Trams en het overige verkeer (verkeersregels)

[Bakpapier]

Moet je om tram te kunnen rijden eigenlijk een autorijbewijs hebben?

Nee. Dat heb je als fietser toch ook niet nodig?

Nee, maar met mijn fiets kan ik ook moeilijk een stel auto's in de prak rijden en passagiers in gevaar brengen en met een tram wel. Voor een tram gelden gewoon verkeersregels net als voor bussen en auto's, het lijkt me dan toch wel een pre als je als trambestuurder ook al ervaring hebt in de auto.

Afgesplitst uit De alledaagse eigenaardigheden van het GVB

[Alargule]

Een wat vreemde redenatie. In een auto leer je niet alleen om te gaan met het verkeer, maar ook om te gaan met het gebruik van een auto. Dat is toch een wat ander voertuig qua besturing en afmetingen dan een tram (overigens geldt dat op sommige punten ook voor de verkeersregels). Een speciale tramopleiding waarin je de verkeersregels leert én leert omgaan met het tramvoertuig lijkt mij dan toch - naast veel relevanter - voldoende? Waarom zou je als trambestuurder daarnaast ook moeten weten hoe je in een auto moet rijden?

[Yanaike]

Persoonlijk ken ik iemand die eerder heeft geleerd een Boeing te besturen dan een auto. Heel andere situatie, dat wel. Ik zie een vliegtuig namelijk nog niet zo snel door de straatjes van Amsterdam rijden. Maar goed, het geeft wel aan dat je het een niet per se hoeft te kunnen besturen om het ander te kunnen besturen.

[n-evo]

Het proces bevindt zich nog in een vroeg stadium dus ik denk niet dat daar uitspraken over gedaan kunnen worden. De welbekende leveranciers zullen wel biedingen gaan doen, oftewel Siemens met de Avenio en/of Avenio M, Bombardier met de FLEXITY 2, CAF met de Urbos 3 en/of AXL (alleen als ook trams met een 70% lagevloeraandeel worden geaccepteerd wat ik betwijfel), Stadler met de Variobahn, Alstom met de Citadis 302/402 en wie weet nog wel wat exotischer zoals de Vossloh Tramlink en de Skoda ForCity. Deze trams dingen in ieder geval ook allemaal mee (met uitzondering van de Avenio M) met de bestelling voor de 27 Utrechtse trams die eind dit jaar of begin volgend jaar besteld zullen gaan worden.

Op Tendernet zal t.z.t. de aanbesteding worden geplaatst als het zover is.

Het kan dus van alles worden. Dacht dat Alstom het liefst niet meer levert aan steden met bestaand tramnet zoals Amsterdam maar zich vooral richt op nieuwe tramsteden? Heb beetje de angst dat het de Avenio gaat worden.

[hauptbahnhof]

Het was bij GVB toen ik bestuurder werd niet noodzakelijk om een rijbewijs te hebben. Nu vragen ze ten minste theorie. Maar dat is tegenwoordig ook bij de metro.

Overigens zijn niet alle autoregels zelfde als bij tram. Als je als auto afslaat behoor je voorrang te verlenen. Met de tram hoeft dat niet. Ook niet met haaienntanden (vaak fietspaden). Over het algemeen gaan we als trambestuurders voorzichtig mee om want het lijkt alsof niemand van die regels af weet.

[Geert]

Een tram moet toch voorrang verlenen als hij haaientanden tegenkomt?

[hauptbahnhof]

Niet als afslaande tram... Zoals ik net zei kom je die dan bijv bij fietspaden tegen. Maar die haaientanden zijn vooral bedoeld voor andere weggebruikers die van de trambaan gebruik maken.

Maar blijkt weer. Verkeersregels zijn niet bij iedereen goed bekend.

Toen mijn vriend zijn rijles deed is hem verteld: een tram heeft altijd voorrang. En dat is op zich niet zo maar je kunt altijd maar ervanuit gaan dat die tram daadwerkelijk voorrang heeft en het hem ook geven.

