertraging zou zijn zou ik nog de Ideenzug der Südostbayernbahn kunnen doen) om daarna per RE 1 of iets dergelijke naar Nürnberg te gaan, maar dit keer heb ik wel een slaaprijtuig kunnen boeken en hoefde ik niet op een stoel te zitten. Althans, dat hoopte ik bij het boeken, maar die hoer die Murphy heet stond alweer om een hoekje te gluren en twee dagen voor vertrek deed ik de DB reisplanner eens open en wat zag ik? Rijtuig 283 zou vervangen worden door een 'Großraumsitzwagen'. Geen gelul: dat was mijn rijtuig. Mijn slaaprijtuig zou vervangen worden door een zitrijtuig. Ik lachte van buiten maar ik huilde van binnen. Op de ochtend van vertrek schreef ik ÖBB aan op X en belde ik de klantenservice van de ÖBB, op zoek naar een bevestiging van waar in de reisplanner van ÖBB niks over vermeld werd en waar ik geen SMS over kreeg, na in de loop van de maand drie SMS'jes gekregen te hebben over wijzigingen in de dienstregelingen die nergens op leken te slaan. Zowel op X en via de telefoon kreeg ik te horen dat zij van niks wisten en dat ze niks met de DB te maken hebben ("Ja, maar die gegevens komen van júllie!"). Mij restte niks dan om een dag lang me druk te maken om de gedachte dat ik de hele nacht weer in een stoel zou moeten zitten en dat ik mijn rijangst onder ogen zal moeten zien.
Ik kom op Amsterdam Centraal aan en stapje voor stapje loopt de vertraging van de Nightjet op het vertrekscherm op. Het begint met +5, dat +10 werd, +15 werd +25 en nadat de stationsomroep die de vertraging van 25 minuten aankondigde afgelopen was, schoot de vertrekdisplay in standje +35. Het kan allemaal nóg erger zometeen, dacht ik nog, maar bij het binnenrijden ontdekte ik dat rijtuig 283 tóch een slaaprijtuig was... DB loog tegen me zeker, om reizigers te plagen? Ik zou dan tóch een bed krijgen en me niet druk hoeven maken om een rijbewijs! Om dit nieuws nog beter te maken: ik had een slaaprijtuig voor twee personen geboekt, maar ik kreeg nooit een coupégenoot, dus ik had het rijk alleen... Voeg er een welkomstsekt aan toe en die vertraging zou me een rotzorg zijn.
1. Hosanna en glorie aan de spoorweggoden, dacht ik. Terwijl we langs Au an der SIeg reden onder een heldere sterrenhemel wist ik toch wel: áls die nachttrein een keer goed loopt, is het duidelijk dat dit concept briljant is.
Maar dan: om half drie of drie uur werd er aan mijn deur geklopt. Het rijtuig waar wij in zitten heeft een defect en we worden in Nürnberg op een 'vervangende' Nightjet gezet naar München en Innsbruck.
Dag 1
2. Nürnberg, midden in de nacht, we meet again. Oude trauma's worden herleefd.
3. Wat stond er nu tegenover ons? De nieuwe Nightjet... zou dit ons vervangende stel zijn, dat we hier in een slaaprijtuig gezet worden? Dat zou helemaal dikke prima worden!
Maar nee, er heerste verwarring. Het was niet zeker of die trein wel onze trein zou worden. "Neem een kijkje bij de vertrekstaat beneden" was de mededeling, en ja, het zou toch onze trein worden. Toch teleurstelling: we worden niet in de nieuwe rijtuigen gezet en we krijgen oude rijtuigen die tegen deze trein aangezet zijn. Er was een rijtuig 283 aanwezig, een slaaprijtuig, maar dit rijtuig was onlangs gebruikt door andere passagiers en het was alles behalve schoon. Het was er warm en vochtig binnen, andere reizigers die ik tegenkwam die in mijn defecte rijtuig zaten raakten overstuur en ons restte uiteindelijk toch niets anders dan plaats te nemen in een zitrijtuig, precies zoals DB al voorspeld had.
