Reisverslag Zwitserland - deel 3/7: Bernina Express

Dit is het forumdeel voor jouw mooie foto's. Plaats dus al je reisverslagen hier. Ook overige foto's zijn welkom, mits ze voorzien zijn van een omschrijving waarom je die foto graag wil laten zien.
Plaats reactie
Ronald
Berichten: 3354
Lid geworden op: do 13 mar 2008, 23:55

Reisverslag Zwitserland - deel 3/7: Bernina Express

Bericht door Ronald »

Dit is het derde deel van het Zwitserland-reisverslag, hier kun je de eerdere delen lezen:
deel 1 (Inleiding+heenreis); deel 2 (Chur+Arosa).

Vandaag (30 augustus 2008, de derde dag dus) staat de Bernina Express op het programma. Het is de bedoeling om vanaf Chur met de “normale” trein via Thusis en Filisur naar Samedan te reizen (over de “Albulastrecke”), een rit van bijna twee uur. Vanaf Samedan gaat het dan met de Bernina Express naar het Italiaanse Tirano. Een reisje waar je wel even de tijd voor moet nemen, de totale rit (enkele reis) duurt bijna vier-en-een-half uur (en ik moet natuurlijk ook nog dezelfde dag terug :wink: )

Hieronder een kaartje van de route van vandaag:

Afbeelding

En een lijstje met de gebruikte treinen:

Afbeelding

De Bernina Express, gereden door de Rhätische Bahn, is dus de trein die via de Bernina-pas naar het Italiaanse Tirano rijdt. Dit traject is de hoogste spoorlijn van Zwitserland die zonder tandrad is uitgevoerd. Het maximale stijgingspercentage is 7%, dit is ook het maximum dat de trein zonder tandrad aankan.
De Bernina Express, met speciale panoramarijtuigen, rijdt meerdere malen per dag en heeft verschillende beginpunten. De meeste treinen rijden de route vanaf St. Moritz, ook rijdt er een trein vanaf Davos en een trein vanaf Chur.
Een plaats voor de Bernina Express moet je reserveren, dus dat heb ik de dag ervoor al gedaan.

Voor 9 Zwitserse frank krijg je dus een zitplaatsreservering en dit kaartje:

Afbeelding

Naast de Bernina Expressen rijden er ook gewone stoptreinen over de Bernina-pas (traject St. Moritz-Tirano), zo'n beetje ieder uur.
Terug is het de bedoeling om zo'n gewone stoptrein te nemen. Die heeft ook zo z'n voordelen, zoals we later zullen zien.

De dag begint vroeg, tegen acht uur vertrekt de Regio-express vanuit Chur naar St. Moritz. Hiermee zal ik tot Samedan reizen. Het weer is al schitterend, een helder blauwe lucht. Dus dat belooft veel voor de rest van de dag :P .

Tegen 9.45 uur komt Samedan in zicht, waar de eerste besneeuwde bergtoppen al te zien zijn.

Afbeelding

We maken even een sprongetje in de tijd, het Albula-traject Chur – Samedan hou je nog tegoed op de terugweg, omdat ik toen de mooiste foto's kon maken.

Van de Bernina-route (Samedan – Tirano) zal ik alleen de heenweg beschrijven, er zullen wel alvast foto's van de terugrit bijzitten om een beetje compleet beeld te krijgen.

Aangekomen in Samedan zet ik nog even de trein, waarmee ik uit Chur kom, op de foto (met reclamevlaggen voor de Glacier Express, die hier ook komt. Deze treinen, die vanuit St. Moritz naar Zermatt rijden, zullen we in een ander deel van het verslag nog wel eens tegenkomen).

Afbeelding

Het stationsgebouw van Samedan.

Afbeelding

Samedan is een echt spoorwegknooppunt. De treinen geven hier aansluiting op elkaar. Ook is er een rangeerterreintje waar wagens aan- en afgekoppeld worden.

Afbeelding

Na een kleine 20 minuten wachten in Samedan komt “mijn” Bernina Express naar Tirano aangereden.