[Wubbo]

Ik heb in mijn theorie (en praktijk) ook geleerd dat een tram altijd voorrang heeft, tenzij dit door borden of andere verkeerstekens anders wordt aangegeven. Een tram moet immers ook gewoon stoppen voor een rood stoplicht en heeft dan dus ook geen voorrang. Idem voor haaientanden en zebrapaden (die je trouwens verdacht weinig ziet bij trambanen, dat is ook een manier om voorrang als tram af te dwingen natuurlijk).

De Rijksoverheid zegt het zo:
Voorrangsregels tram

Wordt op een kruispunt de voorrang niet geregeld door verkeerslichten, verkeersborden of verkeerstekens? Dan moet u voorrang verlenen aan een tram. Het maakt niet uit of de tram van rechts of van links komt.


Haaientanden zijn verkeerstekens volgens artikel 80 van het Reglement verkeersregels en verkeerstekens 1990 (RVV 1990).

[hauptbahnhof]

Het is idd vaak verwarrend hoe de voorrangsregels van een tram zijn. Een simpel voorbeeld. Lijn 5 bij station zuid richting amstelveen. Aan het einde van de Strawinskylaan gaat lijn 5 naar links de Parnassusweg op. De auto's hebben haaientanden vanaf de Strawinskylaan. De tram niet. Dus als de verkeerslichten niet werken, heeft de tram voorrang. Vanaf de Parnassusweg (wat dus een voorrangsweg is) heeft de tram altijd voorrang ook al slaat deze af (naar rechts). De meeste automobilisten weten dit niet of doen alsof ze het niet weten en rijden gewoon door.

Zelfde probleem heb je bij kruisingen waar er verkeerslichten staan en je met de tram 3 kanten op kunt, maar er niet voor alle kanten een negenoog is. In dat geval moet er met het verkeerslicht van de auto's mee worden gegaan. Dit brengt natuurlijk een conflict met zich mee en automobilisten zullen 9 van de 10 keer niet stoppen, terwijl de tram wel voorrang heeft. Dus ja, als trambestuurder gewoon blijven wachten tot er geen auto's komen of dat zij rood hebben en dan rustig de bocht maken.

[Bakpapier]

^Is het dan niet beter om gewoon rustig door te drukken en lekker te rinkelen met de bel? Als een automobilist ziet dat de tram doordrukt stopt hij heus wel...

[hauptbahnhof]

Is uiteraard ook een manier. Een manier om het te doen is door in de startblokken te zitten. En opletten naar het eigen negenoog voor rechtdoor. Die zijn vaak enkele seconden eerder wit. Dus meteen als het negenoog wit is, beginnen met rijden. Dit kan helaas alleen met Combino want die andere 2 tramtypes zijn qua optrekken zo traag als dikke stront door een theezeefje.

Maareh, het probleem bij doordrukken is dat je goed in de gaten moet houden wat de aankomende automobilist doet. En het is best lastig om dat te zien in zo'n bocht door alle wanden/lijsten en kozijnen, helemaal in een Combino met afgesloten cabine.

[Milco]

Naar min weten moet ook een tram gewoon altijd voorrang verlenen bij haaientanden, ook bij het afslaan. ;)

Op http://www.theorieplaza.nl/voorrang/voo ... kruispunt/ lees ik dit:
"Als een kruispunt wordt geregeld door verkeerslichten, verkeersborden of verkeerstekens, dan dient de tram zich hier aan te houden. Heeft een tram dus haaientanden, dan moet de tram voorrang verlenen op het overige verkeer.`

[hauptbahnhof]

Ik heb het over haaientanden bij fietspaden. Ik ben vegeten te vermelden maar het gaat om trams op voorrangswegen (of vanuit rotondes). Dus die afslaande tram die op een voorrangsweg rijdt slaat af (bijv naar rechts). Komt dan eerst het autoverkeer tegen, daar heeft ie voorrang op. Dan een fietspad. Niet altijd, maar soms staan er haaientanden. Ook daar heeft de tram gewoon voorrang op. Waar de tram wel voor moet stoppen is het daarna volgende zebrapad.

Bij het Haarlemmermeercircuit bij de Remise Havenstraat is een tijd geleden het fietspad rood geverfd maar bij de trambaan is deze grijs gelaten zonder haaientanden. Wat kreeg je dan? Taxichauffeurs die over de trambaan reden (wat dus bron van ergernis #1 is) gaven geen voorrang aan fietsers. Het fietspad is nu weer rood geverfd en haaientanden aangebracht.