Ik nam hier geen genoegen mee. Ook nu weer besloot ik om mijn reis te beëindigen in Nürnberg om half vijf. De Nightjet reed weg zonder mij en ik heb geen ontbijt gekregen. Welja, ik kon een alternatief gaan bedenken en erachter gaan komen wat ik zou gaan doen, de komende paar uren in het donker. Met mijn slaapdronken kop zag ik als eerste vertrekkende trein een trein naar Neustadt staan en ik schoot in een pavlovreactie waarop ik in die trein stapte, omdat ik weinig beters kon bedenken dan maar een nieuwe Neustadt af te vinken, maar ik zat in de trein naar de Neustadt waar ik al eens geweest was, namelijk die in de Waldnaab. We reden op dat moment al weg en ik dacht er alleen maar aan om bij de eerste halte uit te stappen: Hersbruck(r Pegnitz). Op zich wel een geinige halte, met blijkbaar ook een variant die links van de rivier de Pegnitz ligt. Er werd omgeroepen dat de trein gesplitst werd en dat een ander deel naar Bayreuth en naar Marktredwitz zou gaan. In blinde paniek overwoog ik om naar Cheb in Tsjechië te rijden omdat je daarvoor via Marktredwitz moet, maar het Deutschlandticket is niet geldig in Cheb en ik kon online geen ticket ervoor kopen, omdat ik er pas veel te laat achter kwam dat een instelling in de DB Navigator aanstond die alleen mocht zoeken naar directe verbindingen (sinds dit jaar moet er altijd overgestapt worden in Marktredwitz, dat wist ik nog wel). Zodoende liet ik, geen zin hebbend om nog een uur te wachten in Marktredwitz, uit vrees dat verbindingen naar Cheb maar eens in de twee uur rijden en ik misschien wel nèt in het verkeerde uur zou zitten, de RE 31 schieten en wachtte ik wel op de trein terug naar Nürnberg, die mudjevol zat met pendelaars die naar hun werk toe moesten in Nürnberg.
Afijn, ik ben uiteindelijk, eens terug in Nürnberg, naar de andere Neustadt heen gereden waar óók treinen naartoe rijden: Neustadt an der Aisch. Daar heb ik wat gegeten bij een bakkerij met de naam Merkel, waar ik in gesprek raakte met een Franse dame die daar woonde en werkte. Het begon in het Duits, maar ja, zoals altijd, als 'ze' eenmaal ontdekken dat je zelf ook Frans kan, gaat er een knop in het hoofd om die niet meer terug gaat. Daar heeft De Gaulle wel voor gezorgd in de loop der jaren.
4. Het stadje zelf was toch niet zo saai en oninteressant als ik dacht, met restanten van oude stadsmuren, stadspoorten en een slot.
Ik kon eigenlijk niet echt een andere plek bedenken waar ik heen zou willen gaan in die regio; in Rothenburg ob der Tauber ben ik al eens geweest en nu ik toch toch eerder in Nürnberg kan zijn dan verwacht, kon ik net zo goed overdag vast naar de kerstmarkt aldaar gaan, maar er is wel nog één plek onderweg naar Nürnberg die me nog wel interessant lijkt: Fürth.
5. Het 'hauptbahnhof' van Neustadt an der Aisch (dat letterlijk het 'Bahnhof' wordt genoemd, hoewel je ook een Neustadt (Aisch) Mitte hebt. Dat stationsgebouw heeft wel een uitstraling van een bunker, zeg... wel met wat horecagelegenheid, maar tering, sfeer? Duitser gaat het toch haast niet worden.
6. Fürth (Bay) Hbf.
7. Het is intussen begonnen met regenen, terwijl ik aan de uitgang sta richting de Fürther Freiheit.
8. Op de Fürther Freiheit, een marktplein in Fürth, is er ook een kerstmarkt, die al op stoom aan het raken was, al moest het nog 11 uur in de ochtend worden en dan zijn de meeste mensen natuurlijk op hun werk of nog niet in de stemming om erheen te gaan. Des te meer een gelegenheid om eens door het stadje te lopen en het heeft toch wat verborgen pareltjes.
9. Een ander type 'verborgen' parel is de ondergrondse metro hier: vanaf hier rijdt de U1 naar Nürnberg. Deze rijdt veel vaker dan de trein en in het centrum is dit toch wel meer voor de hand liggend dan de trein...
10. Ik was moe en besloot al om vrij vroeg naar het hotel te gaan met het idee om daar in te checken en een tukje te gaan doen. Ik kon alleen nog niet inchecken toen ik aan de deur stond. Dan maar wel de backpack achterlaten om wat lichter de tijd af te wachten, terwijl ik vast een kijkje neem op de kerstmarkt. Daarvoor kon ik aan de Rothenburger Straße (een gek S-Bahnstation met slechts één perron) op een de S1 stappen naar het Hauptbahnhof.
