Over land naar de Kaukasus (4): het verste punt - Vank! [62]
Geplaatst: di 06 aug 2013, 12:39
Deel 1: Enschede-Praha-Burgas
Deel 2: Burgas-Ankara
Deel 3: via Erzurum naar Batumi
In deel 3 waren we net in Batumi aangekomen, halverwege de middag. Het was een vrij lange reis vanuit Erzurum, maar de klok is inmiddels ook nog een uur vooruit gegaan zodat we nu twee uur voor lopen op Nederland. Ik vond het vooral opvallend hoe ver je hier eigenlijk al van huis zit, Amsterdam is hemelsbreed al 3000 km verderop en je zit al halverwege Moskou en Nizhny Novgorod wat betreft oosterlengte. In dit deel reizen we verder naar het verste punt van de reis: het klooster van Gandzasar in Vank, gelegen in de niet-erkende republiek Nagorno-Karabach. De reis erheen ging per mashrutka, trein en taxi. Ook laat ik in dit deel nog wat foto's zien van Batumi (Georgië) en Goris (Armenië). In totaal bevat dit deel 62 foto's.
We beginnen in Batumi, waar we net aangekomen zijn en waar we ongeveer 24 uur hadden voordat onze trein vertrok. Een beetje weinig tijd misschien, maar meer heb je ook niet nodig, geloof me. Batumi is vooral heet en vochtig, het is een zeer nat gebied. Batumi is gelegen in de autonome republiek Adzjarië (Adjara, აჭარა), wat ook niet een geheel probleemvrij verleden heeft. De laatste keer dat er een gewapend conflict dreigde was in 2004, maar toch is het Georgië gelukt om Adzjarië aan zich te binden - iets wat duidelijk niet gelukt is met Abchazië, wat iets noordelijker ligt. Georgië heeft voor die binding wel flinke concessies moeten maken, volgens mij blijft al het geld wat er verdiend wordt aan de handel met Turkije via de grensovergang bij Sarp/Sarpi in Adzjarië en verdient de Georgische overheid er zelf niets aan. En dat is te zien, want Batumi is booming. Het doet bijna pijn om te zien hoeveel kitsch er is neergezet. Ook is Batumi zeer toeristisch, er komen hier veel Georgiërs en Russen op vakantie.
Ik heb hier een aantal foto's van Batumi neergezet, de volledige set staat op Flickr: 25 foto's
1. De Giorgi Mazniashvili straat in Batumi, hier zat ons hostel. Op de achtergrond zie je al een heel fijn kotskitscherig hotel staan.
Giorgi Mazniashvili street, Batumi by Timon91, on Flickr
2. Het begin van de boulevard die langs de kust loopt. Je kan om de zoveel honderd meter ergens fietsen huren om de lange boulevard af te fietsen, daarbuiten zou ik het sterk afraden om te fietsen (dat geldt voor heel Turkije, Georgië en Armenië overigens). Rechts is een toren te zien die ter ere van het unieke Georgische alfabet is gebouwd, weer een duidelijk gevalletje van geld teveel. Het Georgische alfabet is duidelijk onderdeel van de Georgische cultuur, ze zijn er trots op dat het een uniek alfabet is wat verder nergens anders wordt gebruikt. Voor toeristen is het minder handig, maar de straatnaambordjes zijn meestal zowel in het Georgische en het Latijnse alfabet geschreven. Het is in ieder geval een stuk lastiger dan het Cyrillische alfabet, gewoon door de vorm van de letters. Na de vakantie kende ik nog steeds maar een paar letters.
Seaside boulevard, Batumi by Timon91, on Flickr
3. De Georgische en de Adzjarische vlag hangen nu gebroederlijk naast elkaar, dat is dus lang niet altijd zo geweest.
Georgian and Adjarian flags, Batumi by Timon91, on Flickr
4. Het keienstrand met daarnaast nog een nieuw beeld. Ondanks dat het er niet heel aantrekkelijk uitziet kun je hier prima zwemmen. De Zwarte Zee heeft een prima watertemperatuur en het water is redelijk schoon.
Beach, Batumi by Timon91, on Flickr
5. Uiteraard moest ook het Georgische bier geproefd worden. Het nationale biertje heet Natakhtari (ნატახტარი) en is prima te drinken. Ondanks dat Adzjarië officieel een islamitische autonome republiek is (wat weer de oorsprong is van de problemen met de rest van Georgië) is het hier totaal geen probleem om alcohol te vinden. Dat was in het oosten van Turkije nog wel anders.
Natakhtari beer, Batumi by Timon91, on Flickr
6. Het Radisson Hotel (links) en een universiteitsgebouw (rechts), niet ver van zee. En ja, je ziet het goed, er zit een soort van reuzenrad aan de zijkant van het hotel...
Radisson Hotel and university, Batumi by Timon91, on Flickr
7. 's Avonds hebben we heerlijk Georgisch gegeten in een restaurantje aan zee, met uitzicht op de haven. Vanuit Batumi kun je nog met de veerboot naar Oekraïne (Odessa en Kerch), tijdens het zwemmen overdag hebben we nog een veerboot van UKFerry of iets dergelijks de haven uit zien varen.
Port of Batumi by Timon91, on Flickr
8. Het koelde maar niet af en de hostel was vrij krap, dus in slaap vallen was lastig. 's Nachts begon het te regenen, dus de volgende ochtend was het grijs. Helaas koelde het daarmee niet echt af, maar het was wel fijn om niet steeds in de volle zon te lopen. Hier de Armeense kerk van Batumi, recentelijk opnieuw in gebruik genomen.