Afbeelding

Mijn gereserveerde plaats bevindt zich in het achterste rijtuig, een mooi raamplaatsje, speciaal om gevraagd. Het rijtuig is aardig volgeboekt met reizigers waarvan de gemiddelde leeftijd - met alle respect – zo ongeveer 65 jaar bedraagt (64,5 als ik mezelf meetel :wink: ).
Zo ziet het panoramarijtuig er van binnen uit.

Afbeelding

Op het tafeltje is – net als in alle treinen van de Rhätische Bahn – een plattegrond van het lijnennet aangebracht, erg leuk en handig :D .

Afbeelding

Het weer is echt geweldig geworden, een strakblauwe lucht met nauwelijks wolken. Dit is echt geluk hebben. Ik vraag me wel eens af wanneer ze die reclamefolders maken waar altijd een blauwe lucht te zien is. Nou, vandaag kunnen de fotografen voor deze foldertjes dus weer op pad :!:

Na een paar minuten bereiken we Pontresina, waar de locomotief wordt vervangen door een tweetal motorwagens. Deze wisseling is nodig omdat het Bernina-traject een afwijkende bovenleidingspanning heeft dan de rest van het spoornet van de Rhätische Bahn.

Na vertrek uit Pontresina gaat het verder door het Berninadal (“Val Bernina”) en de trein begint langzaam te stijgen. Voorbij Morteratsch is er een schitterend uitzicht op de Morteratsch-gletscher.

Afbeelding
(foto terugweg)

Hierna bereiken we Bernina Suot, waar we even wachten op een tegenligger.

Afbeelding

De spoorbaan gaat loopt hier parallel aan de autoweg die ook over de Bernina-pas loopt.

Afbeelding

De eerste stop van onze Bernina Express na Pontresina is Bernina Diavolezza. We zitten hier al rond de 2000 m boven zeeniveau, dus al boven de boomgrens. Bij Bernina Diavolezza gaat een kabelbaan nog verder de hoogte in. Een aantal reizigers stapt hier uit, vanaf hier heb ik de vier-zits voor mij alleen. Mooi de ruimte dus.

Afbeelding
(foto terugweg)

Volgende halte:

Afbeelding
(foto terugweg)

Even hier voorbij is de bijna 3000 m hoge Pitz Lagalb te zien.

Afbeelding
(foto terugweg)

Hieronder een filmpje vanuit de trein in de buurt van Bernina Lagalp, gemaakt op de terugweg uit Tirano:

[youtube]http://www.youtube.com/watch?v=XzsqSAdGMik[/youtube]

Nog even in een bocht de eigen trein op de foto gezet (hierop zijn goed de motorwagens te zien waarmee de trein getrokken wordt):

Afbeelding

We naderen de top van de Berninapas. De Berninapas is een zgn. waterscheiding. Het water wat valt aan de noordzijde van de pas gaat via de Donau naar de Zwarte Zee. Het water aan de zuidzijde gaat via de rivier de Po naar de Adriatische Zee. Op de pas liggen twee stuwmeren, die hun namen te danken hebben aan de kleur van het water. Aan de noordzijde van de pas ligt de “Lej Nair” (“zwarte meer”):

Afbeelding

Afbeelding
(foto terugweg)

Tussen de twee meren bevindt zich dus de waterscheiding:

Afbeelding
(foto terugweg)

Aan de zuidzijde van de pas ligt de “Lago Bianco” (“witte meer”), met uitzicht op de bergen van de “Bernina-alpen”, waarvan sommige bergtoppen aardig richting de 4000 m gaan:

Afbeelding
(foto terugweg)

Afbeelding
(foto terugweg)

Filmpje van de rit langs het Lago Bianco, gemaakt tijdens de terugrit:

[youtube]http://www.youtube.com/watch?v=l5lzUQQ1raQ[/youtube]

Aan het Lago Bianco ligt het station:

Afbeelding

Ospizio Bernina ligt dus bovenop de Bernina-pas en is hiermee het hoogste punt van het Bernina-traject (2253 m). Het is ook direct een taalgrens. Aan de noordzijde wordt Duits gesproken (en gedeeltelijk Retoromaans), aan de zuidzijde is het Italiaans de voertaal.