11. In het centrum van Nürnberg was het tijd om aan de Glühwein te gaan, maar ook aan het Glühbier!
12. Curryshashlik. Met een broodje.
13. Na de sessie in het centrum van Nürnberg ga ik nog een slagje ergens doen om in rust de inchecktijd af te wachten. Onderweg naar het Hbf doe ik eens voor de grap zo'n tram, terwijl ik evengoed alleen maar met de metro had kunnen gaan.
14. Uiteindelijk ontkom ik moeilijk aan de metro: deze U3 is er eentje die geen bestuurder nodig heeft.
15. Hier hebben we de RB naar Treuchtlingen. Deze rakkers willen af en toe ook nog wel eens doorrijden tot helemaal in München...
16. Ik heb een slagje Roth tussendoor gedaan, waar geen activiteiten waren, wat mijn bezoek aan dat oord erg kort maakte. De weg terug gaat met een extra trein die door deze 111 getrokken wordt.
17. Ik kon bij aankomst nu wel mijn kamer binnen (die overigens een mooi uitzicht op het spoor had waar een aantal ICE's voorbij kwamen rijden) en ik ben eigenlijk meteen een dutje gaan doen. Bij schemering werd ik weer wakker en het werd tijd om van die slaapchagrijnigheid die ik altijd heb na dutjes af te komen door eten te scoren. Op naar de kerstmarkt dus om een broodje worst of iets dergelijks te verzehren.
18. Het was druk, maar verrassend genoeg niet te druk.
Na Nürnberg ben ik weer even terug gegaan naar Fürth met de metro om daar ook eens de sfeer te proeven. Daar was een middeleeuwse markt aan de gang, maar helaas was het er stevig aan het regenen en dat drukte de sfeer een beetje.
19. Die metrohalte van Fürth Hauptbahnhof is me eigenlijk geeneens opgevallen, maar wat een verschijning. Retro.
20. Ik heb er geen goede foto's van door die hardnekkige regen i.c.m. de duisternis, maar de kerstman, de kerstboom en die kerstpyramide zijn duidelijk herkenbaar.
Ik wilde terug met de trein, maar alle treinen vielen uit en voor alle treinen was er opeens SEV ingericht die de hele tijd langs mijn hotel voorbij reden. De metro was daardoor rete-druk geworden, maar ja, de U3 eindigt niet bij het Hauptbahnhof en dus is het verstandig om een paar haltes terug te rijden en daar waar het rustig is op de metro te stappen voor zitplaatsgarantie.
Dag 2
Tijd om als de sodemieter richting Thüringen te gaan, de 'bestemming' van de reis, maar er is een hindernis: er zijn werkzaamheden tussen Nürnberg en Bamberg en ik moet wel naar Bamberg toe. Er zijn gek genoeg wel directe treinen naar Bamberg, maar die rijden helemaal om via Bayreuth, die rijdt eens per twee uur en die trein doet er langer dan twee uur over in plaats van slechts drie kwartier. Dan toch maar de uit Südtirol overgekomen treinvervangende bus nemen die zonder tussenhaltes meteen doorjekkert naar Bamberg. De bus krijgt onderweg een keer pech, waardoor we met nog twee minuten over voor een aansluiting aankomen in Bamberg.
21. Een verder niet noemenswaardige rit in een Dosto van de RE 19 naar Coburg later is het tijd om over te stappen op een ándere RE 19 naar Sonneberg (Thüringen) Hbf die gereden wordt met een DB Regio Desiro HC. Hier heb ik die trein vastgelegd in Sonneberg.
22. Deze rakkers waren toen pas enkele dagen in dienst en ze roken ook nog helemaal nieuw van binnen. Het is een freshie!
23. Ik denk wel dat als je langer bent dan twee meter, dat als je aan het raam zit, je wel steeds je kop stoot tegen die wand.
24. Daar is de volgende Neustadt die afgevinkt kan worden: Neustadt bei Coburg!
In Sonneburg (Thür) Hbf stap ik over op de RB 41 van de Süd-Thüringen-Bahn die naar Neuhaus am Rennweg rijdt met een enkele RegioShuttle die stiekem wat weg heeft van de Erfurter Bahn.