Armenian church, Batumi by Timon91, on Flickr
9. Het "hart" van de stad is het Piazza plein, althans dat proberen ze je te laten geloven. Let op de hilarische tekst op het bordje: "The symbol of Batumi, Piazza Square, is one of the most beautiful squares in whole Georgia". Juist ja, het plein is gloednieuw en is totaal sfeerloos.
Piazza Square, Batumi by Timon91, on Flickr
10. Het pleintje zelf. Ik wil best geloven dat het hier met mooi weer best gezellig kan zijn, maar dan nog blijft het gewoon redelijk sfeerloos.
Piazza Square, Batumi by Timon91, on Flickr
11. Gelukkig zijn er nog genoeg Odessa-achtige straatjes te vinden. Het grijze weer is helaas niet heel goed voor de foto's.
Street in Batumi by Timon91, on Flickr
12. Oh ja, ken je Torre Agbar uit Barcelona? In Batumi hebben ze die ook, maar dan andersom...
Public Service Hall, Batumi by Timon91, on Flickr
Het toppunt van kitsch is misschien nog wel het omgekeerde Witte Huis wat ook nog in Batumi is neergekwakt. Een eigen foto heb ik niet, maar ik wou hem jullie niet onthouden. Hier staat een foto.
13. We waren er niet rouwig om om het hete, vochtige en kitscherige Batumi te verlaten. In de zomer rijdt er elke dag een nachttrein (Firmenny Poezd - фирменный поезд) naar Yerevan, Armenië. Echter, het station van Batumi is niet groot genoeg voor de meeste passagierstreinen, dus vandaar dat alle treinen vanaf station Makhindjauri vertrekken wat een paar kilometer noordelijker ligt. Met een mashrutka ben je er zo. Hier het station Makhindjauri. Heel groot is het niet, maar het perron is lang genoeg voor de trein naar Armenië.
Makhindjauri train station by Timon91, on Flickr
14. We waren iets te vroeg, dus we hebben nog even op het strand gezeten. Gewoon even het spoor oversteken en je zit al op het strand. In de verte zie je Batumi liggen. We waren trouwens niet met z'n tweeën hierheen gereisd, ook drie Polen uit de hostel gingen met deze trein mee. Samen hebben we op het strand gewacht. Sowieso zijn er relatief heel erg veel Poolse toeristen in Georgië, wat vooral komt door de goede relaties die de landen hebben. In 2010, na de dood van de Poolse president Kaczyński, was er zowel in Polen als in Georgië veel haat richting Rusland, waardoor het min of meer gekomen is. Dat is tenminste zoals de Polen die wij tegenkwamen het uitlegden. Ook heeft het natuurlijk wel invloed dat Wizzair sinds kort vanuit Polen op Georgië vliegt, al waren er ook genoeg Polen die niet met Wizz gekomen waren.
Makhindjauri beach by Timon91, on Flickr
15. Ingezoomd op Batumi.
View of Batumi from Makhindjauri beach by Timon91, on Flickr
16. Ongeveer drie kwartier voor vertrek werd de trein klaargezet. We moesten over het spoor heen om de trein heen lopen, dus we namen afscheid van de Polen die kaartjes hadden voor het voorste (platzkartny) rijtuig. Wij zaten in het twee na laatste rijtuig. Hier de trein aan het perron van Makhindjauri.
Train Makhinjauri-Yerevan at Makhinjauri station by Timon91, on Flickr
17. Op dit moment waren we wel even zenuwachtig, aangezien we een e-ticket hadden geboekt voor de trein via de website van de Armeense spoorwegen. Dat "e-ticket" is echter alleen een grotendeels leeg A4-tje waar een ordernummer, je naam en je paspoortnummer op staan. Volgens de "Terms & Conditions" was dat echt voldoende en kon je dat gewoon aan de conducteur laten zien. Het boeken ervan was an sich ook al een expeditie, maar de creditcardbetaling in Armeense Drams ging goed. De provodnik moest wel een paar keer kijken en hij ging het even aan een collega vragen maar het was gewoon in orde :D Hier de gang van ons rijtuig, wij zaten overigens in één van de vier coupés die nog in het restauratierijtuig zitten. De stickers die je op het plafond ziet zitten zijn douanezegels, om te voorkomen dat smokkelaars allerlei waar in de trein gaan verstoppen.
Train Makhinjauri-Yerevan interior by Timon91, on Flickr
18. Het coupeetje, een standaard CIS kupé.
Train Makhinjauri-Yerevan interior by Timon91, on Flickr
19. Het zitgedeelte van de restauratie.
Train Makhinjauri-Yerevan interior by Timon91, on Flickr
20. Rijtuig 13 dus. De tekst die je daar ziet is overigens geen Georgisch maar Armeens. Het Armeense alfabet is, net als het Georgische, uniek en wordt het nergens anders ter wereld gebruikt.
Train Makhinjauri-Yerevan by Timon91, on Flickr
21. Firmenny poezd "Armenia".
Train Makhinjauri-Yerevan by Timon91, on Flickr
22. Stipt op tijd verlaten we Makhindjauri. Er kon één raampje een klein beetje open aangezien de trein wel airco heeft. Het reisschema van de trein kun je trouwens hier vinden.