Na Ospizio Bernina begint de afdaling. Een geweldig mooi en onherbergzaam gebied hier.

Afbeelding
(foto terugweg)

Tijdens de afdaling komen de eerste boompjes komen weer in zicht.

Afbeelding
(foto terugweg)

Na een kwartiertje bereiken we Alp Grüm, we zijn weer gedaald naar ongeveer 2000 m. Het uitzicht vanaf Alp Grüm is onbeschrijvelijk mooi :shock: :P .
Aan de ene kant is de Palü-gletscher te zien ...

Afbeelding

Afbeelding

... en even verder heb je een schitterend uitzicht over het “Val de Poschiavo” (Poschiavo-dal).

Afbeelding

Aan het eind van het dal (ergens onderin de “lichte V” op de foto) ligt dus Tirano, maar het duurt nog wel een tijdje voor we daar zijn. Het is in ieder geval een adembenemend uitzicht.

Bij Alp Grüm staat een restaurant, dat in 1923 gebouwd is. Verder is er volgens mij niets. Het lijkt erop dat er niet eens een weg naartoe gaat. Het is er wel behoorlijk druk, veel bergwandelaars die hier de trein gebruiken.

Afbeelding
(foto terugweg)

Na Alp Grüm begint de geweldige afdaling naar Poschiavo. De spoorlijn slingert hier enorm, soms ben je echt het richtingsgevoel kwijt en zie je het dal weer verschijnen aan de kant die je niet verwacht had. Echt geweldig dit :pos: .
We passeren dit mooie bruggetje ...

Afbeelding
(foto terugweg)

Afbeelding
(foto terugweg)

... en het station van Cavaglia.

Afbeelding
(foto terugweg)

Ook staan we op de terugweg nog even stil bij het station :?: van Cadera.

Afbeelding
(foto terugweg)

En steeds weer een adembenemend uitzicht over het dal, waarin Poschiavo al zichtbaar wordt.

Afbeelding
(foto terugweg)

Na een schitterende afdaling van bijna een uur naderen we Poschiavo.

Afbeelding

Hier - het prachtig in het dal gelegen – San Carlo.

Afbeelding

Om 11.41 uur bereikt onze Bernina Express het station van Poschiavo. Ook een populaire bestemming voor veel reizigers, de trein wordt hier wat leger.
Poschiavo ligt op 1000 m hoogte, we zijn dus vanaf Alp Grüm alweer ruim een kilometer gedaald.

Na Poschiavo komt Le Prese, waar de trein als een tram dwars door het dorp rijdt :) . Hier staan we stil bij het station van Le Prese:

Afbeelding
(foto terugweg)

Het autoverkeer moet wachten tot alle reizigers in- en uitgestapt zijn en de trein weer vertrokken is. Grappig detail: De stoep doet gewoon dienst als perron en over een lengte van ongeveer 300 m staat er langs de stoep gewoon af en toe een stationsnaambordje :lol: .

Direct na Le Prese ligt het Lago di Poschiavo, welke ook al van ver in het dal te zien was.

Afbeelding

Afbeelding

(leuk is die symmetrie in de foto's, zie ik nu achteraf).
Het meer is ruim 2 kilometer lang. Aan de andere kant van het meer ligt:

Afbeelding

“Miralago”, met zulke plaatsnamen krijg ik echt het idee dat ik heel zuidelijk zit, en dus erg ver van huis... Echt een beetje een Middellandse-Zee-gevoel, terwijl ik daar nog nooit geweest ben :wink:
Even verder ligt Brusio:

Afbeelding

Filmpje op de terugweg bij het vertrek uit Brusio, met een kruisende Bernina Express.

[youtube]http://www.youtube.com/watch?v=jYA8WG9XpSc[/youtube]

Brusio is op spoorweggebied bekend om zijn keerviaduct. Het viaduct, waarbij de trein een bocht van meer dan 360 graden maakt, is noodzakelijk om hier in dit smalle dal het hoogteverschil te overwinnen.

De trein rijdt hier rechtsom het viaduct op. Onder is het spoor te zien waar we zodadelijk zullen rijden.