I. Aan boord van die trein krijg ik sterke GVB-vibes bij iedere halteaankondiging.
- Spoiler: show
25. Het plan is om te gaan wandelen in Lauscha en ik maak er uit creativiteit maar een stationswandeling van: van Oberlauscha naar Lauscha en dat betekent een wandeling richting het dal. Er is sneeuw!
26 - 28. Kneuterige winter-vibes, net even anders dan in Bayern of zo. Ik mag dit wel.
29. Steile straten. In dit deel van Thüringen zijn ze er goed in.
30. Nadat ik me als een olifant in een porseleinkamer heb gevoeld met al die glaswinkeltjes hier (hier is immers de glazen kerstbal uitgevonden geloof ik) en nadat ik ouwerwetse filterkoffie in een klein bakkerijtje heb gedronken, ben ik bij het station uitgekomen. Onderweg naar Oberlauscha kom je hier al en maakt de trein kop, om 'terug' de heuvel op te rijden richting Oberlauscha. Dit is toch wel in potentie een erg mooi stationsgebouw, ware het niet dat het leeg staat en in een vervallen toestand verkeert.
31. Het mag wel een regionaal monument zijn, maar de toestand van dit bouwwerk is ronduit erbarmelijk te noemen.
32. Overal geven de bushaltebordjes aan dat er door werkzaamheden geen bussen rijden, maar kijk eens... een bus komt langs, in dienst.
33. Daar is de trein naar Eisenach. Treinen rijden hier eens per uur.
34. Niet al te lang daarna komt de trein naar Neuhaus aan. De reisinformatietickerdisplay geeft aan dat de trein naar Neuhaus van spoor 2 vertrekt, maar nee, die vertrekt echt van spoor 1 vandaag. De treinen staan hier gebroederlijk naast elkaar, omdat ze elkaar hier in Lauscha kruisen op een best creatieve manier...
35. Verder omhoog, de Rennsteig op, in het Bergbahngebied.
36. Neushaus am Rennweg. De spoorlijn eindigt hier.
37. Een Setra in ruste.
38. Ik ga per bus verder: met een bus die het lijnnummer 313 draagt rij ik naar een splitsing ter hoogte van het oordschap Deesbach. We zijn intussen zo hoog in het heuvelgebied dat het is gaan misten.
39. Matig gelukt beeld, maar met zo'n Volvo ben ik hier gekomen. Deze rijdt terug naar Neuhaus. 313 heeft steeds een andere route, waardoor die de ene keer wel echt Deesbach in rijdt en de andere keer er langs rijdt.
40. Niet al te lang erna kwam er nog een langs... maar dan de andere kant op, en naar Meuselbach.
41 - 42. Deesbach is het dorp waar de steilste straat van Duitsland te vinden is. Met 22,56% is dit exemplaar hier niet de steilste straat van het land, maar wel de steilste dorpstraat, als ik zo'n infobordje moet geloven. Of 'ie het steilst is of niet, dit is wel een verrekte steile straat...
43 - 45. Het kan wel steiler: de Oberweißbacher Straße heeft niet alleen twee 'scharfe S', maar ook een hellingspercentage van 25,3%. Ik ben 'm helemaal naar boven gelopen. Het moet wel gezegd dat deze straat nog lang niet zo steil was als een ander straatje in het Engelse Dartmouth, met 33%...
46. Ik ben uitgestapt aan de halte Deesbach Abzw., die op 1,2 kilometer ligt van het eigenlijke dorpje. Zo'n 700 meter dichter bij het dorpje heb je een halte met de naam Senne, maar ook deze ligt toch niet echt in het dorp. Ik heb het idee dat de bus vroeger dichter bij het dorp stopte, getuige een verdwaald haltebord. Het kan zijn dat ze het niet meer verantwoord vinden om met die bussen zulke steile straten in te rijden, hoewel de postbodes hier anders ook blijven komen. Die bussen hebben de ruimte om in Senne te keren, maar dat doen ze niet altijd: een reiziger moet schijnbaar van tevoren in de bus aangeven of die naar Deesbach Senne toe wil en als je aan die halte zelf staat moet je zelf een bus aanvragen door op dit kastje een knop in te drukken. Ik kon drukken wat ik wilde, maar er gebeurde niks. De eerste bus kwam in elk geval niet aan deze halte.
