Maandag 15 april
Ik ben al vroeg wakker, net voor de wekker gaat. Het is een vreemde dag; gisteren wist ik nog niet wat ik vandaag ging doen, vandaag is een dag vol avontuur. Ik word namelijk wakker in een hotelkamer in avontuurlijk Hoofddorp. Ik ben twee weken vrij en heb heel erg lang geen idee gehad wat ik zou gaan doen. Op de een of andere manier stond mijn hoofd er niet naar. Urenlang ben ik uiteindelijk bezig geweest iets samen te stellen wat me leuk leek, maar waarvoor werkelijk honderdduizenden opties te onderzoeken waren. Geloof het of niet: gistermiddag heb ik pas alles definitief geboekt. En toen begon het haasten om de koffer in te pakken en alles thuis af te handelen wat voor vertrek nog gedaan moest worden. Om 20.17 uur vertrok ik per trein vanuit Zwolle naar Hoofddorp, waar ik vannacht heb overnacht. Want ik heb een hekel aan haasten 's ochtends en reizen met een grote koffer midden in de spits is ook al niet mijn hobby. Laat staan de maandagmorgenspits...
Na het riante ontbijt vertrek ik naar Schiphol. De collega komt nog even controleren of ik wel netjes ben ingecheckt en vier minuten later ben ik op het vliegveld. Aan de balie van EasyJet ben ik al rap aan de beurt, maar krijg ik mijn koffer ook ongezien weer mee terug. Voorzien van een label en alles is goed, maar volgens de check-in agent zijn er nieuwe regels waardoor 'dit soort koffers' niet meer op de band mag. Ik moet hem dus afgeven bij Afwijkende bagage. Dat is me in de afgelopen jaren nog niet eerder gebeurd en aan de koffer is echt niets verandert... De knul bij Afwijkende bagage is volledig verbaasd dat ik mijn koffer daar kom afgeven, maar neemt hem uiteindelijk toch aan.
'Ik had eerder ook al een vrouw die door EasyJet hierheen is gestuurd,' zegt hij schouderophalend. Hij snapt het verder ook niet.
Bij de beveiliging moeten mijn schoenen weer eens uit (voor de reis naar Oman werd dat ook nooit gevraagd) en worden alle stukken handbagage afgekeurd, waardoor er een behoorlijke rij staat te wachten voorbij de scanner. Maar het meisje dat erachter staat, doet er bij mij heel kort over nadat ze een paar seconden naar het scherm met de bewlde:
'Mijn collega achter de computer wilde dat ik deze tas zou controleren, maar ik vind het goed,' zegt ze vriendelijk. De tas wordt niet geopend, ze zal niks op het scherm hebben kunnen zien dat afwijkt.
De M-pier is de budgetpier van Schiphol; alleen direct na de controle is er een wachthoek met wat overprijsde tentjes en een boekhandel, verder is er alleen de karig ingerichte pier waar niet te beleven valt. Gelukkig is het vliegtuig op tijd. Overigens ook haast een wonder, want net als bij mijn laatste reis is er voor vandaag storm voorspeld. En net als toen is het KLM die in de vluchten snijdt. Maar afgezien van vijftien minuten wachten op de standplaats tot er een plekje voor ons is om te kunnen vertrekken, merk ik daar verder niets van.
Het vliegtuig brengt me naar de tweede stad (in omvang) van Kroatië; Split. Het ligt halverwege de Kroatische kust en de zon moet er schijnen. Dat is al genoeg op dit moment om me over de streep te trekken. Maar er waren natuurlijk meer redenen en dat heeft te maken met de rest van deze reis. Daarover later meer. Nu zit ik aan het raam met aan het gangpad de achterlichten van Sinéad O'Connor. Die is heel erg moe en trekt haar hoodie over haar hoofd en gaat in bijna twee uur tijd in allerlei ongemakkelijke houdingen zitten om een poging te wagen te slapen. Als ze verder dan haar neus had gekeken had ze gezien dat de hele rij voor ons vrij was, dan had ze kunnen liggen...
Na een verder niet noemenswaardige vlucht komen we keurig op tijd aan op het vliegveld van Split. De tweede officier die ons volgens de omroep hierheen heeft gevlogen is denk ik eerder op cursus geweest bij onze Kosovaarse vrienden van GP Aviation, want we komen behoorlijk hard neer. En we zijn kennelijk op Eindhoven geland, want nog geen kwartier na aankomst sta ik met mijn koffer voor de deur van het vliegveld. In tegenstelling tot wat ik had verwacht, is het hier ontzettend stil. Zalig.
Er zijn twee mogelijkheden om naar het centrum van Split te komen, wanneer je de taxi niet meetelt. Die is namelijk duur met 40 euro. De ene mogelijkheid die overblijft is de directe bus van Croatia Airlines die je voor 8 euro (sinds 2023 is Kroatië overgegaan van de Kroatische Kuna naar de Euro) naar het busstation aan de haven brengt. De andere is lokale buslijn 37 die je voor 3 euro met een gelede bus in het dubbele van de tijd naar het hoofdbusstation brengt midden in de stad, niet zozeer de toeristische zone. Wie mijn verslagen wel vaker leest zal verbaasd zijn dat ik kies voor de eerste optie; bijna 3x zo duur, maar dropt me veel dichterbij het geboekte hotel. Bij de halte van lijn 37, net buiten het vliegveld, is het trouwens ook aardig druk. Allemaal van die gierige Nederlanders, zeker...
Een half uur na vertrek van het vliegveld sta ik op het busstation aan de haven. En direct naast het hoofdstation van de spoorwegen. Daar rijdt net een zware diesellocomotief weg met een serie rijtuigen erachter. De zon schijnt volop en met vijfentwintig graden heb ik het al snel behoorlijk warm in mijn trui die ik in Nederland echt nog wel nodig had vanochtend. Na een kwartiertje lopen kom ik aan in het geboekte hotel. Het stond behoorlijk goed aangeschreven en ligt net buiten het toeristische centrum van Split. De knul die de receptie, niet meer dan een bureau, bemant is vriendelijk en geeft me kamer nummer 1. Na even opgefrist te hebben laat hij op de plattegrond van de stad zien wie, wat en waar. En dan begint mijn zoektocht door het historische centrum.
Het historisch centrum van Split is een wirwar van straatjes. Ooit werd alles omringd door een grote stadsmuur, zoals je die nog in Dubrovnik kunt vinden, tegenwoordig is de stadsmuur meer naar de achtergrond verdwenen. Mijn wandeling is volledig onvoorbereid en wat ik tref is puur toeval. Zoals het volledig afgezette Paleis van Dioklecijanova, want er wordt een film opgenomen. Dat maak ik tenminste op uit enorme houten stellages, beveiligers die alles nauwgezet in de gaten houden en het feit dat ik iemand op een bepaald moment "Action" hoor roepen, gevolgd door geluid van ronkende motoren en een gillende vrouw en niet lang erna "Cut", waarna alles weer stil wordt. Maar wat motoren in de Romeinse tijd moeten...?
Tegen de tijd dat ik een aantal straatjes heb afgespeurd, begin ik ook trek te krijgen. Het is ondertussen 17.30 uur en zonder er erg in te hebben gehad was het best een lange dag. Ik ga af op de receptionist die me een straatje net buiten het toeristisch centrum heeft aangewezen ('Goedkoper en betere kwaliteit', zoals gebruikelijk in toeristische steden). Op een lieflijk terrasje midden in de woonbuurt eet ik een salade en een zeebaars. De combinatie met de gegrilde groenten maken het meteen een Mediterraan gerecht; ik waan me in Mediterraanse sferen hier aan de Middellandse Zee! De rekening is dan weer even schrikken; het mag dan de Balkan zijn, met de enorme opkomst van het toerisme zijn ze hier enerzijds heel blij, maar toch hebben ze een paar jaar geleden de prijzen overal flink verhoogd om het overtoerisme een klein beetje tegen te gaan. De rekening is 38 euro en ik heb me vooraf ingelezen dat een fooi, mits die niet al automatisch op de rekening is gezet, erg gewaardeerd wordt. Tien procent schijnt gebruikelijk te zijn. Dat blijkt wanneer ik afrond naar 42 euro; de matig Engelssprekende serveerster begint direct te stralen en zegt:
'For my holiday! I go to Amsterdam!'
Zucht, weer zo iemand die naar Nederland komt en dan niet verder dan Amsterdam... Dus ik vraag haar waarom ze naar Amsterdam gaat, ik vind er zelf weinig aan.
'Maar ik heb al wel meer gezien, hoor! Rotterdam, Den Haag, Utrecht, Breda, Texel...' somt ze op.
Daarmee verrast ze me volledig. Ik geef openlijk toe zelf nog nooit op Texel te zijn geweest. Ze ratelt vrolijk verder dat ze ook Marken zo mooi vond. En K... eh... K...
'Places with K?' zegt ze, gebarend met haar hand dat ik even mee moet denken.
Ze zal vast geen Kruiningen bedoelen. Maar dan vindt ze wat ze zoekt:
'Kgent!'
'Ah, Gent, maar dat is in België.'
Terwijl ze zich vriendelijk verontschuldigt, vul ik nog aan met Brugge. Vond ze ook prachtig. Ze ziet er in ieder geval naar uit om weer naar Nederland te komen.
Dat is het voordeel van een rechtstreekse vliegverbinding; niet alleen ik kom er ergens mee, de mensen van hier komen er ook mee naar ons. Alhoewel ik niet zo gek ben op rechtstreekse verbindingen ergens heen; dat asfalteert het ongebaande pad direct voor iedereen...
'Kom nog eens terug!' neemt de vrouw afscheid van me. 'Dankuwel!' voegt ze er in het Nederlands lachend aan toe.
Ik wil op de kamer nog even een trui halen voor het geval het snel fris wordt. De receptionist zit er nog en vraagt wat ik van de stad vind. Dat bevalt tot nu toe uitstekend. Daar is hij blij mee. Ik vraag hem of hij hier vandaan komt, maar het antwoord is nee. Zijn vader woont hier en komt uit Zuid-Afrika. Ik vraag hem of hij ook Afrikaans spreekt, maar hij verontschuldigt zich en zegt alleen Engels te spreken. Dat vind ik dan weer jammer, want een volledig onverwacht gesprek in het aan Nederlands grenzende Afrikaans vind ik altijd erg vermakelijk. Ik haal een herinnering van Madeira op waar ik ergens midden op het platteland in een molen een gesprek in het Afrikaans had met een Zuid-Afrikaan die op het eiland was gaan wonen.