Leaving Makhindjauri by Timon91, on Flickr
23. Een van de laatste keren dat we deze reis de Zwarte Zee zouden zien.
Black Sea near Makhindjauri by Timon91, on Flickr
24. Veel begroeiing langs het spoor. Helaas maakt de grijze lucht de foto's er niet beter op :(
In the train Makhindjauri-Yerevan by Timon91, on Flickr
25. Een riviermonding.
River mouth in Georgia by Timon91, on Flickr
26. Hierna ging de airco aan en het raampje dicht, dus geen foto's meer vanuit de trein (de ramen waren vrij smerig). Jammer, want nadat de trein van de kust afbuigt richting Kutaisi en Tbilisi wordt het landschap heel mooi. We kregen er ook nog een tweede lok bij ter versterking voor het bergachtige stuk. Hier, in Khashuri, wordt deze weer afgekoppeld.
Khashuri train station, Georgia by Timon91, on Flickr
27. Station Khashuri, nog steeds met veel bewolking.
Khashuri train station, Georgia by Timon91, on Flickr
28. Georgische lok.
Khashuri train station, Georgia by Timon91, on Flickr
29. 's Avonds maakt de trein nog een stop van ruim een half uur in Tbilisi. Hier heb ik nog even de Polen opgezocht die helemaal voorin zaten. Station Tbilisi bestaat op spoorniveau uit veel vervallen beton, maar het heeft wel hoge perrons.
Tbilisi train station at night by Timon91, on Flickr
Niet lang na Tbilisi komen de Georgiërs al langs voor de grenscontrole, de paspoorten worden ingenomen en die krijg je een uurtje later weer gestempeld terug. In ons rijtuig zaten verder alleen Armenen. Onderweg had ik al kort gepraat met een Armeense dame van een jaar of 25-30 die redelijk Engels sprak, die wel een aantal dingen over Armenië uitlegde. Het is een erg trots volk die erg trots zijn op hun eigen land, ook al wonen er meer Armenen buiten Armenië dan in Armenië. De Armeense dame zei ook al: "we sometimes jokingly say that Armenia is just our office". Karen, een Armeen van 29 jaar die onze enige coupégenoot was gedurende de rit, noemde Yerevan ook al "stalitse mira" (hoofdstad van de wereld). Gedurende de grenscontrole werden we uitgenodigd door Karen voor een avondmaaltijd, ook al was het al middernacht geweest. Samen met Karen, Arsen (een Armeen van 44 van twee coupétjes verderop) en Arsik (de provodnik, 24 jaar oud) hebben we wat brood met tomaat, kaas, ei en komkommer gegeten. Gastvrij zijn ze zeer zeker en ze vonden het heel leuk dat we de moeite namen om naar Armenië te gaan. Het was heel gezellig en een prima manier om de tijd te doden! :)
30. Na de Armeense grenscontrole, om 1 uur 's nachts, konden we eindelijk gaan slapen. Helaas deed de airco het niet meer dus was het flink warm in de coupé. Wel waren we op tijd, dus iets voor Yerevan kwam Arsik ons uit bed schoppen. Het blijft grappig als de conducteur je gewoon met je voornaam aanspreekt Hier het uitzicht over de vlakte waar Yerevan in ligt.
View from the train just before Yerevan by Timon91, on Flickr
31. Station Yerevan, half 8 's ochtends. Op het station is verder niet zoveel, behalve vastlopende pinautomaten waar je met veel moeite weer je pinpas uit krijgt (oef...)
Yerevan train station by Timon91, on Flickr
Vanaf hier gingen we door naar Goris, een stadje in het zuidoosten van Armenië (240 km, 5 uur rijden). Er gaan gedeelde taxi's en mashrutka's heen, maar vanaf waar wisten we niet en dat hadden we ook niet gevonden op internet. Uiteindelijk hebben we een taxichauffeur gevonden die ons na enig onderhandelen wel voor 20000 Dram (38 euro) naar Goris wou brengen. Het is niet de goedkoopste optie, maar wel makkelijk als je veel bagage hebt. Bovendien was het een aardige oude man met een toffe Lada, zodat je in ieder geval nog iets kon zien onderweg. Vanuit een mashrutka kun je nauwelijks naar buiten kijken, wat heel zonde zou zijn geweest achteraf gezien.
32. We scheurden op hoge snelheid Yerevan uit. Hoge snelheid betekent hier zo'n 90 km/h, maar dat is heel wat gezien de staat van de wegen. Iets na Yerevan moesten we tanken. Bijna iedereen rijdt op gas hier en je moet de auto uit als er getankt wordt. Tijdens het wachten viel mijn oog op een wolk in de verder wolkeloze en heiige lucht. Maar wacht eens, dat is helemaal geen wolk! Het bleek de Ararat te zijn, een voor de Armenen heilige berg van ruim 5000 meter hoog. Jammer voor hen ligt deze berg tegenwoordig alleen in Turkije.
Mt. Ararat seen from the road by Timon91, on Flickr
33. Hier kon je hem iets beter zien.
Mt. Ararat seen from the road by Timon91, on Flickr
34. Na bij Yeraskh in de verte nog een wegblokkade te hebben gezien (de grens met de Azerische exclave Nakhchivan - de grens met Azerbeidzjan is dicht) reden we richting het oosten, de bergen in. Aangezien dit ook de hoofdroute is richting Iran zagen we onderweg ook heel veel Iraanse vrachtwagens.
On the road in Armenia by Timon91, on Flickr
35. Het uitzicht onderweg is spectaculair en Ljoeba, onze chauffeur, reed goed door. Af en toe vertelde hij nog iets over de omgeving. Ook haalden we nog een legerkonvooi met tanks in, die volgens Ljoeba op weg waren naar Nagorno-Karabach. Er mag dan wel een wapenstilstand gelden, officieel is het nog steeds geen vrede. Niet heel ver voor Sisian passeerden we de Vorotan bergpas, op ruim 2300 meter hoogte.