Tijdens mijn verlengde oponthoud hier aan deze halte luidde opeens het luchtalarm in deze streek. Met gedachten in Oekraïne in het hoofd en de gedachte dat dat in Nederland alleen op de eerste maandag van de maand gebeurt (en het nu geen maandag is) werd ik wel een beetje zenuwachtig. Neu, ik ben nu niet in Oekraïne, maar waarom de neuk willen ze dat hier laten schallen? Tagesschau meldde niks, dus van enige aanslag was in elk geval geen sprake. Later kreeg ik te horen dat het hier vrij normaal is om het luchtalarm te laten blèren bij ongelukken, zodat hulpdiensten in de verte op die manier ook verwittigd worden. Na dat luchtalarm volgde een kwartier lang een stroom aan sirenes met enkele brandweerwagens en andere auto's die voorbij kwamen scheuren uit het laaggelegen deel van het dorp... Wat een bombarie voor iets dat het nieuws uiteindelijk niet eens haalt.
47. Eindelijk kwam er een bus opdagen. Een aansluiting verderop in mijn route ging alvast naar de getver, maar dat was een zorg voor later. Per bus was het ongeveer één halte rijden tot aan Cursdorf Hotel, vanaf waar het een klein stuk lopen is naar het treinstationnetje hier. Dit is het begin van de Thüringer Bergbahn en ik krijg deze kleine nugget voorgeschoteld. Het is leuk dat ze hier een kerstboom op het perron hebben gezet.
48. De Thüringer Bergbahn bestaat uit drie etappes: rechtsboven begin je in Cursdorf, rij je met de Waldbahn tot aan Lichtenhain. Vanaf daar gaat het heuvelaf met een kabelbaan naar Obstfelderschmiede. In Obstfelderschmiede kun je dan overstappen op de RB 60 naar Rottenbach of Katzhütte. Zowel de Waldbahn als de kabelbaan rijden elk half uur, maar de RB 60 doet dat niet, waardoor ik bij voorbaat al veroordeeld ben tot een oponthoud van drie kwartier in Obstfelderschmiede, omdat die twee treinen niet lekker aansluiten op elkaar. Het Deutschlandticket is wel geldig aan boord van de hele route.
49. Niet alleen het perron is versierd: de trein is ook versierd van binnen...
II. Het treintje schudt flink, en de versieringen daarmee ook.
- Spoiler: show
50. De Waldbahn is aangekomen in Lichtenhain. Hier is het tijd om over te stappen...
51. ...op dit treintje van de Bergbahn (foto vanaf Obstfelderschmiede).
52. Ook hier hebben ze niet te zuinig gedaan met de kerstversieringen.
53. Zelfs al is het hier bijna uitgestorven, ze proberen er wel nog iets van te maken met kerstversieringen aan de haltes en ook onderweg.
III. Langzaam gaan we omlaag, over het spoor dat een nog grotere spoorbreedte heeft dan het Iberische spoor, met zijn vrij unieke 1800mm.
- Spoiler: show
54. We kruisen onderweg het 'tegengewicht', op de 25% steile helling.
55. Obstfelderschmiede. De lange wacht op de trein begint.
Ik dacht er nog aan om de bus te nemen naar Sitzendorf, aangezien de bushalte hier vlakbij is en de bus eerder vertrekt dan de trein. De remise van de bussen is vlakbij en ik zie al een bus met lijnnummer 302 klaarstaan. Wat verbaast me: dat kreng komt niet eens aan de bushalte, maar rijdt er langs en mag ik niet met de bus. Het ergst zou het zijn als je met de bus moet, omdat dit de laatste bus van de dag is...
56. De trein naar Rottenbach stopt hier gelukkig wel in de praktijk. Ook hier: kerstversiering in de trein.
57. Een halte verder, in Sitzendorf-Unterweißbach stap ik uit. Ja, hier rijden walvissen! Ik vond ze wel vrij moeilijk om te vinden in Duitsland, maar hier vind je ze in elk geval.