'Madeira, daar komt mijn moeder vandaan,' reageert de knul achter de receptie.
Kleine wereld.
Ik loop ter afsluiting van de dag nog even naar het uitzichtpunt dat de receptionist me eerder ook nog heeft aangeraden. Het is een stevige tippel omhoog, maar het uitzicht maakt het allemaal waard. Daarna wandel ik terug naar het hotel, waar ik dit dagverslag schrijf met mijn voeten in het verwarmde water van het zwembad.
Het lijkt wel vakantie..!
Dinsdag 16 april
Het ontbijt dat inbegrepen is bij de overnachtingen vindt plaats in een restaurant aan de boulevard van Split. Het terras ziet er vriendelijk uit en zodra ik de coupon die ik van het hotel heb gekregen laat zien weet de ober direct hoe het zit. Hij legt uit dat ik alles van de ontbijtkaart mag kiezen. Ik zeg hardop dat ik het een goed systeem vind; hier worden alle partijen beter van.
'Zeker, het hotel omdat ze het ontbijt met korting krijgen, de klant heeft goed te eten en wij zijn blij dat er een gegarandeerde stroom bezoekers langskomt,' geeft hij toe.
Nadat ik de kaart heb bekeken en mijn keuze gemaakt, vraag ik hem of er serieus mensen zijn die kiezen voor het Cocktail Breakfast dat op de kaart staat.
'Ja, daar verbaas ik me ook over, maar die mensen zijn er daadwerkelijk. Heb je wel eens een Bloody Mary gehad?'
Ik ontken.
'Then don't,' zegt hij prompt. 'Dat schijnen ze te maken met Worcestersaus.’ Hij haalt verwonderd zijn schouders op.
Ik heb vandaag alweer gelachen. De knul is vriendelijk en vermakelijk. Het ontbijt royaal en lekker. Met volle buik loop ik terug naar het hotel.
De dag begint met opnieuw de beklimming naar het uitzichtpunt van de Marjanheuvel. Maar ik klim verder omhoog, naar een nog hoger uitzichtpunt dat je in alle windrichtingen laat kijken. Split ligt er op deze lichtbewolkte, maar winderige dag prachtig bij aan de baai.
Daarna daal ik weer af. Er moet natuurlijk een bezoek gebracht worden aan het station. In de hal hangen wat jongeren terwijl ze wachten op de trein. Op het perron hangen wat ouderen terwijl ze wachten op de trein. De stoptrein die al snel binnenrijdt blijkt een gigantisch lelijk ontwerp te hebben. Alsof ze plastic over hadden en dat maar in de kop hebben verwerkt. Tien minuten later rijdt het ding alweer weg, maar niet voordat de stationschef een minuut te laat zijn hok uitkomt om met zijn spiegelei te zwaaien. Ik heb even gekeken of het de moeite was een stukje mee te rijden en ondanks de lage prijs is de dienstregeling niet interessant genoeg om ergens een tegentrein te nemen en binnen afzienbare tijd weer terug te zijn. Dus nadat de rust op het station eh... gebleven is, wandel ik verder richting een vuurtoren om een Geocache te zoeken.
Nadat ik die gevonden heb en terugloop richting het station en het centrum is er in de tussentijd een trein aangekomen; twee rijtuigen en een enorme locomotief. Hmm, dat ziet er dan wel weer interessant uit. Een snelle rekensom levert me op dat die onderweg dat plastic gebakje moet kruisen. En dus koop ik een retourtje Solin voor 2,64. Het is maar 3 haltes in 11 minuten, maar dan ben ik toch nog even op pad geweest. De rijtuigen bestaan uit compartimenten zoals je die in de 1e klas van de Intercity Berlijn nog treft. En omdat er maar twee rijtuigen zijn, zijn veel van de hokjes al deels bezet. Ik zet me bij een wat angstig om zich heen kijkende knul en een Kroaat. Later komt er nog een bekende van die laatste binnen en al snel zet de trein zich in beweging. De enorme dieselloc is door de hele trein te horen -en zelfs te ruiken-, zeker zodra we direct nadat we het station uitgereden zijn een tunnel inrijden. Net wanneer we redelijk op gang zijn komt de trein schokkend weer tot stilstand. Gevalletje "HC, ATB" zoals we dat in Nederland zouden noemen. De Kroaat tegenover me begint te zuchten en te mopperen. Maar de trein komt weer in beweging en rijdt al snel de buitenwijken van Split door; inspiratieloze communistenblokken uit de Joegoslavië-tijd. En na twee stops onderweg stap ik uit op het station van Solin.
Nou ja, station... deze opstaande stoeprand van een halve meter breed ligt op een plek waar een handvol sporen liggen, een stationsgebouwtje staat en de werkelijke reden waarom dit hier ligt; een onderhoudshal van de Kroatische spoorwegen. Er staat eenzelfde soort diesellocomotief zwaar te bonken in stationair en er staat een Kroatische Wadloper op het onderhoudsspoor. Een rangeerlocje erbij en het feest is compleet. Tegen de tijd dat ik om me heen heb gekeken, is de trein waarmee ik aankwam alweer weg. En de stationschef die ook hier teken tot vertrek moet geven weer binnen. Aangezien we door het korte oponthoud toch vijf minuten vertraagd waren, is mijn overstap geslonken tot zeven minuten. Echt uitgebreid tijd om rond te kijken is er niet. Wel tijd om te constateren dat je om hier de trein in of uit te stappen de regels moet overtreden, want het overpad is afgesloten met een slagboom en een bord ernaast dat meedeelt dat passeren verboden is. Tsja...
Ik vraag de stationschef of de trein naar Split stopt aan de oostelijke of de westelijke opstaande stoeprand. Hij wijst naar de oostelijke, dus daar ga ik staan wachten. Even erna komt de plastic boemel voorgereden en stopt... aan de westelijke stoeprand. Gelukkig kan die pas vertrekken als de stationschef daar opdracht toe gegeven heeft. Ik stap in de zo goed als uitgestorven trein. Ook van binnen veel plastic. En een groot plakkaat dat aangeeft dat de trein in 2020 in Kroatië is gebouwd. Zagreb, om precies te zijn. Er blijken onderweg twee haltes "auf Verlangen" te zijn, maar het wordt me niet duidelijk waar ik in de trein aan zou kunnen geven dat ik daar uit zou willen stappen. De eerste rijden we voorbij, bij de tweede stapt er daadwerkelijk iemand uit. Er zal dus een knopje voor zijn. Met dezelfde vijf minuten vertraging die de snelle stoptrein (want niet gestopt of langzaam gereden bij de Haltes auf verlangen) opliep kom ik weer aan in Split; door het enkelspoor geven ze alles aan elkaar over. Daarmee komt mijn treinenavontuur in Kroatië ten einde; ik heb in de planning wel gekeken om per trein naar Zagreb af te reizen, maar heb uiteindelijk toch voor iets anders gekozen.
Via de markt met souvenirs loop ik naar het postkantoor. Op de markt wilde de verkoopster niet onderhandelen om me 5 voor de prijs van 4 kaartjes te verkopen, bij het postkantoor blijken eenzelfde soort kaartjes verkocht te worden voor 30 cent minder...
Na de kaartjes gepost te hebben, loop ik het historische centrum nog eens binnen. Ook vandaag valt het me goed mee met de drukte. Ik kom nog eens aan de noordkant terecht bij een monument voor Gregory of Nin, een man die in de Middeleeuwen heeft bijgedragen aan de introductie van zowel de Kroatische taal als het Kroatisch geloof. Opvallend aan het beeld is dat het volledig groen is, zoals de meeste standbeelden (denk aan het Statue of Liberty in New York). Met uitzondering van de grote teen van zijn rechtervoet. Het is namelijk bijgeloof om die aan te raken voor goed geluk. En ach, wie ben ik om daaraan te twijfelen?
In het hotel tref ik dezelfde receptionist van gister. Zoals inmiddels goed gebruik is tijdens mijn reizen, maak ik graag een gesprek met de receptionist; het zijn meestal locals die je goede tips kunnen geven voor locaties en restaurants, maar ook om wat te weten te komen over lokale gebruiken. Net even wat meer achtergrondinformatie. En ook vandaag is hij bereid tot een praatje. Er komt van alles voorbij, van de plekken die ik vandaag heb bezocht tot corrupte politici.
Avondeten doe ik in hetzelfde restaurant als gister, waar een andere ober aan het werk is, maar net zo vriendelijk. Ik eet mijn buik vol aan lamskoteletjes die goed smaken, zeker met de Mediterraans gebakken groenten.
In het hotel is de receptionist er nog. Hij is bezig een cursus EHBO te doen, die is verplicht voor als je in Kroatië je rijbewijs wilt halen, zo vertelt hij. Dat zouden ze bij ons eigenlijk ook wel mogen doen...
Hij is geïnteresseerd om naar Nederland te komen. Niet alleen vanwege die vermaledijde coffeeshops, maar ook omwille van de kunst van Van Gogh en stedelijke architectuur. Ik geef hem een lijstje met tips die ik voor hem kan bedenken en ondertussen gaat het over de tijd dat het hier nog Joegoslavië was, dat met inzet van de juiste politicus in de afgelopen jaren de lonen gemiddeld met 400 euro zijn gestegen (dat heb ik gemerkt aan het prijskaartje van deze trip, ja...) en dat hijzelf graag wil gaan reizen om ook wat van de wereld te zien.
'Alleen. Ik heb geen vriendin, mijn ouders hebben al genoeg gereisd, mijn ene broer werkt, mijn zus zit in Zagreb... nee, dat lijkt me wel wat.'
En prompt staan zijn vader en zijn zus voor de deur. Een verrassingsbezoekje waarbij ik van zowel vader als zus een hand krijg. Ik laat ze hun familiemoment hebben en bereid me vast voor op de dag van morgen.
Dan wandel ik tot slot nog even de stad in om te zien hoe die er in het donker uitziet. Zoals verwacht is er her en der aantrekkelijke verlichting aangebracht. Split is ook in het donker een mooie stad!
Met mijn voeten in het verwarmde zwembad zit ik dit te typen. De wind is toegenomen en komt van de verkeerde kant. Want vandaag was het nog 23 graden, morgen keert het tij en wordt het een stuk minder. Op de buienradar heb ik al gezien dat er op mijn volgende bestemming "winterse neerslag" valt vanavond. Hopen dat daar morgen niks meer van terug te zien valt. Maar eerst maar eens de hele nacht wakker liggen van mijn ontmoeting met de zus van de receptionist, Mila. Geintje, natuurlijk.