Even gezocht naar het lesboek en dit staat er:

Code: Selecteer alles

Soms zijn haaientanden aangebracht om afslaande bestuurders eraan te herinneren dat zij voorrang moeten verlenen aan fietsers die op dezelfde weg rechtdoor gaan. Fietsers hebben hier voorrang op afslaande bestuurders, maar niet op trams. Dit is een verwarrende situatie. Daarom heeft GVB bepaald dat trambestuurders in deze situatie terughoudend moeten zijn in het gebruik van hun voorrangsrecht.

[marlies]

Dat vind ik een creatieve interpretatie van het GVB. Tenminste, als ik je goed begrijp.

In gevallen waar haaientanden zijn aangebracht om de situatie voor automobilisten te verduidelijken (en dus niets veranderen in een wereld zonder trams) wordt gedaan alsof de haaientanden enkel cosmetisch zijn en niet daadwerkelijk tellen. Zo werkt het niet, dat kan niet. Een gevaar-bord als reminder is dan een betere oplossing. Het is een behoorlijke fout van de gemeente als ze haaientanden op de weg schilderen zonder de bedoeling dat ze daadwerkelijk als haaientanden gelden.

[hauptbahnhof]

Als weggebruiker moet je altijd in je achterhoofd houden: een tram op een voorrangsweg heeft altijd voorrang op overige bestuurders (dus geen voetgangers op zebrapad), ook als deze afslaat.
En ook áls die tram zich niet op een voorrangsweg bevindt, moet je rekening houden dat hij voorrang heeft.
Zie deze kaart. De haaientanden zijn niet doorgetrokken naar de trambaan, noch is het bord ook links bij de trambaan geplaatst.

Ik denk trouwens dat je mag aannemen dat GVB niet zomaar dingen interpreteert en dat aan zijn personeel vertelt, toch? Het gaat hier om de eigen en veiligheid van anderen.

Bij de Kruising Admiraal de Ruyterweg/ Jan Evertsenstraat slaan tram 12 en 14 naar rechts af en komen haaientanden tegen bij het fietspad. "Raar genoeg" is hier een waarschuwingslicht geplaatst. Alhoewel, niet 1, maar 2. Voor auto's én voor fietsers. Als de tram geen voorrang had, dan is zo'n licht niet nodig.

Toen lijn 25 nog reed was er bij het Weteringcircuit een soortgelijk probleem. Trams vanaf het weteringcircuit richting Frederiksplein verlieten het circuit en kwamen haaientanden tegen. Alleen zijn die haaientanden met een spuitbus aangebracht door een buurtbewoner omdat hij het er niet mee eens was dat trams voorrang hebben op fietsers.

[marlies]

Ohh, de auto's en de trams rijden op gescheiden banen en alleen de auto's hebben haaientanden. Dan is het een ander verhaal inderdaad, maar dat maakte ik niet uit de tekst op omdat ik niet bekend ben met de situatie daaro :)

[Suus]

De meeste trambanen hebben ook gewoon haaientanden bij kruisingen. Er rijden bovendien ook bussen en en taxi's die die haaientanden nodig hebben.

[reisthijs]

Bij de Kruising Admiraal de Ruyterweg/ Jan Evertsenstraat slaan tram 12 en 14 naar rechts af en komen haaientanden tegen bij het fietspad. "Raar genoeg" is hier een waarschuwingslicht geplaatst. Alhoewel, niet 1, maar 2. Voor auto's én voor fietsers. Als de tram geen voorrang had, dan is zo'n licht niet nodig.

Je voorbeeld is makkelijker te volgen met een plaatje erbij.

Wat mij dan opvalt is dat er een bord hangt dat bestuurders die op de trambaan rijden waarschuwt voor fietsers die rechtdoor gaan. Als fietsers geen voorrang hadden, dan is zo'n bord niet nodig.

[hauptbahnhof]

Heb je ooit fietsers gezien in Amsterdam?