Mijn verblijf is in Unterweißbach. Dit station draagt wel de naam, maar het ligt wel op een half uur lopen van het eigenlijke dorp. Er vertrekt binnen tien minuten na aankomst hier gelukkig een bus naar het dorp zelf. Het is een voorbeeld van hoe het openbaar vervoer hier net wel is in plaats van net niet. OV dat net niet is, is een combi van een karige dienstregeling plus matige aansluitingen, die je net aan kunt gebruiken, maar het is niet van harte en uitnodigend is het ook niet. Hier heb ik de indruk dat dat niet het geval is. Hier heb je eigenlijk vaak wel iets wanneer je het nodig hebt en ook wanneer je denkt dat je het niet nodig hebt, met enkele performante aansluitingen. Of, je krijgt de indruk dat er tenminste over is nagedacht. Ik moet hier wel aan toevoegen: die dienstregeling werkt alleen doordeweeks. In het weekend ben je er veelal aan voor de moeite, omdat er dan slechts één ritpaar Unterweißbach aandoet.
Dag 3
58. Wakker worden in Unterweißbach. Het is wat fris. Er wordt flink gestookt. Of het nu hout is of bruinkool weet ik niet.
59. Een ontbijt wordt geconsumeerd met ingrediënten uit de streek.
60. Kalmte.
61. In de ochtend is het tijd om op pad te gaan, terug naar station Sitzendorf-Unterweißbach. Dat gebeurt met bus 313, die ik gisteren ook al een paar keer had.
62. Een walvis, in het daglicht.
63. Een halte later ben ik in Schwarzburg, een halte die in het weekend een Bedarfshalt is. Het station ligt wat verstopt op een heuvel, op een kwartier lopen van het dorp, dat beneden in het dal ligt.
64 - 66. Schwarzburg is een oord dat toch, ondanks dat het niet zo opvallend eruit ziet op een kaart, een vaak bezochte plek is. Koningin Wilhelmina kwam hier bijvoorbeeld al eens de rivier de Schwarza bezoeken. Ook heb je hier een kasteel waar de grondwet van de toen net gestichte Weimar-Republiek werd ondertekend en daarmee geldend werd.
67. Onverwacht bezoek van bus 302, die me gisteren in de steek liet.
68. Het is tijd om verder te gaan. Ik voorzie om uiteindelijk in Weimar te zijn en dan heb ik nog wel wat overstappen te doen. Als eerste zit ik het vervolg van de RB 60 uit tot Rottenbach. Daar spring ik op de RB 23 richting Saalfeld (Saale), om daar een trein naar Rudolstadt af te wachtn. Die overstap is lang en dat maakt dat ik gelegenheid zie om even een kort kiekje in het centrum van Saalfeld te nemen....
69. Als je bij zo'n lange overstap een kerstmarkt tegenkomt is het duidelijk: dan moet er Glühwein gedronken worden en een Thüringer Rostbratwurst te proeven.
70. Hier in Saalfeld hebben ze de S-Bahn omgetoverd tot een S-Bus of zo.
71. Intussen, in Rudolstadt. Hier staat een oudje aan het busstation!
72. Jawel, ook hier is de kerstmarkt open en de mijnindustrie is een onderdeel van de decoraties.
73. Ik ben altijd op zoek naar iets nieuws en ik ben dit gisteren ook tegengekomen, maar was toen niet onder de indruk. Nu ik het nog eens tegenkwam, moest ik het dan tóch een keer een kans geven: gebakken (gefrituurd eerder) bloemkool. Als je het voor het eerst hoort klinkt het ronduit teleurstellend, maar ik moet zeggen: het lijkt erg op kibbeling en het is helemaal niet verkeerd! Het heeft een vergelijkbare kruidenmix als kibbeling en een vergelijkbare bite. Het maakt dat het geheel verrassend lekker is. Dat je hiermee een vegetarische versie van kibbeling te pakken hebt...
74. Bloemkool is niet de enige highlight in dit stadje: de Heidecksburg die tegen het centrum ligt mag er ook wezen.
75. Vanaf Rudolstadt heb je een keer of twee keer per dag bus 113 naar Erfurt. Die bus volgt een lange route langs het heuvellandschap, door kleine dorpjes waar maar een enkeling uitstapt. Ik rij er niet helemaal mee tot Erfurt, maar tot Kranichfeld, waar weer een trein rijdt: de RB 26 naar Weimar.
76. Ik hoopte dat hier ook een kerstmarkt zou zijn in de Niederburg, maar nee, daarvoor was ik net te vroeg.
77. De RB 26 is aangekomen in Weimar Berkaer Str. Hier maakt de Regioshuttle kop, om nog twee haltes aan te doen tot Weimar.