Woensdag 17 april
De dag begint wederom met het ontbijt in het restaurant aan de boulevard, maar niet voordat ik de receptionist heb verteld dat ik de hele nacht niet kon slapen door mijn ontmoeting met zijn zus. Hij lacht als een boer met kiespijn wanneer ik hem op zijn bovenarm sla en begin te lachen.
Onderweg naar het restaurant kwam ik voorbij aan het kantoor van de autoverhuurder waar ik na het uitchecken een auto op ga halen. Ik heb in het voorbijgaan al gezien wat voor auto er voor me klaar staat: een witte Opel Corsa. Wie mijn avonturen in de Balkan in 2022 gevolgd heeft, zal zich misschien kunnen herinneren dat ik in zo'n zelfde auto heb gereden vanuit Macedonië naar Albanië en terug. En dat die auto er niet geheel ongeschonden vanaf kwam na een totaal overbodige ontmoeting met een vrachtwagen die deels op mijn weghelft reed. En dus moet ik in het voorbijgaan al hardop lachen. Dat zal wel weer wat worden..!
Na het uitchecken wandel ik met koffer en al naar het verhuurbedrijf en drie keer raden; de Corsa is voor mij. De knul achter de balie heeft niet in de gaten dat ik al vooraf heb betaald en wil me bijna de gehele autohuur nog een keer aanslaan. Maar mijn vragen daarover brengen hem aan het twijfelen en zijn collega laat hem gelukkig zien dat ik al heb betaald.
'Het is een nieuwe auto, zag ik,' zegt de knul in het voorgaan naar de auto. 'Komt zo van de fabriek.'
Dat heb ik het liefst. Dan kan ik het ding inrijden en zal de volgende huurder weten dat hij goed instapklaar is. Er staat liefst 44 kilometer op de teller. Ik kan je garanderen dat ik er daar wel wat bij op ga zetten. Ik vraag nog even naar de kentekenplaat; de eerste twee letters op de plaat geven hier weg waar een auto vandaan komt. ST staat voor Split, DU voor Dubrovnik, ZG voor Zagreb, maar waar DA vandaan komt?
'Dat staat voor Daruvar, een regio vlakbij Zagreb. Daar zijn de kosten voor registratie het laagst. Je zult zien dat bijna alle huurauto's DA op de kentekenplaat hebben staan.'
Slimme jongens, die Kroaten.
Ik laat de grote en drukke stad Split achter me en rijd naar het noorden. Mijn bestemming had ik met de trein niet kunnen bereiken en hooguit met allerlei moeilijke overstappen met bussen misschien kunnen halen. En de bestemming van vandaag staat hoog op mijn lijstje, dus skippen doe ik die zeker niet. Maar eerst de snelweg op. En ergens tanken, want bij de fabriek hebben ze er zo min mogelijk in gestopt, want er zit minder dan de helft in de tank. De grote, doorgaande snelweg van noord naar zuid (en andersom) ligt er goed bij en dat heeft een reden; het is een tolweg. Dat is dan weer een van mijn ergernissen, want dat doet zeer in de portemonnee. Bij de opgang de snelweg op krijg je van de automaat een kaartje, zodra je de snelweg verlaat kom je bij een tolstation waar iemand met plezier je kaart aanneemt om je te laten betalen. Of je moet een elektronische kaartlezer hebben die alles digitaal registreert en het van je opgewaardeerde saldo afschrijft. Maar die heb ik niet. Cash betalen is op de meeste tolstations alleen mogelijk tijdens de bemenste uren, van 09 tot 17 uur.
Ik stop bij een van de tankstations langs de snelweg. In Nederland zou ik dat echt alleen in noodgevallen doen, maar in Kroatië is de prijs van een liter benzine overal hetzelfde, ongeacht keten van tankstations en locatie; 1,54 per liter. Vergeleken met de 2,05 in Nederland een schijntje.
Weet je wat zo’n zijspiegeltje kost..?!
Na twee uur op de snelweg kom ik ter hoogte van het slingerende gedeelte voorbij Zadar. Knipperende matrixborden die ineens 40 aangeven als maximumsnelheid in verband met de wind. En inderdaad, het is maar goed dat ik ben afgeremd en beide handen aan het stuur heb, want er komt ineens een rukwind van links wanneer ik een viaduct oversteek. Niet lang daarna verlaat ik de snelweg en mag ik mijn bankpas aan een vriendelijke jongedame in een hokje afgeven die me volgens het scherm 10,80 ontneemt. Achteraf lees ik op het bonnetje en mijn bankafschrift dat het toch echt om 11,10 gaat. De inflatie gaat dus snel hier.
Via een slingerende weg die het ene moment nog te slecht is om 40 te rijden, even verderop ineens een doorgaande autoweg met afritten is en vervolgens de weg waarop een tractor rijdt, kom ik na een klein uurtje aan op mijn bestemming; Plitvička Jezera, bij ons beter bekend als de Plitvice-meren. Hier heb ik een voor mijn gevoel goede deal gesloten met een van de lokale hotels: 2 nachten verblijven, inclusief ontbijt en diner, gratis parkeren én tijdens mijn verblijf gratis entree tot het Nationaal Park Plitvička Jezera. Het was een speciale voorjaarsaanbieding die me qua prijs heel interessant leek. Uiteraard heb ik me vooraf ingelezen en heb ik met elke kilometer van die 240 die ik heb gereden mijn verwachtingen naar beneden bijgesteld, want met hoge verwachtingen ga je hier niet uit de voeten kunnen, aldus de reviews op internet. Net voordat ik parkeer begint de Kroatische radiozender die opstaat "Here comes the flood" van Peter Gabriel te spelen. Een heel toepasselijk nummer dat ik al heel lang niet meer heb gehoord. Het werd vorig jaar tijdens het concert dat ik van hem heb bezocht in Antwerpen ook niet gespeeld, laat staan dat ik het ooit eerder op de radio heb gehoord. En dus blijf ik nog even zitten voor ik uitstap.
Hotel Jezero ziet er van buiten uit als een vervallen, uit de kluiten gewassen skihut. De meiden achter de receptie hebben er in ieder geval zin in, want ze doen vrolijk mee als ik een beetje slap ouwehoerend binnenkom en er werkelijk waar niemand anders te zien is. Ik krijg kamer 207, op de tweede verdieping. De sleutelhanger is rood, onthoud dat, want dat komt later nog van pas. In de lobby staat een opgezette bruine beer, want die schijnen hier rond te dolen. Zodra je de lobby binnenloopt, waan je je terstond in 1988. Dat treft, dat is mijn geboortejaar en ik heb altijd al willen weten hoe het er destijds ook alweer uitzag. Overal tapijt en veel bruin hout. En ook in de kamer heeft de tijd stilgestaan, met groen tapijt. En een volledig grijze badkamer.
In die badkamer hangt een poster, met daarop de volgende mededeling:
"For your safety, we kindly ask you to use the bathtub/shower unit. Thank you."
Wanneer ik terug naar de auto loop om mijn koffer op te halen, vraag ik aan een van de dames achter de receptie wat dat in vredesnaam met mijn veiligheid te maken zou kunnen hebben.
'Nou, niet iedereen gebruikt de badkuip om in te douchen,' begint ze schamper.
De verbazing is kennelijk van mijn gezicht af te lezen.
'Ja, ik weet het,' gaat ze vervolgens door, 'we hebben hier nogal eens Aziatische groepen...'
Ah ja, de Chinezen bedoelt ze. Die houden er wel vaker vreemde gebruiken op na. Net zoals de Indiërs die squattend op de toiletbril gaan zitten, dat soort rituelen. Om complete waterballetten op de badkamervloer te voorkomen, hebben ze die poster dan maar opgehangen. Het doet me direct denken aan de diverse douches die ik in nachttreinen heb mogen aantreffen; midden in je badkamertje sta je dan te douchen en alles wordt gegarandeerd nat.
Bij het inchecken kreeg ik een voucher voor het park. Dat hoef ik alleen maar om te wisselen bij de ingang, zo wordt me verteld. En daar komt de keuze op dit hotel nog eens naar boven: vanaf de voordeur is het nog geen 3 minuten lopen naar ingang 2 van het park. Daar wordt mijn voucher zonder problemen omgewisseld voor een dagkaart voor het park. Om 15.20 uur sta ik bij de toegangspoort waar ik de keuze krijg gezien het tijdstip en de sluitingstijd van het park uit route E en F, waarbij vooral E erg mooi zou moeten zijn. En dus wordt het die.
Per bootje word ik overgezet naar de andere oever van het meer. Daar begin ik aan de wandeling van 5 kilometer, waar 3 uur voor staat. Ik laat de foto's voor zich spreken.
Na een uur en een kwartier ben ik op het eindpunt. Niet dat ik nu zo geweldig snel wandel, maar ik vermoed dat er een hoop tijd wordt ingebouwd voor het continu nemen van foto's. Terwijl ik de poster met andere wandelingen sta te bekijken, komt de shuttle aangereden. Het onooglijke ding bestaat uit een Unimog met zitplaatsen en liefst twee aanhangwagens erachter. De achterste moet wel een gestuurde as hebben, want anders kun je met deze combinatie nooit fatsoenlijk over het slingerende bospad rijden.
Bij de toegangspoort bevestig ik dat route E zeker de moeite waard is. De dame in het hokje glundert en geeft me voor morgen nog wat tips, want dan heb ik hier nog een hele dag.
Vervolgens wandel ik terug naar het hotel uit de communistische tijd. Tussen de schuifdeuren bevindt zich een draaideur. Na twee rondjes gadegeslagen te zijn door een andere receptioniste, lacht ze me toe wanneer ik op haar afloop:
'Wat jij leuk vindt!'
Ze verlengt mijn dagkaart, zodat ik ook morgen en overmorgen direct het park in kan zonder te betalen. Daarmee bespaar ik 23 euro voor een dagkaart en 39 euro voor een tweedaagse kaart. Vind ik mooi.