Vorotan pass (2344 m), Armenia by Timon91, on Flickr
36. Om half 1 waren we al in Goris, waar we bij de Bed & Breakfast werden afgezet. Goris ligt helemaal in het zuidoosten van Armenië in de Syunik regio. Veel stelt het stadje zelf niet voor, maar het is een prima uitvalsbasis voor de regio.
View over Goris by Timon91, on Flickr
37. Het centrumpje. Goris ligt overigens op ruim 1300 meter hoogte.
Ankakhutyan street, Goris by Timon91, on Flickr
38. Ook zijn er nog genoeg mindere plekken in het stadje te vinden.
Goris town center by Timon91, on Flickr
39. De rivier.
Goris (Varanak) river by Timon91, on Flickr
40. Net iets buiten Goris ligt Oud Goris, een helling met veel grotten waar schijnbaar al sinds de 5e eeuw mensen wonen. Heel gaaf om heen te lopen, al is het wel veel klauteren. Veel van deze grotten worden tegenwoordig als koeienstal gebruikt.
Old Goris by Timon91, on Flickr
41. Het uitzicht mag er ook wezen.
View over Goris by Timon91, on Flickr
42.
View over Goris by Timon91, on Flickr
43. Een paar van zulke grotten.
Old Goris by Timon91, on Flickr
44.
Old Goris by Timon91, on Flickr
45. Een roestige oude brug over de rivier. Het brugdek had een extreem gevoelige resonantiefrequentie dus zelfs met twee personen moet je al oppassen dat de brug niet gaat resoneren.
Old bridge in Goris by Timon91, on Flickr
46. De straat van de B&B. De B&B was fantastisch overigens! Aardige mensen, mooie kamers, lekker ontbijt en niet duur :)
Syunik street, Goris by Timon91, on Flickr
47. Bij een van de weinige restaurantjes van Goris. Toen we ons eten hadden besteld zagen we 10 minuten later een aantal grote spiesen richting dit gebouwtje gaan. Niet lang daarna kwam er rook uit de schoorsteen en konden we ons eten al ruiken
Restaurant in Goris by Timon91, on Flickr
48. Avond in Goris, de koeien moeten ook weer terug.
Mashtots street, Goris by Timon91, on Flickr
49. Via de B&B hadden we een chauffeur geregeld die ons de dag erna in Nagorno-Karabach zou gaan rondrijden. Vanaf Goris is het niet ver meer naar de grens. Eerst moest er uiteraard weer getankt worden, dus weer buiten wachten.
On the road to Nagorno-Karabach by Timon91, on Flickr
50. Uitzicht onderweg.
On the road to Nagorno-Karabach by Timon91, on Flickr
51. Als ik het goed heb ligt in het dal hier beneden de officiële grens met Azerbeidzjan. Nagorno-Karabach begint ruim 10 km verderop. Het stuk Azerbeidzjan ertussen wordt bezet door Armenië.
On the road to Nagorno-Karabach by Timon91, on Flickr
52. De weg, met opvallend weinig verkeer. Deze weg is de enige toegangsweg naar Nagorno-Karabach, dus alle goederen en mensen die naar het gebied gaan moeten via deze weg.
On the road to Nagorno-Karabach by Timon91, on Flickr
53. Een mooie kerk in Shushi, niet ver voor Stepanakert.
Shushi, Nagorno-Karabach by Timon91, on Flickr
54. De andere kant op gekeken.
Shushi, Nagorno-Karabach by Timon91, on Flickr
55. Heel groot is Shushi niet, het heeft maar een paar duizend inwoners.
Shushi, Nagorno-Karabach by Timon91, on Flickr
56. Nogmaals Shushi.
Shushi, Nagorno-Karabach by Timon91, on Flickr
57. Een gloednieuw monument - een tank. Dit monument is zelfs volledig rolstoeltoegankelijk.
Tank monument near Shushi, Nagorno-Karabach by Timon91, on Flickr
58. Grote parkeerplaats met enkel onze auto er op. Verder waren er nog een paar koeien.
Parking in Nagorno-Karabach by Timon91, on Flickr
59. Uitzicht over Stepanakert.
View over Stepanakert, Nagorno-Karabach by Timon91, on Flickr
60. Stepanakert.
Stepanakert, Nagorno-Karabach by Timon91, on Flickr
61. En nogmaals Stepanakert. Veel is hier niet te zien, behalve flats en vage overheidsgebouwen.
Stepanakert, Nagorno-Karabach by Timon91, on Flickr
62. Vanaf Stepanakert is het nog een klein uurtje rijden naar het klooster van Gandzasar, nabij Vank. Vanaf hier heb je wederom prachtige uitzichten.
View from Gandzasar by Timon91, on Flickr
Hier eindigt deel 4, zoals je gemerkt heb heb ik nog niks uitgelegd over Nagorno-Karabach zelf en over de praktische zaken wat betreft het bezoek aan dit gebied: dit volgt in het volgende deel. De reden dat ik de reportage hier afbreek is simpelweg dat dit deel anders veels te lang gaat worden. Daarnaast is het ook wel toepasselijk omdat we nu op het verste punt van de reis gekomen zijn. Om in Gandzasar te komen hebben we 4579 km over het spoor afgelegd en nog zo'n 1500 km over de weg, je bent dus wel een stukje van huis!
