NS flink in de maag met goedkoop busnetwerk

[michiel71]

NS maakt zich grote zorgen over een spotgoedkoop intercitynetwerk van bussen in ons land. De NS wil in gesprek hierover met het ministerie van Infrastructuur & Milieu en de provincies.

Reizigersorganisatie Rover en de VVD juichen het initiatief toe. „Ik vind het een goede ontwikkeling. Concurrentie kan goed zijn”, zegt voorzitter Arriën Kruyt van Rover.

NS zit echter flink in de maag met de plannen van grote buitenlandse busmaatschappijen als Flixbus, ICBus en Megabus om hier snelle en goedkope busverbindingen tussen grote steden op te zetten. Bussen zijn wel trager, maar comfortabel en voorzien van extra luxe, zoals wifi. „Wij hebben afspraken gemaakt met de overheid. Als straks op onze drukste treinverbindingen ook bussen gaan rijden, heeft dat gevolgen voor de onrendabele spoorlijnen. Dat wordt anders als vrije busjongens krenten uit de pap halen”, aldus een NS-woordvoerder.

Lees verder

[Z2N]

Toch blijf ik erbij dat de bus het nooit zal winnen van de trein binnen Nederland. Nationaal langeafstandvervoer is hier veel vaker dan in andere landen forenzen- en studentenvervoer, en deze groepen zullen een flexibele en frequente vervoersmodus prefereren boven een infrequente bus. Toerismegebonden vervoer kan vaker kiezen voor de bus, maar voor veel groepen blijft de trein, met zijn samenreiskortingen die gecombineerd kunnen worden met het forenzenabonnement, frequente, snelle en ruime aanbod, gewoon veel aantrekkelijker. Bovendien bedient de bus alleen de verbindingen tussen grote steden, voor reizigers die eerst naar de grote stad moeten reizen, vervallen de eventuele voordelen van de langeafstandsbus al snel.

[JWM]

Ook als de busbedrijven maar een paar procent marktaandeel van NS afsnoepen heeft dat al gevolgen voor NS. En op relaties waar de trein niet zo sterk is door een omweg of veel overstappen (ik noem een Leeuwarden - Amsterdam) kan een regelmatige busdienst best populair worden.

[michiel71]

Met een luxe bus van de ene grote stad naar de andere. In Duitsland en Frankrijk is het heel normaal
en ook in Nederland lijkt de trein concurrentie te gaan krijgen van de bus.

Het bedrijf Flixbus wil een buslijn tussen Eindhoven en Groningen gaan exploiteren en een tussen Enschede en Eindhoven.
Zitten we als reiziger daar op te wachten en wat betekent dat voor de onrendabele lijnen van de NS?

Daarover gaan we praten met Onno Pruis, vervoersdeskundige van vervoersadvies bureau Movim,
Sanne van Galen van reizigersvereniging Rover en Betty de Boer, lid van de Tweede Kamer voor de VVD.

Radio EenVandaag item (18 minuten)

[starx]

Frankrijk en Duitsland zijn natuurlijk wel veel groter dan Nederland. Daar is de vraag na langeafstandsvervoer gewoon veel groter. De frequentie is dan juist van minder belang.

Maar ik vind het wel diep triest dat de NS hierover gaat lopen zeuren bij de politiek. De trein is stukken sneller en efficiënter dan de bus. Ik zie echt zomaar een busnetwerk ontstaan met bussen die om het halfuur rijden. Het is echt als een broodfabriek die bang is voor de bakker op de hoek.
Als je bang bent voor de concurrentie moet je gewoon zorgen dat je product beter en/of goedkoper wordt.

[SuperGhost]

Er is echter niet echt een goede concurrentie mogelijk. Flixbus is namelijk niet verplicht om een gehele dienstregeling te rijden, maar kan ritten aanbieden wanneer zij dat wil (als ze de toestemming krijgt binnenlandse ritten aan te bieden), NS is echter verplicht om minimaal 2x p/u ritten aan te bieden, ook op tijden die niet (zo) winstgevend zijn. Dan is er dus altijd al sprake van concurrentievervalsing.

Er zijn daar wel enigszins wat vergelijkingen met de discussie rond de veerdienst van Harlingen naar Terschelling (als ik het goed heb onthouden). Daar was er een bedrijf dat de gehele dag diensten aan moest bieden, maar opeens kwam er een 'concurrent' bij die niet de gehele dag hoefde te varen, maar alleen in de spits ging varen. Die concurrent kon daardoor een veel lagere prijs bieden, maar het gevolg was dat het voor de concessiehouder het zeer lastig werd om nog de gehele dag ritten aan te bieden, omdat de winstgevende ritten (bedoeld om de verlieslatende ritten te betalen) hun winsten zag verliezen.