Dan wandel ik nog even naar beneden om te zien waar het restaurant zit en dan blijkt hoe communistisch deze tent eigenlijk is; het is enorm. Zelfs in de kelder, waar het restaurant zou moeten zitten. Maar vinden doe ik het niet. Wel een ruimte met allerlei artist impressions op een rij van volledig nieuwe hotelkamers. Zouden ze dan toch plannen hebben met de oude bende hier? Ook vind ik de spa; vier hete, maar verlaten sauna's en een uitgestorven pierenbadje om na een wandeling door het nationale park in uit te kunnen rusten. Wanneer ik daar weer wegloop, zie ik een noodplan aan de muur hangen met een plattegrond van de kelder. Daar staan ook de twee restaurants op; het ene is het normale restaurant, het andere het buffetrestaurant. Van die laatste zijn de gordijnen nog dicht, maar er komt wel net een personeelslid naar buiten. De oudere man neemt de tijd voor me wanneer ik tegen hem zeg dat het hier zo groot is dat je wel kunt verdwalen.
'Tsja, state owned company, he,' zegt hij kalmpjes.
Het kwartje valt; dat had ik in de reviews inderdaad ook al gelezen.
'Nergens in Europa bestaat dat nog, maar wij hebben er nog een,' gaat hij verder. Hij vindt het wel vermakelijk.
'Kroatië kruipt op uit zijn as, maar het duurt vrij lang. Voor de een gaat het te snel, voor anderen gaat het veel te langzaam.'
We hebben een kort praatje over het land en de politieke status. Ik vraag naar de artist impressions in de hal. Ik heb gezien dat er een andere hotelnaam onder staat, als ze hier al reclame gaan maken voor andere hotels, dan komt het hier natuurlijk nooit goed.
'Ah, maar dat is voor lokale bezoekers. Vandaag is het verkiezingsdag in Kroatië, dus het is om stemmen te krijgen. Heb je eenmaal gestemd, dan zijn die foto's morgen al weg, hoor.'
'Die steken ze in de fik?' grap ik.
'Het zou me niks verbazen,' lacht hij me toe.
Nadat ik even ben bijgekomen van de middag op mijn kamer, stap ik iets na zessen de buffetruimte binnen. Dezelfde serveerder staat vooraan en streept mijn naam van de lijst. Hij wenst me smakelijk eten.
Ik neem een kommetje soep en neem plaats aan een tafeltje. Mijn verwachtingen zijn terecht; er staan drie personeelsleden naast mijn tafel, keurig rechtop, gezichten strak.
'Is het buffet wel inbegrepen bij uw kamer?' vraagt de norse vrouw.
'Sorry, aan mij ga je niks verdienen,' grap ik.
'Dat is mij om het even.'
Oef, stijve bende hier.
'Wilt u wat drinken?'
'Mirinda, graag.'
'Fanta.'
Ik verontschuldig me;
'Wanneer ik om Mirinda vraag, heet het Fanta. Wanneer ik om Fanta vraag, heet het Mirinda.'
'Mirinda hebben ze alleen in Dalmatië, hier op het vasteland hebben we dat niet,' stelt ze zuinigjes.
Ik gooi het er voor de verstandigheid maar op dat ze me iets geleerd heeft vandaag, waarvoor ik haar bedank. Er kan zowaar een klein glimlachje vanaf!
'Wat is uw kamernummer?'
'207.'
'De kleur van uw kamersleutelhanger?'
'Eh, rood?'
En ze beent weg. Geen idee waar dat nu over ging.
Even later is ze terug met een flesje Fanta. En een bonnetje voor 3 euro voor datzelfde flesje dat ik van haar moet ondertekenen. Het buffet is inclusief, de drank natuurlijk niet.
Terwijl ik teken, vraag ik waarom ze de kleur van mijn sleutelhanger wilde weten.
'Iedere kamer komt in dit hotel drie keer voor, dus de kleur bepaalt in welke vleugel u zit.'
En ze loopt weg met het ondertekende bonnetje.
Dat kan ook echt alleen in een staatshotel; kamer 207 komt drie keer voor. In het hoofdgebouw waar ik zit, in het linker bijgebouw en in het rechter bijgebouw. Prachtig.
Dat zorgt voor meer gedoe, want terwijl ik rustig zit te eten, moet er bij een Chinees stel een paar tafels verderop ook getekend worden voor de bestelde drank. Daarbij is de serveerster uitgegaan van de verkeerde vleugel, want de naam op het bonnetje komt niet overeen. Nadat de blauwe sleutelhanger is getoond, wordt het bonnetje weer meegenomen, vervangen door een met de juiste naam en alsnog ondertekend. Ik had er misschien wel gewoon mijn handtekening op gezet... En in de tussentijd kan er nergens een lachje van af.
Na het, overigens prima, eten praat ik nog even verder met de oudere serveerder. Ik heb het idee dat zijn functie chef van de toko is. Ik vertel hem lachend dat mijn beeld van een staatsrestaurant wel weer is bevestigd. Hij lacht terug.
'Dat is alles wat met de staat te maken heeft: strikt en stijf. Het leger, de politie...'
Daar heeft hij een punt. Ik haal aan dat er in het gewone restaurant niemand zit.
'Gasten hebben de keus. Maar ik zou ook voor het buffet gaan, dat vind ik veel beter.'
Prompt komen er een moeder en dochter een kijkje nemen in de buffetzaal, om alsnog naar het gewone restaurant te gaan. Hebben ze daar ook klanten.
'Het is voor ons ook veel makkelijker. We hebben nu 80 man aan het buffet, stel je voor dat je die allemaal a la carte moet serveren...'
'En anders geef je ze in het a la carte restaurant toch gewoon wat er op het buffet ligt?'
'Die kant gaat het langzaamaan wel op, we hebben veel te weinig personeel. Wist je dat er in Zagreb en omgeving al 20.000 Indiërs wonen en werken?'
Ik haal aan dat we dat in Nederland bij de tandartsen hebben.
'We moeten iets. Veel jongeren trekken weg naar andere landen.'
'Om meer te verdienen?'
'Niet per se, voornamelijk omdat er meer mogelijkheden zijn om door te groeien. '
Dat heb ik vaker gehoord.
We ronden het gesprek af en na een ferme hand loop ik nog even langs de receptie. Daar staat dezelfde dame die me eerder vanmiddag heeft gadegeslagen terwijl ik twee rondjes in de draaideur maakte.
'Bedankt dat jullie leuk en vriendelijk zijn.'
Ze begint te stralen, maar kijkt me verbaasd aan.
'Ik heb net geleerd dat dit een staatsbedrijf is en vaak betekent dat chagrijnig kijkend personeel dat heel stijf is. Zoals beneden in het restaurant.'
Ze begint te lachen en zegt:
'Oh, maar dat kunnen wij ook, hoor. Dat hangt er maar net vanaf hoe jij je gedraagt.'
'Vanaf nu is het mijn persoonlijke missie om ze beneden te laten lachen. Dat is me vandaag tenminste al één keer gelukt!'
Haar twee mannelijke collega's lachen me toe. Dat compliment kwam kennelijk onverwacht, maar was niet ongewenst.
Tijd om deze fraaie dag rustig af te sluiten...
Donderdag 18 april
De dag begint in de ontbijtzaal waar mijn grote vriend me al op staat te wachten. Hij meldt dat na deze ontbijtsessie hij twee dagen vrij is. Hij kijkt ernaar uit. Na het ontbijt babbelen we nog wat over de omgeving van Plitviče, waarbij hij me nog een tip geeft over een voormalig militair vliegveld op de grens van het huidige Kroatië en het huidige Bosnië-Herzegovina. Die moet ik maar even onthouden.
Klokslag 10 uur stap ik door de toegangspoort van het Nationaal park en begin ik aan route K. Deze route volgt de oever van het grote meer en is uitgestorven. In de buurt van ingang nummer een wordt het drukker en stijgt het pad ineens weer heel flink. Voor me lopen op een bepaald moment drie mannen met hun motorjas onder hun arm. Ze dralen een beetje, maar ze laten me voorbij. Ik heb ze al in het Duits horen praten, dus ik bedank ze ook in het Duits.
‘Het zit hier vol Duitsers!’ hoor ik de ene man zeggen. Ik verbeter hem dat ik een “Holländer” ben.
‘Holländer of Niederländer?’ vraagt hij bijdehand.
Ik verbeter mezelf en zeg dat ik Nederlander ben, maar dat Hollander vaak net even wat makkelijker is.
‘Wij hebben een collega uit Den Helder, die smeekt bijna om hem Nederlander te noemen, want volgens hem is Nederland zoveel meer dan alleen Holland,’ vult hij aan.
Een mening die ik volledig kan delen! We raken aan de praat over hun toertocht die ze door Kroatië aan het maken zijn. Vandaag halteren ze hier nog even, want ze zijn op de terugweg naar huis en hopen vanavond alweer in Slovenië te zijn. Ze geven me dezelfde tip als de restaurantmanager vanochtend over het militaire vliegveld. Die stijgt met stip op mijn to-do lijstje naar nummer een! Al snel daarna spreiden onze wegen zich; zij gaan terug naar hun motoren en ik volg het pad dat ondertussen vrij steil naar beneden loopt. Ik laat de foto’s weer voor zich spreken.
Wanneer ik op ongeveer de helft van de 18 kilometer lange rondwandeling ben, stijgt het pad ineens weer flink. Het is even doorzetten, maar dan kom ik ook bij de grote beloning van deze wandeling; een uitzichtpunt op 684 meter (boven zee) met een uitzicht op de drie bovenste meren van het Nationaal park. Terwijl ik rustig ga zitten genieten van het uitzicht en een broodje, begint het te hagelen. Maar dat kan mijn pret niet bederven; dat is alleen maar meer water om via de watervallen naar beneden te stromen! Daarna daalt het pad af naar meerniveau en loop ik nog een klein stukje om , want anders zou ik een klein stuk van de bovenste route missen. Hiervandaan volgt de route een stukje van route E, die ik gisteren heb gezien en gelopen, om vervolgens alsnog een voor mij nieuw stuk naar de bootjes te leiden. Ik word al snel weer overgezet naar de overzijde en klokslag 15.00 uur (je zou bijna denken dat ik het erom doe…) loop ik de toegangspoort uit, met net geen 18 kilometer op de teller. Maar niet voordat ik de man in het hokje heb gevraagd hoe laat ze het water uitzetten zodra het park sluit en de bezoekers weg zijn. Hij begint direct te lachen en zegt heel droog:
‘Never.’
Nadat ik kort in mijn hotelkamer ben geweest, sta ik al snel weer buiten. Met het oog op het programma van morgen heb ik besloten dat ik dat vliegveld beter vandaag nog kan bezoeken en er is nog alle tijd. Het is 25 minuten rijden en dan sta ik aan het begin van de toegangsweg van het voormalige vliegveld. Hier staat een Dakota opgesteld, volledig ontdaan van elk soort techniek, maar de bezoekers hebben de kist door de jaren heen helemaal volgeplakt met stickers.