Als er nu al dingen zijn die jullie willen weten over het bezoek aan Nagorno-Karabach, laat het even weten (hier of via een pb), dan kan ik dat allemaal verwerken in de volgende reportage ;)
Dit was het weer, als vanouds weer aardig wat leeswerk, hopelijk vonden jullie het wat! Reacties zijn altijd welkom :)
Deel 2: Burgas-Ankara
Deel 3: via Erzurum naar Batumi
In deel 3 waren we net in Batumi aangekomen, halverwege de middag. Het was een vrij lange reis vanuit Erzurum, maar de klok is inmiddels ook nog een uur vooruit gegaan zodat we nu twee uur voor lopen op Nederland. Ik vond het vooral opvallend hoe ver je hier eigenlijk al van huis zit, Amsterdam is hemelsbreed al 3000 km verderop en je zit al halverwege Moskou en Nizhny Novgorod wat betreft oosterlengte. In dit deel reizen we verder naar het verste punt van de reis: het klooster van Gandzasar in Vank, gelegen in de niet-erkende republiek Nagorno-Karabach. De reis erheen ging per mashrutka, trein en taxi. Ook laat ik in dit deel nog wat foto's zien van Batumi (Georgië) en Goris (Armenië). In totaal bevat dit deel 62 foto's.
We beginnen in Batumi, waar we net aangekomen zijn en waar we ongeveer 24 uur hadden voordat onze trein vertrok. Een beetje weinig tijd misschien, maar meer heb je ook niet nodig, geloof me. Batumi is vooral heet en vochtig, het is een zeer nat gebied. Batumi is gelegen in de autonome republiek Adzjarië (Adjara, აჭარა), wat ook niet een geheel probleemvrij verleden heeft. De laatste keer dat er een gewapend conflict dreigde was in 2004, maar toch is het Georgië gelukt om Adzjarië aan zich te binden - iets wat duidelijk niet gelukt is met Abchazië, wat iets noordelijker ligt. Georgië heeft voor die binding wel flinke concessies moeten maken, volgens mij blijft al het geld wat er verdiend wordt aan de handel met Turkije via de grensovergang bij Sarp/Sarpi in Adzjarië en verdient de Georgische overheid er zelf niets aan. En dat is te zien, want Batumi is booming. Het doet bijna pijn om te zien hoeveel kitsch er is neergezet. Ook is Batumi zeer toeristisch, er komen hier veel Georgiërs en Russen op vakantie.
Ik heb hier een aantal foto's van Batumi neergezet, de volledige set staat op Flickr: 25 foto's
1. De Giorgi Mazniashvili straat in Batumi, hier zat ons hostel. Op de achtergrond zie je al een heel fijn kotskitscherig hotel staan.
Giorgi Mazniashvili street, Batumi by Timon91, on Flickr
2. Het begin van de boulevard die langs de kust loopt. Je kan om de zoveel honderd meter ergens fietsen huren om de lange boulevard af te fietsen, daarbuiten zou ik het sterk afraden om te fietsen (dat geldt voor heel Turkije, Georgië en Armenië overigens). Rechts is een toren te zien die ter ere van het unieke Georgische alfabet is gebouwd, weer een duidelijk gevalletje van geld teveel. Het Georgische alfabet is duidelijk onderdeel van de Georgische cultuur, ze zijn er trots op dat het een uniek alfabet is wat verder nergens anders wordt gebruikt. Voor toeristen is het minder handig, maar de straatnaambordjes zijn meestal zowel in het Georgische en het Latijnse alfabet geschreven. Het is in ieder geval een stuk lastiger dan het Cyrillische alfabet, gewoon door de vorm van de letters. Na de vakantie kende ik nog steeds maar een paar letters.
Seaside boulevard, Batumi by Timon91, on Flickr
3. De Georgische en de Adzjarische vlag hangen nu gebroederlijk naast elkaar, dat is dus lang niet altijd zo geweest.
Georgian and Adjarian flags, Batumi by Timon91, on Flickr
4. Het keienstrand met daarnaast nog een nieuw beeld. Ondanks dat het er niet heel aantrekkelijk uitziet kun je hier prima zwemmen. De Zwarte Zee heeft een prima watertemperatuur en het water is redelijk schoon.
Beach, Batumi by Timon91, on Flickr
5. Uiteraard moest ook het Georgische bier geproefd worden. Het nationale biertje heet Natakhtari (ნატახტარი) en is prima te drinken. Ondanks dat Adzjarië officieel een islamitische autonome republiek is (wat weer de oorsprong is van de problemen met de rest van Georgië) is het hier totaal geen probleem om alcohol te vinden. Dat was in het oosten van Turkije nog wel anders.
Natakhtari beer, Batumi by Timon91, on Flickr
6. Het Radisson Hotel (links) en een universiteitsgebouw (rechts), niet ver van zee. En ja, je ziet het goed, er zit een soort van reuzenrad aan de zijkant van het hotel...
Radisson Hotel and university, Batumi by Timon91, on Flickr
7. 's Avonds hebben we heerlijk Georgisch gegeten in een restaurantje aan zee, met uitzicht op de haven. Vanuit Batumi kun je nog met de veerboot naar Oekraïne (Odessa en Kerch), tijdens het zwemmen overdag hebben we nog een veerboot van UKFerry of iets dergelijks de haven uit zien varen.
Port of Batumi by Timon91, on Flickr
8. Het koelde maar niet af en de hostel was vrij krap, dus in slaap vallen was lastig. 's Nachts begon het te regenen, dus de volgende ochtend was het grijs. Helaas koelde het daarmee niet echt af, maar het was wel fijn om niet steeds in de volle zon te lopen. Hier de Armeense kerk van Batumi, recentelijk opnieuw in gebruik genomen.