Mijn verblijf is in Weimar en daar zijn meerdere kerstmarkten in het centrum te vinden. Omdat ik nog best wat tijd voer heb, heb ik een slagje Erfurt erbij gedaan met een intercity die tot Erfurt ook met het Deutschlandticket geldig is.
78 - 80. Erfurt is toch wel een voorbeeld van een stad waar je sfeer vindt.
Dag 4
81. Nog meer Glühweintjes en hapjes en een nacht later is het weer ochtend en is het tijd om een stuk naar het westen te trekken, in de aanloop van de weg terug. Hier hebben we een stadsbus van de stad Weimar.
82. Hier pak ik een Abellio-hamster naar Fröttstädt, waar ik overstap op een zijlijn: wederom een RegioShuttle van de STB brengt me naar Waltershausen als RB 48.
83. In Waltershausen heb je trams rijden! Hier hebben we lijn 6 van de Waldbahn, naar het Gleisdreieck.
84. Het Gleisdreieck is het eindpunt van de tram, waar een andere tramlijn langs komt: lijn 4, die van Bad Tabarz naar Gotha. Deze tram is best druk en ik moet het grootste deel van de rit staan.
85. Het zal weer eens niet, een kerstmarkt.
86. Nog één treinritje te gaan vandaag: die naar Eisenach. Tijdens het wachten komt de RE 1 aan. De trein zit mudjevol en er zijn heel veel reizigers die ook met deze trein richting Glauchau willen... er wordt nog een treinstel aangekoppeld, maar of dat genoeg zal zijn?
87. Het is weer hamstertijd.
88 - 89. Eindpunt van vandaag: Eisenach. Het station met het glas in lood en een grote kerstboom in de stationshal.
90. Ik klim me het lazarus deze paar dagen.
91. Gelukkig nemen sommige bussen me het zware werk uit handen. Ik heb nog een flinke klim te maken, maar in de winter heeft het vervoersbedrijf (gratis!) extra bussen ingelegd om die klim te faciliteren.
92. De Wartburg! Hier is een middeleeuwse kerstmarkt op het terrein van het kasteel te vinden.
93. De zon ging net mooi onder in het heuvelachtige landschap van Thüringen.
94. Sfeer!
IV. Muziek!
- Spoiler: show
Dag 5
95. Het is zondag en het is weer tijd om naar huis te gaan. Geen Fernverkehr, maar het is perfect mogelijk om alles met het Nahverkehr te doen. In het begin moet ik tolereren dat RB 6 eens in de twee uur rijdt op zondag. Deze cantus-trein rijdt van Eisenach naar Bebra en daar is een stabiele aansluiting voorzien op de RB 5 naar Kassel.
96. Na een depressie-sessie in Kassel-Wilhelmshöhe en een korte rit op een RRX die noch de Rhein en noch de Ruhr tegen zou komen door werkzaamheden, ben ik terechtgekomen in Warburg (Westf), een oostelijk uiterst puntje van NRW. Hier begint de RE 17 voor een rit die langer is dan Amsterdam - Nijmegen, die er ook langer dan twee uur over doet. Het is een Poolse haai, driebaks. Ik heb hier nog nooit mee gereden, maar in de middenbak ben ik al met al positief verrast van het comfort.
97. In Schwerte (Ruhr) resteert mij nog één overstap richting Nederland: de RE 13. Het is een zegening om ergens vóór Wuppertal in te stappen. Er is plek! En ja, enkele haltes later is het staan en later zelfs proppen geblazen.
Bijna op tijd komen we aan in Venlo en vanaf daar is het weer rennen geblazen naar de intercity. De aansluiting lukt wonderwel en de rest van de rit is niet noemenswaardig.
Daarmee is de laatste reis van dit jaar afgerond. Goh, 2023 is me toch een druk jaar geworden wat reizen betreft, maar in 2024 zal ik wederom niet stilzitten! Er moet menig nieuws ontdekt worden en dat is het enige voornemen waar ik vrij zeker van ben, dat die uitkomt.
Een volgende post waarin ik een paar tochten over de grens in de winter van 2024 beschrijf is hier te vinden.
In de inleiding klopt iets niet trouwens, je hebt het eerst over een melding van rijtuig 263 dat vervangen zou worden en neemt vervolgens plaats in rijtuig 283 
)
Mooie reclame 