Daarna rijd ik de toegangsweg op van de militaire basis. Željava Airbase is een voormalige militaire luchtmachtbasis op de grens van het huidige Kroatië en het huidige Bosnië-Herzegovina en stamt uit de tijd van Joegoslavië. Met maar liefst vijf start- en landingsbanen geen klein geval, maar het was ook nog eens de grootste ondergrondse luchtmachtbasis van Joegoslavië en naar het schijnt zelfs van Europa.
Het doel van deze geheime basis was een overkoepelend radarsysteem voor Joegoslavië. Dat radarsysteem stond bovenop de berg waar de basis onder is gebouwd. De ondergrondse basis was ontworpen om de inslag van een kernbom van gelijke grootte als die op Nagasaki te kunnen weerstaan. Een tunnelstelsel van alles bij elkaar 3,5 kilometer was zo ingericht dat er vier bewaakte ingangen waren, waarbij er bij drie de veelgebruikte vliegtuigen door het ontwerp van de toegang zonder problemen naar binnen gereden konden worden.
In 1991 werd de basis, die in 20 jaar tijd was gebouwd en uiteindelijk maar 17 jaar in gebruik is geweest, volop gebruikt tijdens de Joegoslavië-oorlog. In 1992 werd de basis door de Serven opgeblazen en volgens de overlevering kwam er daarna gedurende zes maanden nog rook uit de tunnels… Tegenwoordig is het vrij toegankelijk voor iedereen die er op eigen risico heen durft te gaan. Er schijnen diep in de tunnels nog steeds landmijnen te liggen. Het terrein zelf zou zo goed als vrij van mijnen moeten zijn, aldus een bord dat in twee talen meedeelt dat het onderdeel was van een Europees project om die landmijnen uit het grensgebied te verwijderen. De locatie is populair onder motorrijders, vanwege de 2,5 kilometer lange startbaan die in goede staat verkeert. Ook mijn gloednieuwe auto mag even een stukje scheuren, maar voor mij blijft het bij 110 per uur. Tegen het einde van de startbaan zie ik aan mijn rechterhand een container staan met opschrift “Polisija” en daarnaast een slagboom. Ik had op de kaart al gezien dat dat daadwerkelijk de grens is met Bosnië. Ook mijn telefoon begint te trillen: een SMS met “Welkom in Bosnië!” en daaronder de schandalige prijzen die ze durven te vragen om te bellen, SMS’en en te appen. Ik schakel dan ook direct de vliegtuigmodus in om hoge rekeningen te voorkomen.
De onbemande grenspost bij de grens met Bosnië-Hercegovina.
Vervolgens focus ik me op de andere kant van de startbaan; hier zijn nog drie van de vier ingangen toegankelijk. Met wat drempels, dat wel. Al na een twintigtal meters is het hier werkelijk waar pikdonker. Ik heb gelukkig een goede zaklamp bij me, want anders zie je hier geen hand voor ogen. Na gevoelsmatig honderden meters in het donker te hebben gelopen geloof ik het wel. Het heeft toch ook wel iets engs. En dus wandel ik terug en rijd ik naar de tweede ingang. Daar staat net een busje met Portugees kenteken waar een stelletje uitkomt. Die hebben geen zaklamp bij zich, dus ze blijven wat bij de ingang hangen. Ook hier is het al snel zo donker dat ik me afvraag hoeveel mensen hier überhaupt komen.
Zodra ik naar ingang nummer drie rijd, word ik vergezeld door een busje van de politie dat er in de tussentijd geparkeerd staat. Ik had al gelezen dat de grenspolitie hier veel posteert. Er schijnen nogal wat mensen hier illegaal de grens over te steken. In het voorbijgaan zwaai ik naar de agent die me opmerkt, hij zwaait vriendelijk terug. Wanneer ook de derde ingang heel donker, maar belangrijker nog gevaarlijker blijkt door gaten in de vloer, wil ik eigenlijk wel een praatje met de agenten maken. Tot ik me realiseer dat ik de autopapieren nog op tafel in de hotelkamer heb liggen. Die had ik voor 18 kilometer wandelen natuurlijk niet nodig en dus had ik dat overbodige gewicht uit mijn tas gehaald. En met het gesprek met het opperhoofd van het restaurant nog vers in mijn geheugen (‘Dat is alles wat met de staat te maken heeft: strikt en stijf. Het leger, de politie…’), zie ik toch maar af van een gezellig kletspraatje hier op de grens. Wanneer ze me om wat voor reden dan ook willen controleren heb ik geen autopapieren bij me… Wel kijk ik nog even geïnteresseerd naar de plek waar ze staan; er is nog een pad rechtsaf en dat wordt enkel geblokkeerd door twee stapeltjes banden die enkel zigzaggend doorgang geven. Achteraf zie ik op de kaart dat ook dat daadwerkelijk de grens met Bosnië-Herzegovina is. Ik heb er voor de zekerheid maar geen foto van gemaakt. De andere helft van het vliegveld ligt in Bosnië, daar schijnt nog een startbaan te liggen en ook de radarinstallatie bovenop de berg is te bezoeken, maar ligt ook deels in Bosnië. En dat is niet voor deze trip.
Ik rijd rustig weer terug naar het hotel. Daar is het iets na zessen weer aansluiten bij het buffet. Er loopt een ander opperhoofd als manager. Ik stap op hem af en vraag of hij mijn kamernummer wil weten. Dat wil hij wel. Ik deel hem mee dat ik in de VIP-suite zit. Hij kijkt vragend naar zijn formulier. En vraagt dan om het kamernummer zelf. Die vindt hij terug op de tweede lijst in zijn handen.
‘Ah, half-board,’ zegt hij breeduit lachend. Hij noemt mijn volledige naam, verbastert die voor zijn plezier nog een paar keer en gaat me voor naar een tafeltje. Hij stelt me prompt voor aan de serveerster die er rondloopt en noemt mijn kamernummer. Jammer, geen geouwehoer met sleutelhangerkleuren vandaag.
Tussen de gangen door loop ik nog even bij hen langs. Ik vertel hem over een nieuwe ervaring die ik vandaag heb opgedaan: dat er bij een staatsbedrijf meestal strak en stijf gewerkt wordt, zoals in dit restaurant. Hij kijkt me vragend aan. Ik wijs naar hem en zeg:
‘Maar jij staat hier gewoon te lachen. Dat is nieuw!’
Koren op zijn molen, hij begint uitgebreid te lachen en klopt me hoofdschuddend op mijn schouder.
Na het eten staat hij me bij de uitgang op te wachten. Ik vraag hem of het personeel weet dat ik beroemd ben. Hij kijkt me wederom vragend aan.
‘Iedere keer dat ik hier iets te drinken bestel, vragen ze mijn handtekening!’
Hij begint weer te lachen en zegt na een paar seconden:
‘Autogram Mike!’
Mijn nieuwe bijnaam. Hij zegt me te wachten en beent weg, de keuken in. Even later komt hij terug met een leeg vel papier. Hij begint de datum van vandaag, de naam van het hotel en mijn naam op te schrijven en drukt me dat vel papier in de hand, ik moet mijn handtekening erop zetten. Lachend neemt hij het in ontvangst. Ik vermoed dat hij die nog ergens in gaat lijsten. De grappenmaker.
Het einde van wederom een intensieve, maar mooie dag!
Vrijdag 19 april
Het ontbijt laat zich smaken, de manager is druk bezig de gekleurde servetten over de tafels te verdelen; er zijn vanavond minstens 13 groepen die komen eten van het buffet. Ze zijn er maar druk mee.
Om 11.00 uur moet ik de kamer verlaten, nadat ik vanaf het balkon nog een keer naar het uitzicht gekeken heb. ‘Parkzijde’ is iets anders dan ‘parkzicht’, maar ik kon zowel her grote meer vanaf mijn balkon zien als een wit streepje tussen de bomen. Dat bleek na klein onderzoek met de flinke zoomfunctie op de camera die ik bij me heb zowaar een van de vele watervallen te zijn.
Ik rijd weg uit het dorpje en laat de grote skihut achter me. Via de binnenlanden trek ik naar de kust. Onderweg maak ik twee stops. De eerste is bij het station van Vhrovine. Dit zou het station geweest zijn waar ik uit was gestapt om het Nationaal park te bezoeken als ik geen huurauto had. Op dit station stoppen maar liefst twee treinen per dag. Rond het middaguur een naar Zagreb en een uur of zes later komt dezelfde trein weer terug richting Split. De hele rit van Split naar Zagreb of andersom duurt maar liefst 6,5 uur. Terwijl ik wat foto’s sta te maken van het station, wil het internet op mijn telefoon me zowaar vertellen dat over een kwartier de trein naar Zagreb hier is. Terwijl ik in de auto opwarm, een broodje eet en een overhemd met lange mouwen over mijn T-shirt aantrek, verstrijkt de tijd. Er komt zowaar een auto aangereden met twee dames, waarvan er een de trein zal nemen. Ik heb geen idee wat voor trein er hier rijdt, afgezien van dat het een dieseltrein moet zijn, bij gebrek aan bovenleiding in alleen al Split, maar dus ook de rest van het traject. Ik verwacht een dieselloc met een paar rijtuigen erachter.
Groot is dan ook mijn verbazing als er, geheel conform de Balkan, vier minuten na de officiële vertrektijd een dieseltje aankomt met een wel heel bekend uiterlijk: het is een BR612. Althans, zo zouden ze bij de Deutsche Bahn heten, hier is het gewoon een Kroatische HŽ7123. De ene vrouw stapt in, er stapt een meisje uit. De stationschef geeft toestemming tot vertrek en weg is de diesel. En de komende zes uur was dat dan ook wel alle actie hier. Tijd om weer door te rijden.
Ruim een uur later kom ik aan bij het overgangspunt van binnenland naar kust; vanaf een uitzichtpunt heb ik overzicht over het gebied waar ik de rest van de reis door zal brengen. Via een steeds drukker wordende weg rijd ik anderhalf uur later over de brug naar het eiland Krk (nee, geen spelfout). Grote, gele borden geven aan dat er vrije passage is. Sinds een aantal jaar is de brug naar Krk namelijk tolvrij. Het tolstation staat er nog wel, maar je mag er zonder te stoppen doorheen rijden. De prijs voor een retourtje schijnt rond de 4 euro te hebben gelegen. Dat scheelt nogal als je er vaak overheen moet rijden.