Armenian church, Batumi by Timon91, on Flickr
9. Het "hart" van de stad is het Piazza plein, althans dat proberen ze je te laten geloven. Let op de hilarische tekst op het bordje: "The symbol of Batumi, Piazza Square, is one of the most beautiful squares in whole Georgia". Juist ja, het plein is gloednieuw en is totaal sfeerloos.
Piazza Square, Batumi by Timon91, on Flickr
10. Het pleintje zelf. Ik wil best geloven dat het hier met mooi weer best gezellig kan zijn, maar dan nog blijft het gewoon redelijk sfeerloos.
Piazza Square, Batumi by Timon91, on Flickr
11. Gelukkig zijn er nog genoeg Odessa-achtige straatjes te vinden. Het grijze weer is helaas niet heel goed voor de foto's.
Street in Batumi by Timon91, on Flickr
12. Oh ja, ken je Torre Agbar uit Barcelona? In Batumi hebben ze die ook, maar dan andersom...
Public Service Hall, Batumi by Timon91, on Flickr
Het toppunt van kitsch is misschien nog wel het omgekeerde Witte Huis wat ook nog in Batumi is neergekwakt. Een eigen foto heb ik niet, maar ik wou hem jullie niet onthouden. Hier staat een foto.
13. We waren er niet rouwig om om het hete, vochtige en kitscherige Batumi te verlaten. In de zomer rijdt er elke dag een nachttrein (Firmenny Poezd - фирменный поезд) naar Yerevan, Armenië. Echter, het station van Batumi is niet groot genoeg voor de meeste passagierstreinen, dus vandaar dat alle treinen vanaf station Makhindjauri vertrekken wat een paar kilometer noordelijker ligt. Met een mashrutka ben je er zo. Hier het station Makhindjauri. Heel groot is het niet, maar het perron is lang genoeg voor de trein naar Armenië.
Makhindjauri train station by Timon91, on Flickr
14. We waren iets te vroeg, dus we hebben nog even op het strand gezeten. Gewoon even het spoor oversteken en je zit al op het strand. In de verte zie je Batumi liggen. We waren trouwens niet met z'n tweeën hierheen gereisd, ook drie Polen uit de hostel gingen met deze trein mee. Samen hebben we op het strand gewacht. Sowieso zijn er relatief heel erg veel Poolse toeristen in Georgië, wat vooral komt door de goede relaties die de landen hebben. In 2010, na de dood van de Poolse president Kaczyński, was er zowel in Polen als in Georgië veel haat richting Rusland, waardoor het min of meer gekomen is. Dat is tenminste zoals de Polen die wij tegenkwamen het uitlegden. Ook heeft het natuurlijk wel invloed dat Wizzair sinds kort vanuit Polen op Georgië vliegt, al waren er ook genoeg Polen die niet met Wizz gekomen waren.
Makhindjauri beach by Timon91, on Flickr
15. Ingezoomd op Batumi.
View of Batumi from Makhindjauri beach by Timon91, on Flickr
16. Ongeveer drie kwartier voor vertrek werd de trein klaargezet. We moesten over het spoor heen om de trein heen lopen, dus we namen afscheid van de Polen die kaartjes hadden voor het voorste (platzkartny) rijtuig. Wij zaten in het twee na laatste rijtuig. Hier de trein aan het perron van Makhindjauri.
Train Makhinjauri-Yerevan at Makhinjauri station by Timon91, on Flickr
17. Op dit moment waren we wel even zenuwachtig, aangezien we een e-ticket hadden geboekt voor de trein via de website van de Armeense spoorwegen. Dat "e-ticket" is echter alleen een grotendeels leeg A4-tje waar een ordernummer, je naam en je paspoortnummer op staan. Volgens de "Terms & Conditions" was dat echt voldoende en kon je dat gewoon aan de conducteur laten zien. Het boeken ervan was an sich ook al een expeditie, maar de creditcardbetaling in Armeense Drams ging goed. De provodnik moest wel een paar keer kijken en hij ging het even aan een collega vragen maar het was gewoon in orde :D Hier de gang van ons rijtuig, wij zaten overigens in één van de vier coupés die nog in het restauratierijtuig zitten. De stickers die je op het plafond ziet zitten zijn douanezegels, om te voorkomen dat smokkelaars allerlei waar in de trein gaan verstoppen.
Train Makhinjauri-Yerevan interior by Timon91, on Flickr
18. Het coupeetje, een standaard CIS kupé.
Train Makhinjauri-Yerevan interior by Timon91, on Flickr
19. Het zitgedeelte van de restauratie.
Train Makhinjauri-Yerevan interior by Timon91, on Flickr
20. Rijtuig 13 dus. De tekst die je daar ziet is overigens geen Georgisch maar Armeens. Het Armeense alfabet is, net als het Georgische, uniek en wordt het nergens anders ter wereld gebruikt.
Train Makhinjauri-Yerevan by Timon91, on Flickr
21. Firmenny poezd "Armenia".
Train Makhinjauri-Yerevan by Timon91, on Flickr
22. Stipt op tijd verlaten we Makhindjauri. Er kon één raampje een klein beetje open aangezien de trein wel airco heeft. Het reisschema van de trein kun je trouwens hier vinden.
Leaving Makhindjauri by Timon91, on Flickr
23. Een van de laatste keren dat we deze reis de Zwarte Zee zouden zien.
Black Sea near Makhindjauri by Timon91, on Flickr
24. Veel begroeiing langs het spoor. Helaas maakt de grijze lucht de foto's er niet beter op :(
In the train Makhindjauri-Yerevan by Timon91, on Flickr
25. Een riviermonding.
River mouth in Georgia by Timon91, on Flickr
26. Hierna ging de airco aan en het raampje dicht, dus geen foto's meer vanuit de trein (de ramen waren vrij smerig). Jammer, want nadat de trein van de kust afbuigt richting Kutaisi en Tbilisi wordt het landschap heel mooi. We kregen er ook nog een tweede lok bij ter versterking voor het bergachtige stuk. Hier, in Khashuri, wordt deze weer afgekoppeld.