Overigens, dat is wel een oud plaatje en vraag me af of dat bord er nog steeds is. Er is namelijk 100% zeker weten een waarschuwingslicht bij het fietspad ook. Deze ontbreekt hier!

Ik heb het met een trambestuurder uit Den Haag over gehad en volgens hem klopt dit verhaal ook. Alleen is het in het lesboek verkeerd geschreven. Er staat dus dat de tram voorrang heeft maar het moet zijn dat de tram het overige verkeer mag hinderen. Komt bijna op hetzelfde neer maar toch anders

[nvdw]

Naar min weten moet ook een tram gewoon altijd voorrang verlenen bij haaientanden, ook bij het afslaan. ;)

Op http://www.theorieplaza.nl/voorrang/voo ... kruispunt/ lees ik dit:
"Als een kruispunt wordt geregeld door verkeerslichten, verkeersborden of verkeerstekens, dan dient de tram zich hier aan te houden. Heeft een tram dus haaientanden, dan moet de tram voorrang verlenen op het overige verkeer.`

Dat is wel een heel ongelukkig voorbeeld. De tram in dit filmpje moet de motorrijder op de voorrangsweg voorrang verlenen, maar de bestelbus moet op zijn beurt de afslaande tram voor laten gaan.

De regel is afwijkend, maar niet moeilijk. Helaas wel te moeilijk voor 90 procent van de verkeersdeelnemers, vandaar dat de GVB die tip over terughoudendheid in dat lesboek opneemt.

De regel dat je bij afslaan rechtdoorgaand verkeer (verkeer, dus inclusief voetgangers!) op dezelfde weg voor moet laten gaan, geldt niet voor trams. In het voorbeeldfilmpje rijden bestelbus en tram op dezelfde weg. De haaientanden geven alleen aan dat beide bestuurders voorrang moeten verlenen aan bestuurders (dus niet voetgangers) op de kruisende weg. Op gelijkwaardige kruisingen heeft de tram voorrang op bestuurders van links en rechts en gaat ook die regel van afslaand vs. rechtdoorgaand verkeer op, dus dan heeft de tram praktisch altijd voorrang.

Samenvatting: een tram hoeft dus alleen voorrang te verlenen aan bestuurders op de kruisende weg als hij een voorrangsweg of -kruispunt nadert en moet voetgangers voor laten gaan op een voetgangersoversteekplaats.

[marlies]

Ja, maar als de afslaande tram voorrang heeft op het rechtdoorgaande verkeer en vervolgens haaientanden op het pad van de tram op de weg schildert verandert de zaak. Lijkt me althans. Want die gelden gewoon wel voor trams. Haaientanden die geen haaientanden zijn maar alleen dienen als geheugensteuntje voor automobilisten die toch al hadden moeten stoppen bestaan namelijk niet.

[hauptbahnhof]

Beter kon ik het niet verwoorden.

[nvdw]

Ja, maar als de afslaande tram voorrang heeft op het rechtdoorgaande verkeer en vervolgens haaientanden op het pad van de tram op de weg schildert verandert de zaak. Lijkt me althans. Want die gelden gewoon wel voor trams. Haaientanden die geen haaientanden zijn maar alleen dienen als geheugensteuntje voor automobilisten die toch al hadden moeten stoppen bestaan namelijk niet.

Ja, ik zie het linkje van reisthijs nu. Verkeerstekens gaan boven verkeersregels, dat klopt, maar in dit geval brengen die extra haaientanden meer verwarring dan verduidelijking...

[marlies]

Eens, de gemeente heeft er een zooitje van gemaakt. Zijn gemeentes helaas goed in.

[hauptbahnhof]

Best leuke discussie eigenlijk maar de regel is zoals het is. Was er nou niet zoiets dat trams niet onder dezelfde wet als auto's vallen of iets dergelijks? Wie weet daar iets van?

Nog een simpel voorbeeld van verkeerstekens boven regels. Op de beneluxbaan in Amstelveen staan er borden met max 50 (bijna in het PVR van de tram). Die borden staan pal naast de trambaan. En toch mag de tram daar 70. Altijd leuk om met een Combino daar een auto voorbij te rijden.

Zelfde geldt op de Lelylaan. Alleen is de trambaan wel een stuk verder verwijderd van de autobaan.