Kort erna kom ik aan op mijn bestemming en verblijf voor de komende zes nachten; een bungalowpark met 80 vrijstaande villa’s, direct aan zee. Ik krijg bungalow 67 toegewezen, een fraai gelegen huisje. Het voordeel van een bungalow is de keuken; je kunt uit eten, maar dat hoeft niet. En met de stevige prijzen die ze hier rekenen vind ik het geen enkel probleem om voor mezelf te koken. Alleen moet je dan wel ergens boodschappen doen. Bij de receptie vraag ik aan de vriendelijke dame waar ik dat het beste kan doen. Ik heb gezien dat er op een afstand van 5 tot 10 minuten rijden 3 grote hypermarkets zijn van verschillende ketens: Tommy, Plodine en Konzum. Maar welke is het beste?
‘Eh, Lidl,’ lacht de receptioniste. ‘Maar als je echt wilt kiezen uit die drie, dan zou ik naar Plodine gaan.’
‘Goede prijs-/kwaliteitverhouding?’
‘Mja, alles is hier op het eiland duurder. Ik kom uit Rijeka, daar is het echt goedkoper.’
En dus wordt het een ritje naar de Plodine.
De Plodine is een supermarkt zoals je die verwacht; groot en met veel keuze. Producten met onleesbare etiketten en producten die meteen verraden dat ze uit Nederland komen; “Van den Berge, handelsonderneming. Uw winstpartner in dagvers!” aldus het label op alle netten met rode ui… Met een koelkast vol en een lege portemonnee keer ik terug naar het huisje. Later op de avond wandel ik nog even bij de receptioniste binnen om het bonnetje te laten zien en te vertellen dat ik in Nederland waarschijnlijk niet goedkoper uit zou zijn geweest.
‘Je kunt nog wel boodschappen doen voor minder dan 50 Euro,’ zegt ze lachend, ‘maar dan ga je wel naar buiten met een vrij lege tas.’
Ik ben er ook voor een ander probleem; het toilet op de badkamer lekt aan de onderkant. Ik krijg meteen een ander huisje aangeboden, maar dat sla ik af; ik heb helemaal geen zin om nu nog te gaan verhuizen. Ik stel voor er zolang handdoeken onder te leggen. Die heeft ze alleen zo niet voor de hand, zucht ze. Ze verontschuldigt zich; ze werkt hier nog niet zo lang en dus moet ze alles nog uitzoeken. De handdoeken komt ze later brengen. Ik wandel nog even over de promenade van het alleraardigste dorpje waar het park naast is gebouwd.
Rond een uur of half tien zie ik haar aan komen lopen.
‘Sorry, ik kon je niet vinden,’ lacht ze, terwijl ze de handdoeken overhandigt. Ze gaat op weg naar huis en verontschuldigt zich voor het probleem. Dat ze niet zelf heeft veroorzaakt.
Tot mijn verrassing staat er vijf minuten later nog iemand voor de deur, een man die het toilet wel even wil komen bekijken. Maar de handdoek onder het toilet en mijn uitleg waar het water vandaan komt, is genoeg om te doen besluiten:
‘Not today, tomorrow.’
En weg is hij. Ik vind het allang best.
Zaterdag 20 april
Tegen een uur of half elf word ik wakker. Dat is al wel weer even geleden; geen wekker voor het ontbijt dat te vroeg eindigt en ook eigenlijk geen programma meer om me mee bezig te houden. Ik ben precies halverwege de reis en voor vandaag heb ik een redelijk rustige dag ingepland.
Na het zelfgemaakte ontbijt en het volledige gebrek aan een bijbehorend praatje met het personeel, is het al rap tegen een uur of een voordat ik het huisje uit kom.
Ik laat me vandaag leiden door de GPS en de Geocaches die erop staan. Zo kom ik midden op het eiland Krk uit, bij een begraafplaats. Na een stukje klimmen kom ik uit bij een openlucht heiligdom met wat graven met prachtige grafzerken en een klein altaar. Ik voer wat opdrachten uit om de locatie van het logboek te achterhalen en mag daarbij ook de naastgelegen uitkijktoren beklimmen. Een geweldig uitzicht over het eiland en de baai waarin het eiland ligt volgt. Al rap daarna weet ik de cache te vinden.
Vervolgens wandel ik een pad af dat me brengt bij een verlaten dorp. Hier zouden in 1910 53 mensen hebben gewoond en daarna is dat aantal alleen maar afgenomen, tot bij de laatste volkstelling van 1971 er nog maar 4 waren. Sinds 1981 is het dorp letterlijk uitgestorven. De natuur heeft alles hier volledig overgenomen. Een zalige rust heerst hier nu.
Daarna rijd ik met de auto nog een paar kilometer door om in het lieflijke dorpje Dobrinj terecht te komen, dat heel romantisch op de bergkam is gebouwd. Er zijn twee straten die het dorp in gaan, opeens redelijk steil afdalen om dan op het dorpsplein samen te komen. Er is een cafeetje waar een paar lokale mannen gezellig zitten te keuvelen, terwijl ik om me heen kijk. Ik kom uit op een uitkijkpunt, waar een zwarte kat op alle mogelijke manieren om aandacht vraagt. Terwijl ik wat gegevens voor wederom een Geocache noteer, kan het beest wat kopjes krijgen. Met de regenwolken die vanuit de baai heel zachtjes over komen waaien naar het eiland, maar de zon die hier alles nog verwarmd, maakt het mijn bezoek aan dit dorpje nog leuker. De rust, de kalmte, de omgeving en het uitzicht… ik waan me ergens in Italië. Dat trouwens niet eens zo gek ver weg is hier. Met 45 minuten rijden kan ik al aan de grens staan.
Nadat ik ook hier de Geocache gevonden heb en het serieus begint te druppelen, blaas ik de aftocht en rijd ik nog even naar de Plodine. Heel katholiek zijn de supermarkten hier op zondag gesloten en dus wil ik zeker zijn dat de paar dingetjes die ik gisteren vergeten ben mee te nemen morgen niet voor problemen gaan zorgen.
Terwijl ik voor mezelf sta te koken, hoor ik boven de telefoon gaan. Ik neem, zoals ik wel vaker doe, op met een stemmetje dat bedankt voor het bellen met pizzeria Miguel.
‘Dit is geen pizzeria Miguel,’ hoor ik de stem van de receptioniste lachend zeggen. Ze heeft wel humor, daar was ik al wel achter.
‘Maar ik belde over je toilet. Dat kunnen ze vandaag niet repareren en morgen ook niet, dus ik wil je een ander huisje aanbieden, nummer 66, vlakbij die van jou.’
Maar ik sla af; ik heb ook nu geen zin meer te verhuizen. Bovendien heb ik beneden ook een toilet. Dan repareren ze het maandag maar.
‘Maar ze moeten het afkitten met siliconen, daarna mag je er twaalf uur geen gebruik van maken.’
‘Dan maak ik er daarna twaalf uur lang geen gebruik van.’
Ze begrijpt dat ik geen zin heb om te verhuizen, maar ik bedank haar wel voor het aanbod. Ze wenst me nog een fijne avond.
En dat wordt het, een heerlijk rustige avond.
Zondag 21 april
Na het door mij zelfgemaakte en verorberde ontbijt staat er een mannetje voor de deur. Hij wil ook graag nog even naar “het probleem” komen kijken. Dus ook hem laat ik zien wat het probleem is. Hij kruipt op de vloer, voelt een keer en zegt in gebrekkig Engels:
‘Ik weet al wat het probleem is. We moeten de hele toiletpot vervangen. Niet vandaag, morgen. Eerst in de winkel kopen, dan ophangen.’
Prima, joh. Ik vraag hem of ik dan een blauwe mag. Hij schiet in de lach en maakt duidelijk dat ze er alleen in het wit zijn. Ik wilde voor de grap eerst om een roze vragen, maar ik weet niet zo goed hoe men daartegenover staat in dit land. Bovendien moet ik dan ook nog weer gaan uitleggen dat ik niet op mannen val. Afijn, ik heb het bij blauw gehouden. Voor ik het weet is het mannetje alweer vertrokken.
Vandaag ga ik het eiland Krk verder verkennen. Ik begin bij een van mijn favoriete onderdelen van andere landen bezoeken; verloren plekken bekijken. Niet ver van het dorp waar het vakantiepark waar ik verblijf ligt, staat een wereldwijd beroemd hotel. Althans, dat was het ooit. In 1972 werd hier namelijk het Penthouse hotel geopend. Ja, dat van dat licht erotische blad. In Joegoslavië was er namelijk de ruimte in de wet om buitenlanders hier te laten gokken. En hoe trek je die buitenlanders een beetje aan om in dat levensgevaarlijke Joegoslavië te gaan gokken? Precies, met knappe meisjes. En dus werd er hier een gigantisch hotel uit de grond gestampt waar een groot casino in werd geopend, waar de mooiste meisjes van Penthouse rondliepen. Met name de term stewardess was destijds een grote aantrekkingskracht en zo werd er een wedstrijdje gehouden om wie de knapste stewardess was.
Het mocht allemaal niet baten; een jaar later was de tent failliet. Als ik het goed begrepen heb zijn er daarna nog wel andere uitbaters geweest, tot in 1991 de Joegoslavië-oorlog uitbrak en dat iedere vorm van toerisme de nek omdraaide.
Het hotel staat er nog. Het lijkt in niets meer op hoe het er destijds uit heeft gezien; alles is kapot en overal is er graffiti te vinden. Maar met een beetje fantasie waan je je hier toch in een groot hotel met een sauna, binnenbad, buitenbad, casino, restaurant, nachtclub en bowlingbanen. De meisjes moet je er ook zelf bij bedenken.
Met de auto vetrek ik naar het zuiden van het eiland, naar het stadje Baška. Het ligt heel mooi aan de baai en in de vallei van de twee bergkammen die het zuidelijk einde van het eiland omvatten. Betaald parkeren moet het aantal auto’s hier inperken en laat ik daar altijd jeuk van krijgen. 1,50 per uur. Gelukkig kan er ook gewoon gepind worden, dus ik betaal voor een uur en wandel de berg af, het stadje in. Het is duidelijk nog te vroeg in het seizoen om hier volop te flaneren. Er lopen wel wat toeristen, maar het merendeel van de tentjes aan de boulevard is gesloten. Maar ik snap wel waar de mensen hier op een zomerse dag voor komen; het is hier erg mooi. De zee kabbelt wat aan de strandjes die hier en daar liggen, een bloemenmarktje net achter de promenade zorgt voor wat sfeer.