Khashuri train station, Georgia by Timon91, on Flickr
27. Station Khashuri, nog steeds met veel bewolking.
Khashuri train station, Georgia by Timon91, on Flickr
28. Georgische lok.
Khashuri train station, Georgia by Timon91, on Flickr
29. 's Avonds maakt de trein nog een stop van ruim een half uur in Tbilisi. Hier heb ik nog even de Polen opgezocht die helemaal voorin zaten. Station Tbilisi bestaat op spoorniveau uit veel vervallen beton, maar het heeft wel hoge perrons.
Tbilisi train station at night by Timon91, on Flickr
Niet lang na Tbilisi komen de Georgiërs al langs voor de grenscontrole, de paspoorten worden ingenomen en die krijg je een uurtje later weer gestempeld terug. In ons rijtuig zaten verder alleen Armenen. Onderweg had ik al kort gepraat met een Armeense dame van een jaar of 25-30 die redelijk Engels sprak, die wel een aantal dingen over Armenië uitlegde. Het is een erg trots volk die erg trots zijn op hun eigen land, ook al wonen er meer Armenen buiten Armenië dan in Armenië. De Armeense dame zei ook al: "we sometimes jokingly say that Armenia is just our office". Karen, een Armeen van 29 jaar die onze enige coupégenoot was gedurende de rit, noemde Yerevan ook al "stalitse mira" (hoofdstad van de wereld). Gedurende de grenscontrole werden we uitgenodigd door Karen voor een avondmaaltijd, ook al was het al middernacht geweest. Samen met Karen, Arsen (een Armeen van 44 van twee coupétjes verderop) en Arsik (de provodnik, 24 jaar oud) hebben we wat brood met tomaat, kaas, ei en komkommer gegeten. Gastvrij zijn ze zeer zeker en ze vonden het heel leuk dat we de moeite namen om naar Armenië te gaan. Het was heel gezellig en een prima manier om de tijd te doden! :)
30. Na de Armeense grenscontrole, om 1 uur 's nachts, konden we eindelijk gaan slapen. Helaas deed de airco het niet meer dus was het flink warm in de coupé. Wel waren we op tijd, dus iets voor Yerevan kwam Arsik ons uit bed schoppen. Het blijft grappig als de conducteur je gewoon met je voornaam aanspreekt Hier het uitzicht over de vlakte waar Yerevan in ligt.
View from the train just before Yerevan by Timon91, on Flickr
31. Station Yerevan, half 8 's ochtends. Op het station is verder niet zoveel, behalve vastlopende pinautomaten waar je met veel moeite weer je pinpas uit krijgt (oef...)
Yerevan train station by Timon91, on Flickr
Vanaf hier gingen we door naar Goris, een stadje in het zuidoosten van Armenië (240 km, 5 uur rijden). Er gaan gedeelde taxi's en mashrutka's heen, maar vanaf waar wisten we niet en dat hadden we ook niet gevonden op internet. Uiteindelijk hebben we een taxichauffeur gevonden die ons na enig onderhandelen wel voor 20000 Dram (38 euro) naar Goris wou brengen. Het is niet de goedkoopste optie, maar wel makkelijk als je veel bagage hebt. Bovendien was het een aardige oude man met een toffe Lada, zodat je in ieder geval nog iets kon zien onderweg. Vanuit een mashrutka kun je nauwelijks naar buiten kijken, wat heel zonde zou zijn geweest achteraf gezien.
32. We scheurden op hoge snelheid Yerevan uit. Hoge snelheid betekent hier zo'n 90 km/h, maar dat is heel wat gezien de staat van de wegen. Iets na Yerevan moesten we tanken. Bijna iedereen rijdt op gas hier en je moet de auto uit als er getankt wordt. Tijdens het wachten viel mijn oog op een wolk in de verder wolkeloze en heiige lucht. Maar wacht eens, dat is helemaal geen wolk! Het bleek de Ararat te zijn, een voor de Armenen heilige berg van ruim 5000 meter hoog. Jammer voor hen ligt deze berg tegenwoordig alleen in Turkije.
Mt. Ararat seen from the road by Timon91, on Flickr
33. Hier kon je hem iets beter zien.
Mt. Ararat seen from the road by Timon91, on Flickr
34. Na bij Yeraskh in de verte nog een wegblokkade te hebben gezien (de grens met de Azerische exclave Nakhchivan - de grens met Azerbeidzjan is dicht) reden we richting het oosten, de bergen in. Aangezien dit ook de hoofdroute is richting Iran zagen we onderweg ook heel veel Iraanse vrachtwagens.
On the road in Armenia by Timon91, on Flickr
35. Het uitzicht onderweg is spectaculair en Ljoeba, onze chauffeur, reed goed door. Af en toe vertelde hij nog iets over de omgeving. Ook haalden we nog een legerkonvooi met tanks in, die volgens Ljoeba op weg waren naar Nagorno-Karabach. Er mag dan wel een wapenstilstand gelden, officieel is het nog steeds geen vrede. Niet heel ver voor Sisian passeerden we de Vorotan bergpas, op ruim 2300 meter hoogte.