Nu zal tussen NS (en evt. regionale vervoerders) en Flixbus de gevolgen wat minder groot zijn (de trein is immers vaak nog sneller), maar er kunnen weldegelijk nadelige effecten voor reizigers kunnen optreden, doordat de tarieven omhoog moeten of sommige frequenties omlaag zullen moeten (of in geval van de regionale treinen kan het ook effect hebben op het bij de concessie behorende busnet of de provinciale belastingen). Vergeet niet dat NS weliswaar winst maakt op het HRN, maar dat maar een klein percentage van de omzet is. Als Flixbus dan een succes wordt en niet alleen op Groningen-Eindhoven en Enschede-Eindhoven gaat rijden, maar op heel veel verbindingen, dan zal dat zeker wel effect kunnen hebben op de dienstregeling van NS.

Het lijkt me dus dat NS terecht een punt hiervan maakt, want Flixbus is een valse concurrent. Als Flixbus net als NS en de regionale trein- en busvervoerders een hele dienstregeling zou moeten rijden, dan was het anders geweest.

[huibe]

Ik sluit me aan bij Starx. Het zijn krokodillen tranen.

En dat dit gevolgen gaat hebben? Maximaal 50 personen op een zeer lang traject lijkt me toch niet zo'n grote impact.

[Statler Rail]

Wel een gospe dat NS zich ineens druk maakt over onrendabele spoorlijnen terwijl ze daar zelf al jaren niet meer rijden!

En als een rit volgens NS onrendabel is terwijl een regio daar wel behoefte aan heeft, dan knijpen ze de betreffende overheid nog eens flink uit totdat de rit voor NS wél rendabel is. Zie de nachtritten in Brabant, zie de stoptrein Leeuwarden-Meppel. Daar vraagt NS grof geld voor en dankzij de monopoliepositie kunnen de provincies ook niet om NS heen. NS moet zich diep schamen...

[Tochjo]

Een woordvoerder heeft het inmiddels als volgt geformuleerd:

Busbedrijven hebben zich bij provincies gemeld met het verzoek of ze tussen de grote steden busdiensten mogen gaan rijden. Deze bussen kunnen een aanvulling zijn op het bestaande openbaar vervoer. NS is niet tegen snelbussen, maar voor goed openbaar vervoer voor zo veel mogelijk reizigers, op zo veel mogelijk plekken in Nederland. NS wil daarom samen met overheden, reizigersorganisaties en de aanbieders van snelbussen in gesprek om te kijken hoe dit een positieve bijdrage kan leveren aan het bestaande openbaar vervoer voor heel Nederland.

[starx]

Er is echter niet echt een goede concurrentie mogelijk. Flixbus is namelijk niet verplicht om een gehele dienstregeling te rijden, maar kan ritten aanbieden wanneer zij dat wil (als ze de toestemming krijgt binnenlandse ritten aan te bieden), NS is echter verplicht om minimaal 2x p/u ritten aan te bieden, ook op tijden die niet (zo) winstgevend zijn. Dan is er dus altijd al sprake van concurrentievervalsing.

Er zijn daar wel enigszins wat vergelijkingen met de discussie rond de veerdienst van Harlingen naar Terschelling (als ik het goed heb onthouden). Daar was er een bedrijf dat de gehele dag diensten aan moest bieden, maar opeens kwam er een 'concurrent' bij die niet de gehele dag hoefde te varen, maar alleen in de spits ging varen. Die concurrent kon daardoor een veel lagere prijs bieden, maar het gevolg was dat het voor de concessiehouder het zeer lastig werd om nog de gehele dag ritten aan te bieden, omdat de winstgevende ritten (bedoeld om de verlieslatende ritten te betalen) hun winsten zag verliezen.

Nu zal tussen NS (en evt. regionale vervoerders) en Flixbus de gevolgen wat minder groot zijn (de trein is immers vaak nog sneller), maar er kunnen weldegelijk nadelige effecten voor reizigers kunnen optreden, doordat de tarieven omhoog moeten of sommige frequenties omlaag zullen moeten (of in geval van de regionale treinen kan het ook effect hebben op het bij de concessie behorende busnet of de provinciale belastingen). Vergeet niet dat NS weliswaar winst maakt op het HRN, maar dat maar een klein percentage van de omzet is. Als Flixbus dan een succes wordt en niet alleen op Groningen-Eindhoven en Enschede-Eindhoven gaat rijden, maar op heel veel verbindingen, dan zal dat zeker wel effect kunnen hebben op de dienstregeling van NS.

Het lijkt me dus dat NS terecht een punt hiervan maakt, want Flixbus is een valse concurrent. Als Flixbus net als NS en de regionale trein- en busvervoerders een hele dienstregeling zou moeten rijden, dan was het anders geweest.

Niet mee eens. NS heeft getekend voor een concessie. Die houdt in dat ze alleenrecht hebben op het HRN in ruil voor een minimale dienstverlening, ook in de (super)daluren. Als Flixbus nou reizigerstreinen zou gaan rijden, dan hadden ze een punt, want dat is immers inbreuk op de concessie. Maar dat is niet zo. Een goed restaurant zou het volgens mij ook geen probleem moeten vinden als er in dezelfde straat een snackbar opent.