Maar als de toeristen nog niet weggejaagd worden door het parkeerbeleid, dan wel door de prijzen; ik loop op deze stralend zonnige dag langs een ijswinkeltje waar bolletjes ijs voor slechts 3,30 de toonbank over gaan. Hardop lachend loop ik weg. Ammenooitnie.
Even voordat mijn parkeerkaartje verloopt, rijd ik alweer van de parkeerplaats. Ik rijd de berg een stukje op via een eenbaansweg die leidt naar een parkeerplaatsje naast een kerk met uitzicht. En dat uitzicht mag er zijn!
Vervolgens rijd ik terug richting het midden van het eiland en zie ik een flitser over het hoofd. Wanneer ik er voorbij ben kijk ik eens op de snelheidsmeter. Ik hoop maar dat de flitser het op zondag niet doet. 47 in een 40-zone wordt meestal niet gewaardeerd. Sorry.
Ik sla rechtsaf en rijd naar het oosten van het eiland. Het stadje Vrbinje ziet er aantrekkelijk uit, tot ik steile wegen en paden zie. De parkeerplaats in het centrum is vol, het alternatief toch een eind lopen. Voordeel is wel dat het betaald parkeren hier pas op 1 mei ingaat. Maar na een rondje te hebben gereden heb ik het al wel gezien. En dus rijd ik door.
Ik kom in de druivenvelden terecht voor een Geocache. Een irrigatiekanaal uit 1938 is hier het hoofdonderwerp. Het is een opvallend vlak stuk land op het eiland, vol met druivenranken. En verder niemand, wat een zalige rust!
Na de cache gevonden te hebben, rijd ik nog naar een ruïne van een kerk, met net erachter een uitzichtpunt. Wat is het hier toch zalig. En vooral heel rustig!
Daarna rijd ik terug naar het park. Ik stap nog even binnen bij de receptioniste om te vragen of die toiletpot niet ook in de kleur goud kan, als blauw echt zo moeilijk is. Ze lacht hardop en zegt:
‘We hebben hier alleen maar wit.’
Eigenlijk kom ik voor iets anders en nadat ze me van wat informatie heeft voorzien, babbelen we nog eens over van alles en nog wat. Zoals dat ze zich afvraagt wanneer ze haar kind naar school brengt of ze de enige normale mens is, want iedereen rijdt in belachelijk grote auto’s. Ze wijst naar haar Citroën C3 die aan de overkant geparkeerd staat.
‘En dan kom ik daar in aanzetten.’
Parkeren in Rijeka blijkt een ramp te zijn.
‘We hebben al te weinig plek en dan parkeren ze die grote bakken ook nog eens over de lijn, zodat er twee plekken bezet zijn. Nee, je kunt bij ons maar beter een kleine auto hebben. Maar dat snapt de rest kennelijk niet zo goed…’
Na het eten maak ik nog een kleine wandeling door het dorpje. Alles wat met verblijven te maken heeft, is hier opgeslokt door de toko waar ik ook een huisje van huur; drie hotels, het vakantiepark en een enorme camping. Het zal wel goed boeren zijn, hier…
Maandag 22 april
De dag begint wederom rustig en tot mijn verbazing kan ik vanuit het slaapkamerraam zien dat er een stuk of dertig matrassen op de parkeerplaats liggen. Zou dat de oplossing voor mijn lekkende toilet moeten zijn? Maar nee, door een handvol mannen worden ze de leegstaande (want het weekend is voorbij, dus bijna iedereen is weer naar huis) villa's ingegraven. De bazin loopt er in haar mantelpakje bij om aanwijzingen te geven.
Na het middaguur sta ik in het lieflijke stadje Omišalj, een van de trekpleisters van het eiland Krk. Het is er vrijwel uitgestorven, alleen op het centrale plein van het historische centrum zitten wat mensen op een terrasje. Op de achtergrond speelt Coldplay het nummer Fix You. Ik vind dat een prachtig nummer, maar ik blijf het raar vinden om het op een terras te draaien...
Na er een uurtje rondgelopen en gekeken te hebben, vertrek ik naar het vlakbij gelegen vliegveld. Dat is ook uitgestorven, want er zijn vandaag geen geplande vluchten. Wel staan er twee blanco toestellen af te wachten tot hun volgende inzet. Wanneer dat ook moge wezen.
Aan de noordkant van het vliegveld is de plek terug te vinden waar de ferry's naar het vasteland vertrokken toen de brug er nog niet was. Een kleine kade en een vervallen havengebouwtje zijn alles wat nog aan die tijd herinnert. Een eind verderop overspant de nieuwe brug nu het water. En zo gemakkelijk als het nu is om erover te rijden, zo moeilijk kan het zijn, vertelde de receptioniste me eerder dit weekend:
'Het vele vakantieverkeer dat naar het eiland komt moet ook 's zomers over die enkele baan die de brug is. We hebben er files staan die urenlange vertraging kan veroorzaken. Nee, die brug is zeker niet alles.'
Vandaag rijdt alles ogenschijnlijk rap door.
Vervolgens rijd ik naar de zuidwestkust van het eiland, naar het stadje dat de naam geeft aan het hele eiland: Krk. Ook hier zijn er in het hoogseizoen parkeerproblemen en dus zijn er royaal betaalautomaten over de stad verspreid. 70 cent per uur vind ik nog wel oké. Ik wil er even de tijd voor nemen en dus betaal ik voor 2 uur; van 14.22 uur tot 16.22 uur, aldus het parkeerkaartje. Vreemd genoeg is het bedrag om twee keer een uur te parkeren voor 70 cent in totaal 1,47... Ja, ja...
Ook hier is het nog erg stil. De smalle straatjes die het centrum vormen zijn voorzien van de nodige winkeltjes, die ook bijna allemaal open zijn, maar klanten ga je er niet vinden. Vreemd, want een bakje met een bolletje ijs kost hier maar 3,50...
De grote publiekstrekker is het kasteel van Krk. Een A4'tje met de mededeling dat het kasteel gesloten is tot 01 mei op de gesloten deur ontneemt me de mogelijkheid er binnen te kijken. Gelukkig zijn er nog wat Geocaches verstopt die mijn bezoek niet helemaal zinloos maken. Zo hangt er ergens een webcam waar ik een screenshot met mezelf op het plein kan maken. Bij de lokale bakker haal ik nog een lekker broodje en dan zwerf ik weer terug richting het huisje.
Na vier dagen wordt het beddengoed en ook de handdoeken vervangen door het schoonmaakteam. Die zie ik al het hele weekend in golfkarretjes over het terrein scheuren, op weg naar de volgende klus. Ook bij mij zijn ze langs geweest; alles is weer spic en span. Benieuwd naar het nieuwe toilet kijk ik in de badkamer. Daar zijn de handdoeken die op de vloer lagen weggehaald. In ruil ligt er weer een plas water. Ik hoop maar dat dit niet het nieuwe toilet is...
'Nee, daar hadden ze te veel tijd voor nodig, dus daar wachten ze mee tot je vertrokken bent,' aldus de receptioniste van dienst. Ze heeft het over drie dagen werk. Duidelijk.
'Wil je niet van huisje wisselen?' vraagt ze vriendelijk. Nope, alles voor die paar dagen nog gaan verwisselen, zeker. Daar heb ik geen zin in. Ik wil alleen wat handdoeken om weer op de grond te leggen. Ze belooft ze later te komen brengen.
Ik wandel nog even langs de kust richting het zuiden. Net buiten het centrum begint er een kustweg langs een paar heel dure huizen. Zicht op zee, hier en daar een zwembad in de tuin en tuinders die bezig zijn om een aantal tuinen opnieuw in te richten of zomerklaar te maken. Het mag wat kosten! Terug bij het huisje liggen de gevraagde handdoeken netjes klaar. Het wordt verder een rustige avond.
Dinsdag 23 april
Het regent, precies zoals de weersvoorspelling heeft aangekondigd. En dus maak ik mijn plannen voor vandaag definitief door een retourtje met de bus naar Rijeka te boeken. Er waren drie opties om naar Rijeka te gaan vandaag: de eerste was met de auto.
‘Parkeren is bij ons een ramp,’ had de receptioniste afgelopen weekend gezegd. De reviews van centrale parkeerplaatsen in het centrum waarschuwen voor lekgestoken banden. En dus valt de eerste keuze al snel af.
Keuze twee was met de auto naar een van de omliggende plaatsjes met een treinstation te rijden, daar te parkeren en met de trein naar Rijeka te reizen. Maar net als in Split zijn de dienstregelingen van de treinen wel zo onlogisch in elkaar gezet dat ik daar ofwel veel te weinig dan wel veel te veel tijd in Rijeka aan over zou houden. U snapt: ook deze keuze viel al snel af.
Dan blijft de directe bus vanuit Njivice over. Die rijdt ook niet heel regelmatig, maar wanneer ik om 12.02 uur vertrek, ben ik er om 12.49 uur en heb ik tot 16.15 uur om rond te kijken en ben ik om 17.06 uur weer terug. Een retourtje kost bij Arriva 12 euro. Online boek ik de twee bussen, want er moet direct een heen- en terugrit worden gereserveerd. Flexibiliteit is er niet bij. Ik betaal 13,20, want dat is natuurlijk logisch. Schijnbaar betaal ik ook nog 60 cent voor een stoelreservering.
De bushalte is tien minuten lopen, dus ik vertrek op tijd. Pas wanneer ik bij de halte sta bedenk ik dat dit de Balkan is. Ik had waarschijnlijk nog wel een half uur later kunnen vertrekken. Er komen drie jonge meisjes bij elkaar bij de bushalte. De rondlopende kat is een gewillig slachtoffer om zich mee te laten slepen door een van de meisjes naar het bushokje. En maar kopjes geven.
Klokslag 12.02 uur komt er een bus voorgereden. Zo zo. De meisjes stappen in, ik kijk naar binnen en zie alleen maar kinderen.
‘Rijeka?’ vraag ik de chauffeur.
‘Skola,’ zegt hij hoofdschuddend terwijl hij de deur sluit. Deze schoolbus moet ik niet hebben, nee.
En daar sta ik dan aan de halte waar verder niks meer gebeurt. Ach, Balkan.