Afbeelding
(foto terugweg)

Op het viaduct is mooi de voorkant van de trein te zien.

Afbeelding

En hier gaan we onder het viaduct door waar we zojuist overheen gekomen zijn.

Afbeelding

Na Brusio rijden we door Compascio en Campocologno, waarna we Zwitserland verlaten en Italië binnenrijden. We naderen:

Afbeelding

Afbeelding

Ook hier gaat het weer als een tram door de straten:

Afbeelding
(foto terugweg)

Hier steekt de trein dwars een rotonde over:

Afbeelding
(foto terugweg)

Na ruim twee uur klimmen, dalen en slingeren vanuit Samedan wordt om 12:20 uur het station van Tirano bereikt. Het eerste wat opvalt als ik uitstap: het is hier erg warm, zeker boven de 30 graden. Tirano ligt vrij laag (450 m) en aan de zuidkant van de Alpen, dat is dus wel te merken.

Afbeelding

Een leuk elektrisch rangeerlokje die wat rijtuigen heen en weer aan het slepen is:

Afbeelding

Vanuit Tirano vertrekken Italiaanse treinen naar Milaan. Het station voor de Bernina Express (of eigenlijk de Zwitserse treinen) is echter geheel apart van het Italiaanse station. Voor we het station mogen verlaten, vindt er eerst nog paspoortcontrole plaats (hier merk je dus dat Zwitserland geen lid van de EU is).
Het “Zwitserse” station is het witte gebouwtje, het Italiaanse station ligt er links naast.

Afbeelding

Op het “Italiaanse” station staat de trein naar Milaan klaar voor vertrek:

Afbeelding

Voor het bezoek aan Tirano heb ik vijf kwartier ingepland, dus we gaan maar eens kijken. Rondom het stationsplein is een behoorlijke hoeveelheid terrassen, waar zo'n beetje iedereen neerstrijkt die uit de Bernina Express stapt. Dit is volgens mij ook een beetje het enige wat hier te doen is. Ik ga nog even verder het plaatsje bekijken.
Door Tirano loopt de rivier de Adda.

Afbeelding

Aan de overkant van het riviertje ligt het oude stadscentrum met leuke oude straatjes.

Afbeelding

Afbeelding

Afbeelding

Zeker in combinatie met het warme weer hangt hier echt een zuidelijk sfeertje. Het valt op dat er bijna niemand op straat is. Zo te zien val ik midden in de siësta, want alle winkels zijn gesloten vanaf 12.00 uur. Om 15.00 uur gaan ze weer open en zijn dan open tot 19.00 uur. Iets anders dan wij gewend zijn.
Die vijf kwartier om Tirano te bekijken zijn voor mij dan ook wel genoeg. Ruim op tijd keer ik terug op het stationsplein, om 13.38 uur zal ik met de “gewone” trein terugreizen.
Na een ijsje te hebben gegeten (je bent natuurlijk niet voor niets in Italië :wink: ), ga ik terug naar het station.

Hier komt de trein binnen, die om 13.38 uur zal vertrekken richting St. Moritz:

Afbeelding

Hier nog even het interieur van de trein:

Afbeelding

En dan nu het belangrijkste voordeel van deze gewone stoptreintjes: de ramen kunnen open :pos: :P ! Echt geweldig met dit weer. De terugreis is dus echt schitterend, met de kop uit het raam genieten van de omgeving :!: En die open ramen komt de kwaliteit van de foto's natuurlijk ook ten goede :wink: .
Helemaal uitgewaaid dus kom ik uiteindelijk na 2 1/2 uur aan in St. Moritz, het is inmiddels 16.00 uur geworden.
Het stationsgebouwtje:

Afbeelding

St. Moritz is een luxe wintersportplaats die op 1800 m hoogte ligt. Deze plaats trekt naar het zeggen toeristen van over de hele wereld. St. Moritz begon zijn toeristische carrière als kuuroord, zoals zoveel plaatsen in deze streek. Het toerisme kwam begin 20e eeuw pas echt goed op gang toen de bereikbaarheid sterk werd verbeterd door de aanleg van de Albula-spoorlijn tussen Chur en St. Moritz.
Op spoorweggebied is St. Moritz het beginpunt van de meeste Bernina Expressen. Ook is het het start- en eindpunt van de Glacier Express, die vanaf St. Moritz via Chur, Disentis, Andermatt en Brig naar Zermatt rijdt. Een rit waar je een hele dag mee bezig bent.
Naast het station van St. Moritz ligt de St. Moritzsee.