Vorotan pass (2344 m), Armenia by Timon91, on Flickr
36. Om half 1 waren we al in Goris, waar we bij de Bed & Breakfast werden afgezet. Goris ligt helemaal in het zuidoosten van Armenië in de Syunik regio. Veel stelt het stadje zelf niet voor, maar het is een prima uitvalsbasis voor de regio.
View over Goris by Timon91, on Flickr
37. Het centrumpje. Goris ligt overigens op ruim 1300 meter hoogte.
Ankakhutyan street, Goris by Timon91, on Flickr
38. Ook zijn er nog genoeg mindere plekken in het stadje te vinden.
Goris town center by Timon91, on Flickr
39. De rivier.
Goris (Varanak) river by Timon91, on Flickr
40. Net iets buiten Goris ligt Oud Goris, een helling met veel grotten waar schijnbaar al sinds de 5e eeuw mensen wonen. Heel gaaf om heen te lopen, al is het wel veel klauteren. Veel van deze grotten worden tegenwoordig als koeienstal gebruikt.
Old Goris by Timon91, on Flickr
41. Het uitzicht mag er ook wezen.
View over Goris by Timon91, on Flickr
42.
View over Goris by Timon91, on Flickr
43. Een paar van zulke grotten.
Old Goris by Timon91, on Flickr
44.
Old Goris by Timon91, on Flickr
45. Een roestige oude brug over de rivier. Het brugdek had een extreem gevoelige resonantiefrequentie dus zelfs met twee personen moet je al oppassen dat de brug niet gaat resoneren.
Old bridge in Goris by Timon91, on Flickr
46. De straat van de B&B. De B&B was fantastisch overigens! Aardige mensen, mooie kamers, lekker ontbijt en niet duur :)
Syunik street, Goris by Timon91, on Flickr
47. Bij een van de weinige restaurantjes van Goris. Toen we ons eten hadden besteld zagen we 10 minuten later een aantal grote spiesen richting dit gebouwtje gaan. Niet lang daarna kwam er rook uit de schoorsteen en konden we ons eten al ruiken
Restaurant in Goris by Timon91, on Flickr
48. Avond in Goris, de koeien moeten ook weer terug.
Mashtots street, Goris by Timon91, on Flickr
49. Via de B&B hadden we een chauffeur geregeld die ons de dag erna in Nagorno-Karabach zou gaan rondrijden. Vanaf Goris is het niet ver meer naar de grens. Eerst moest er uiteraard weer getankt worden, dus weer buiten wachten.
On the road to Nagorno-Karabach by Timon91, on Flickr
50. Uitzicht onderweg.
On the road to Nagorno-Karabach by Timon91, on Flickr
51. Als ik het goed heb ligt in het dal hier beneden de officiële grens met Azerbeidzjan. Nagorno-Karabach begint ruim 10 km verderop. Het stuk Azerbeidzjan ertussen wordt bezet door Armenië.
On the road to Nagorno-Karabach by Timon91, on Flickr
52. De weg, met opvallend weinig verkeer. Deze weg is de enige toegangsweg naar Nagorno-Karabach, dus alle goederen en mensen die naar het gebied gaan moeten via deze weg.
On the road to Nagorno-Karabach by Timon91, on Flickr
53. Een mooie kerk in Shushi, niet ver voor Stepanakert.
Shushi, Nagorno-Karabach by Timon91, on Flickr
54. De andere kant op gekeken.
Shushi, Nagorno-Karabach by Timon91, on Flickr
55. Heel groot is Shushi niet, het heeft maar een paar duizend inwoners.
Shushi, Nagorno-Karabach by Timon91, on Flickr
56. Nogmaals Shushi.
Shushi, Nagorno-Karabach by Timon91, on Flickr
57. Een gloednieuw monument - een tank. Dit monument is zelfs volledig rolstoeltoegankelijk.
Tank monument near Shushi, Nagorno-Karabach by Timon91, on Flickr
58. Grote parkeerplaats met enkel onze auto er op. Verder waren er nog een paar koeien.
Parking in Nagorno-Karabach by Timon91, on Flickr
59. Uitzicht over Stepanakert.
View over Stepanakert, Nagorno-Karabach by Timon91, on Flickr
60. Stepanakert.
Stepanakert, Nagorno-Karabach by Timon91, on Flickr
61. En nogmaals Stepanakert. Veel is hier niet te zien, behalve flats en vage overheidsgebouwen.
Stepanakert, Nagorno-Karabach by Timon91, on Flickr
62. Vanaf Stepanakert is het nog een klein uurtje rijden naar het klooster van Gandzasar, nabij Vank. Vanaf hier heb je wederom prachtige uitzichten.
View from Gandzasar by Timon91, on Flickr
Hier eindigt deel 4, zoals je gemerkt heb heb ik nog niks uitgelegd over Nagorno-Karabach zelf en over de praktische zaken wat betreft het bezoek aan dit gebied: dit volgt in het volgende deel. De reden dat ik de reportage hier afbreek is simpelweg dat dit deel anders veels te lang gaat worden. Daarnaast is het ook wel toepasselijk omdat we nu op het verste punt van de reis gekomen zijn. Om in Gandzasar te komen hebben we 4579 km over het spoor afgelegd en nog zo'n 1500 km over de weg, je bent dus wel een stukje van huis!
Als er nu al dingen zijn die jullie willen weten over het bezoek aan Nagorno-Karabach, laat het even weten (hier of via een pb), dan kan ik dat allemaal verwerken in de volgende reportage ;)
Dit was het weer, als vanouds weer aardig wat leeswerk, hopelijk vonden jullie het wat! Reacties zijn altijd welkom :)