En inderdaad, om 12.14 uur komt er een bus aangereden met groot opschrift “Arriva”. De chauffeur scant mijn QR-code en ik vind een plekje in deze bus die ooit in Frankrijk heeft gereden, aan de Franse stickers in de bus te zien. Geen stickers met stoelnummers te zien die passen bij de stoelreservering die op mijn ticket staat.
Een kwartier na de geplande aankomsttijd komen we aan op het verregende busstation van Rijeka. Mijn ontdekkingstocht begint op het treinstation, dat vreemd genoeg op 500 meter afstand ligt. Daar komt net de Intercity uit Zagreb aan; een elektrische locomotief met 3 rijtuigen erachter.
Vervolgens wandel ik het centrum in. Ik denk dat het met name de regen is die probeert de aanblik wat troosteloos te maken, want het centrum heeft stiekem best wat mooie gebouwen. Ik maak een wandeling langs de hoogtepunten en kom dan aan de rand van het centrum. Daar staat hotel Continental, waar tijdens het foto’s maken een paar gitzwarte wolken boven het dak opstijgen. En dan weer even niks en dan weer gitzwarte wolken. Ik besluit toch eens naar binnen te wandelen en te vragen of er brand in het gebouw is. De receptionist kijkt me even geschrokken aan en zegt dan:
‘Ah nee, we weten ervan. We hebben de verwarming weer aangezet en daardoor ziet het eruit alsof we stoken op…’
‘Kolen,’ vul ik aan.
Hij begint te lachen.
‘Zo lijkt het wel, he?’
Hij bedankt me oprecht voor mijn bezorgdheid. Gelukkig is het dus niks. Maar ik blijf het een vreemd gezicht vinden.
Ik kom vervolgens nog eens bij een van de kerken. Daarnaast zitten er twee zwarte deuren in de muur. Niks speciaals, zou je zeggen. En dat is het nu helaas ook niet. Maar daarachter bevindt zich een tunnel uit de Tweede Wereldoorlog. Tegenwoordig niets anders dan een manier om van de ene kant van het centrum naar de andere kant te lopen, maar ik had het wel graag even willen zien. Maar kennelijk is de boel gesloten.
Dan heb ik het hele centrum ook wel zo’n beetje gezien. Het is even droog geweest, maar nu is het weer beginnen te druppelen. Via het station, waar dezelfde trein staat als twee uur ervoor, loop ik naar het busstation. Daar staat een andere bus van Arriva klaar om me terug naar het eiland te brengen om 16.15 uur. Ik heb al een stoel aan het raam gevonden wanneer ik de stoelnummers aan het bagagerek gemonteerd zie. Maar er zit al iemand op mijn plek en ik geloof het wel. Er komt ook niemand zijn stoel bij mij opeisen. Maar goed ook, want de bus is helemaal zinvol. Klokslag 16.17 uur vertrekken we uit regenachtig Rijeka.
Iets na vijven stap ik uit in Njivice. Ik loop nog even naar de dorpssupermarkt, een klein winkeltje dat helemaal volgepakt staat. Naast de uitbaatster ben ik de enige. Ik moet nog een toetje hebben voor vandaag en morgen en om daar nou helemaal voor naar de Plodine te rijden…
‘Alles?’ vraagt de vrouw bij de kassa me in het Duits.
Ik begin te lachen, ja, ik heb alles. Het geeft maar aan hoeveel Duitsers er hier komen, hoezeer ik eruitzie als een toerist en als een Duitser…
Na het eten maak ik nog een wandeling door het verregende dorpje. Op de terugweg is mijn favoriete receptioniste er weer, dus ook daar maak ik het obligate praatje mee. En zo gaat er weer een dag voorbij. Het lijkt wel vakantie!
Woensdag 24 april
Het regent. Geen verrassingen dus. Vandaag bezoek ik het laatste stukje noordoostkust dat ik nog niet heb bekeken. Daar ligt ook een grot die te bezoeken valt. Dus laat ik daar dan maar mee beginnen. Nadat ik 6 euro heb betaald, moet ik nog 20 minuten wachten voor de volgende rondleiding begint. Op het laatste moment komen er nog 5 jongens aangewandeld. De grot is mooi, maar klein en na een kwartier staan we alweer buiten. Dat was zijn prijs helaas niet waard.
Zodra ik in de auto stap, begint het weer te regenen. En daar houdt het voorlopig ook niet meer mee op. De oostkust valt dus een beetje in het water. Maar gelukkig heb ik nog iets op het programma staan dat wel grotendeels overdekt is. Ik rijd terug naar het vervallen hotel, want daar heb ik nog iets af te handelen.
Waar ik zondag netjes langs de weg heb geparkeerd en een parkeerkaartje heb betaald, parkeer ik vandaag Balkan-style door tussen de afzetting door te rijden en zo goed als voor het hotel te parkeren.
‘De laatste keer dat wij er waren, hebben wij daar ook geparkeerd,’ had Petra, de receptioniste, gezegd. Dat kan ik natuurlijk ook!
Nu heb ik alle tijd om op zoek te gaan naar de opdrachten van de Geocache die hier ligt, zonder dat ik me druk hoef te maken over een parkeerkaartje of dat de tijd daarvan er bijna op zit. En dat zoekt een stuk prettiger. Zelfs zo prettig, dat ik alles probleemloos weet te vinden.
Het complex blijkt bovendien veel groter dan ik had gedacht; er zijn nog vrijstaande villa’s te vinden, een strandboetiek en zelfs een verlaten disco. Ik waan me in de tijd dat dit nog van Penthouse was. Ik hoor het geroezemoes van het casino, de kegels die op de bowlingbaan om worden gegooid, ik zie de meisjes rondlopen en voel de grandeur. Maar zodra ik mijn ogen weer open, is er alleen nog deze vervallen bende.
Met een goed gevoel rijd ik terug, door de regen, naar mijn huisje. Na het eten stopt het nog even een half uur met regenen en kan ik nog even door het verlaten dorpje Njivice wandelen. Niemand op straat, alles nat.
‘Maar in de zomer is het hier kurkdroog,’ had Petra gezegd. En je moet maar zo denken; meer water om door de watervallen van Plitviče naar beneden te stromen.
Het stopt daarna niet meer met regenen.
Donderdag 25 april
04.30 uur, twee uur voor de wekker gaat. Klaarwakker. Prima. Om iets na zeven uur vertrek ik van het park en rijd ik in tien minuten naar het vliegveld van Rijeka. Of Krk, zo je wilt. Mijn koffer is in een minuut afgegeven, het wachten is op het autoverhuurkantoor dat pas om 08.00 uur opengaat. Of om 08.05 uur, want het blijft wel de Balkan. Een Nederlands gezin met twee tienerkinderen staat zich daar wat over op te winden. Maar dat heeft totaal geen zin. Vervolgens werkt het internet op het kantoor niet en dus duurt het nog langer voor alles is afgerond. Tot mijn stille vermaak doet dat iets met de hele familie; de koffers kunnen niet worden afgegeven bij de balie om een of andere onnavolgbare reden. Nog meer stress.
Even later kom ik ze bij de beveiliging weer tegen. Die vertrouwt het niet dat ze me kun koffers naar boven zijn gekomen. Na een belletje naar beneden krijgen ze te horen dat ze de bagage alsnog beneden af dienen te geven. Dus daar gaan ze weer. Arme familie...
Het toestel landt twintig minuten te vroeg. Ik had al gekeken naar de bezetting van het toestel en meer dan 40 passagiers zijn er niet, niet heel verrassend aan het begin van het seizoen en tegen de reisrichting in. Alles gaat dan ook rap. De geplande vertrektijd is 09.25 uur, maar om 08.50 loopt een van de dames die de afhandeling doet naar de uitgang van het vliegveld, rolt de deur open en zegt doodleuk:
‘Boarding.’
Balkan. I love it. Om 09.00 uur zit iedereen in het zo goed als lege vliegtuig. We mogen alleen nog niet weg, dus de geplande vertrektijd blijft staan.
Na een paar minuten begint het tellen van de passagiers en dan duurt het niet lang voor een van de stewardessen bij me staat.
‘Zou u ons willen helpen bij de nooduitgang?’
Dat wil ik wel. Omdat er niemand op de rijen van de nooduitgang heeft geboekt (die stoelen kosten uiteraard extra), zijn ze vier vrijwilligers aan het zoeken die daar willen zitten en in geval van nood de noodluiken te openen. Ik ben bekend met de procedure vanuit mijn luchtvaartachtergrond en dus wandel ik mee. Maar niet voordat tegen ik de oudjes aan de andere kant van het gangpad heb gezegd:
‘Horen jullie dat? Ik mag in de cockpit!’
De man pakt het meteen goed op en zegt:
‘Helemaal voorin!’
De vier noodluiken zijn bemand, ik krijg een overbodige uitleg die ik netjes afluister en zo zijn we gereed voor vertrek naar Eindhoven. In ruil krijg ik drie keer zoveel beenruimte. Om 09.24:57 zetten de motoren aan, klokslag 09.25 uur vertrekken we vanaf Rijeka naar Eindhoven. Daar komen we om 10.58 uur aan, twaalf minuten voor op schema.
Het is drukker dan de vorige keer dat ik aankwam op Eindhoven; bij alle drie de bagagebanden staan mensen te wachten. Maar ik haal de bus van 11.31 uur en de Intercity richting Utrecht van 12.06 uur. Om 14.50 uur sta ik in huis na een verder weinig noemenswaardige reis.
Kroatië. Ik had er al een tijdje een reisgids van liggen (waarin de prijzen nog met Kuna worden aangegeven), dus de interesse was er al wel. Nu was het de juiste tijd om erheen te gaan. Het heeft me zeker niet teleurgesteld; Split is een mooie, oude stad. De Plitvice-meren waren mooier dan ik had gedacht, ik heb er heerlijk gewandeld en genoten van het uitzicht. En het verblijf op het eiland Krk was ook absoluut de moeite. De autospiegels zaten er bij het inleveren nog aan, de camera staat vol met mooie foto’s en ik heb weer een aantal interessante Geocaches bij kunnen schrijven. Als ik alles bij elkaar optel, was deze trip geen verspilde tijd. Met de kanttekening dat het in het hoogseizoen heel anders is. Het weer is beter, maar nu was het vele, vele malen rustiger. Ik weet wel waar ik dan voor kies!
aangenaam verhaal om te lezen.
Ik denk dat er had moeten staan:
Autocorrect zou na al die jaren toch moeten weten wat de gebruiker bedoelt, niet? 