Afbeelding

Vanuit de richting van het meer kijk je mooi op St. Moritz, met achter het station een nogal groot uitgevallen hotelletje.

Afbeelding

Een blik over de dorpskern van St. Moritz.

Afbeelding

Na bij de stationsrestauratie even wat te hebben gegeten, vertrekt om 18.04 uur de trein terug naar Chur, een rit van op een minuut na twee uur. De trein wordt getrokken door deze locomotief, waarvan dit type allemaal is uitgerust met totaalreclame. Deze maakt reclame voor “Ems-Chemie”, een chemisch bedrijf in het Rijndal vlakbij Chur:

Afbeelding

Het interieur van het rijtuig:

Afbeelding

Mooi op tijd vertrekken we, na Samedan buigen we af richting de Albulatunnel. Aan de rechterzijde zijn de bergen rondom de Albulapas te zien.

Afbeelding

We stoppen nog even op het stationnetje van Spinas, dat hier mooi in de avondzon ligt:

Afbeelding

Hierna rijden we de Albulatunnel in, die onder de Albulapas doorgaat. Na bijna 6 km in het donker bereiken we Preda:

Afbeelding

Na Preda begint een spectaculair traject met diverse keertunnels :D . Tussen Preda en Bergün (Bravuogn in het Retoromaans), een traject van bijna 13 km, moet een afdaling van meer dan 400 meter overwonnen worden, dus hiervoor zijn zeer creatief allerlei tunnels en viaducten in het smalle dal aangelegd.
Een van de vele tunnels in het traject:

Afbeelding

Door alle keertunnels kun je soms geen touw meer vastknopen aan de rijrichting en zie je plotseling het spoor links of rechts van je waar we straks overheen zullen komen:

Afbeelding

Een drietal keertunnels liggen er in deze afdaling, daarna volgt de mooie afdaling naar Bergün.
Hier is mooi te zien hoe het spoor zich door het grasland tussen de bomen zich een weg naar beneden (of omhoog zoals je wilt) slingert.

Afbeelding

Hierna komen we langs dit leuke stationnetje wat nogal afgelegen in het bos ligt:

Afbeelding

Het is precies 19.00 uur als we aankomen in Filisur. Vanaf Filsur takt er een spoorlijn af naar Davos. Op dit station wordt in alle richtingen aansluiting gegeven, dus alle treinen komen hier gelijk aan en vertrekken weer.
Net na Filisur ligt het (voor spoorliefhebbers beroemde) Landwasserviaduct. Dit fraaie, 136 meter lange viaduct ligt in een boog met een straal van exact 100 meter en het spoor gaat direct hierna de loodrechte rotswand in (de 200 m lange Landwassertunnel).

Afbeelding

Nog een plaatje aan de andere kant, net na de tunnel met het uitzicht in het Landwassertal:

Afbeelding

Onderweg passeren we nog het plaatsje Tiefencastel:

Afbeelding

Het gebied hier heet de "Domleschg", waar erg veel kastelen en ruïnes te vinden zijn.
Bij Thusis, waar het eigenlijke Albulatraject begint, kruisen we de Rijn. Of eigenlijk de “Hinterrhein”, die bij Reichenau samenvloeit met de “Vorderrhein” en vanaf daar gezamenlijk verdergaat als de Rijn.

Afbeelding

Bij Reichenau zijn we weer in het Rijndal aangekomen, vanaf St. Moritz zijn we al meer dan 1100 meter gedaald. Na een kwartiertje wordt Chur weer bereikt, het eindpunt na exact 12 uur treinen over een adembenemend mooie route :!: :!: .
Tenslotte nog een foto van de trein bij aankomst in Chur:

Afbeelding
Laatst gewijzigd door Ronald op zo 14 sep 2008, 19:51, 1 keer totaal gewijzigd.
Gebruikersavatar
Mikos
Berichten: 5808
Lid geworden op: wo 26 mar 2008, 19:04
Contacteer:

Re: Reisverslag Zwitserland - deel 3/7: Bernina Express

Bericht door Mikos »

Ver-schrik-ke-lijk! Wat dat nou weer voor een reactie is? Wát een prachtig verslag! Als ik ooit de tijd en het geld heb... :P Echt super! Mooie foto's!
Waar zat je nou liever in? De opa-express met grote panorama-ramen, of in de normale stoptrein?
Ronald
Berichten: 3354
Lid geworden op: do 13 mar 2008, 23:55

Re: Reisverslag Zwitserland - deel 3/7: Bernina Express

Bericht door Ronald »

mikos schreef:Waar zat je nou liever in? De opa-express met grote panorama-ramen, of in de normale stoptrein?
Achteraf toch de stoptrein, deze gaf toch iets meer "boemeltrein"-gevoel. Hij maakt lekker veel herrie, en vooral doordat de ramen open kunnen, kun je natuurlijk veel betere foto's maken.
Ik wilde expres beide soorten treinen doen, de "Bernina" is natuurlijk een beroemde trein, het voordeel van deze trein is dat je aan beide kanten mooi uitzicht hebt door de grote panoramaruiten.
Wubbo
Oud-beheerder OVNL
Berichten: 13536
Lid geworden op: zo 09 mar 2008, 16:44
Locatie: Utrecht

Re: Reisverslag Zwitserland - deel 3/7: Bernina Express

Bericht door Wubbo »

Die paspoortcontrole lijkt trouwens vooral iets Italiaans te zijn. De grens Duitsland - Zwitserland ben ik meermalen probleemloos overgekomen, de grens Zwitserland - Italië is een groter obstakel: daar is het standaard controle, het liefst inderdaad vanuit een hokje.

Had ik verder al gezegd dat ik terug wil? :P
Gebruikersavatar
Geert
OVNL-bestuurslid
Berichten: 12543
Lid geworden op: zo 09 mar 2008, 16:43
Locatie: Utrecht
Contacteer:

Re: Reisverslag Zwitserland - deel 3/7: Bernina Express

Bericht door Geert »

Prachtig verslag weer! :D
Wat Wubbo net zei van de grenscontroles herken ik ook wel, alleen zijn mijn ervaringen per auto. ;)
Raoul
Berichten: 11
Lid geworden op: wo 12 mar 2008, 21:53

Re: Reisverslag Zwitserland - deel 3/7: Bernina Express

Bericht door Raoul »

Prachtig verslag!

Op aanraden van Wubbo moest ik deze pagina's is gaan lezen. Het gevoel van de zomer komt helemaal terug!
Ik heb ook echt genoten op dit traject. Er zitten echt stukken in waar je aan 10 ogen niet genoeg hebt!

Sowieso zijn de meeste traject in Zwitserland mooi, maar dit traject was echt super!

Heb je ook een poging gedaan om die dienstregeling te snappen? Of heb je dat bij voorbaat al niet gedaan ;)

Raoul
Ronald
Berichten: 3354
Lid geworden op: do 13 mar 2008, 23:55

Re: Reisverslag Zwitserland - deel 3/7: Bernina Express

Bericht door Ronald »

Raoul schreef: Heb je ook een poging gedaan om die dienstregeling te snappen? Of heb je dat bij voorbaat al niet gedaan ;)
Aan de dienstregeling op het Bernina-traject is soms inderdaad geen touw vast te knopen. In het begin haalde ik ook steeds de stations Samedan, Pontresina en Poschiavo door elkaar, maar inmiddels weet ik nu wel waar ze liggen :wink: .
Ik had wel steeds het handige spoor/busboekje van Graubünden bij me, een onmisbaar naslagwerkje in ieder geval :D .
Plaats reactie

Wie is er online

Gebruikers op dit forum: Geen geregistreerde gebruikers en 18 gasten