Schermen met het argument dat de tarieven omhoog moeten of de kwaliteit omlaag is een drogreden. Ze zijn dat volgens de concessie verplicht. In de concessie staat niet: "Als een busbedrijf de concurrentie met je aangaat, dan hoef je je niet meer aan de afspraken te houden."

Ik had eigenlijk gehoopt dat NS na de Abellio-gate en het Fyradebacle nu eens een toontje lager zou gaan zingen. Flixbus kiest trouwens wel een goede tijd uit, want politiek Den Haag is momenteel helemaal klaar met NS.

[WSM]

Ik snap ook niet waar ze bang voor zijn. Als er af en toe een bus rijdt op een traject waar je met de trein anders alleen maar op een omslachtige manier kunt komen, is dat toch alleen maar een verbetering voor het publiek?
Of heeft NS inmiddels zo weinig vertrouwen in de topdienstverlening die ze zelf iedere dag weer weten te leveren?
Misschien moeten ze intern eens heroriënteren op de prioriteiten anders.

[Meltrain]

Misschien is het een goed idee om de oude vertrouwde Interliner weer in te voeren?
Deze reed immers ook als aanvulling op trajecten waar geen trein reed.
Bedrijven als Flixbus mogen dan op die trajecten langeafstandsbussen exploiteren.

[Lijn65]

Waarom zou dit ook maar iets van invloed hebben op regionale en onrendabele lijnen? Flixbus richt zich toch alleen op de grote steden? Ik zie Flixbus in ieder geval niet een aanvraag doen voor een bus Stavoren - Leeuwarden. En aangezien een groot deel van de treinreizigers uit studenten met een SOV-product bestaat, en ik niet verwacht dat Flixbus die ook gaat accepteren, heeft NS ook op het intercitynetwerk niet veel te vrezen van Flixbus.

[Dennenboom]

Bussen zullen wel tijdelijk een effect op de trein hebben. Dat is ook in de UK het geval geweest. Maar kijk eens naar het spoorvervoer aldaar, waar ze al heel lang langeafstandsbussen hebben. Daar is het spoorvervoer de laatste 10 jaar praktisch verdubbeld:
https://en.wikipedia.org/wiki/Rail_tran ... at_Britain

[sirvinniei]

Een bus comfortabeler dan de trein? Pfff, ik blijf de trein toch het comfortabelste vervoermiddel vinden en het enige vervoersmiddel waar je fatsoenlijk kunt werken met genoeg ruimte zonder dat je spullen overal naartoe vliegen.

[Lijn65]

Als ik moet kiezen wat ik comfortabeler vind: een Spurt van Arriva of een Mercedes van Lanting reizen op de 244 tussen Groningen en Berlijn dan kies ik voor de tweede. Het is maar net wat je tegenover elkaar zet.

[sirvinniei]

Maar het gaat in dit geval over intercityverbindingen.
Ik denk namelijk niet dat deze busvervoerders tussen dorpen gaan rijden

[Vinny]

Ook als de busbedrijven maar een paar procent marktaandeel van NS afsnoepen heeft dat al gevolgen voor NS. En op relaties waar de trein niet zo sterk is door een omweg of veel overstappen (ik noem een Leeuwarden - Amsterdam) kan een regelmatige busdienst best populair worden.

Tussen Leeuwarden en Amsterdam bestaat al een soort busverbinding, al moet je er voor overstappen in Den Oever en Hoorn. Het is een bijzonder populaire verbinding onder HBO-studenten, maar marktaandeel van de NS wegsnoepen doet dat ding echt niet. Ik ben zo ongeveer de enige "volwassen" reiziger in die bus

[Hainje]

En al zou er een rechtstreekse busverbinding komen van Amsterdam CS naar Leeuwarden via de Afsluitdijk, hoeveel mensen zullen nu dat hele traject af gaan leggen? Vrij weinig lijkt mij. Ik denk dat Arriva zwaarder te lijden zal krijgen op die verbinding dan NS.

[Vinny]

De kans is dan ietsje groter dat ik vaker die bus neem naar Amsterdam dan met de trein via Leeuwarden en Zwolle. De totale reistijd maakt voor mij persoonlijk weinig uit, voor de gemiddelde Nederlander zou het natuurlijk wel tot een verschuiving in de voorkeur leiden.

[JWM]

En als die busdiensten in Amsterdam wellicht achter het CS kunnen vertrekken in plaats van Sloterdijk kan het voor veel relaties best aantrekkelijk worden.

[SuperGhost]

Niet mee eens. NS heeft getekend voor een concessie. Die houdt in dat ze alleenrecht hebben op het HRN in ruil voor een minimale dienstverlening, ook in de (super)daluren. Als Flixbus nou reizigerstreinen zou gaan rijden, dan hadden ze een punt, want dat is immers inbreuk op de concessie. Maar dat is niet zo. Een goed restaurant zou het volgens mij ook geen probleem moeten vinden als er in dezelfde straat een snackbar opent.

Alleen heeft NS dus wel getekend met die voorwaarden met in het achterhoofd dat de diensten die Flixbus nu graag wel aanbieden illegaal zijn. Tot op de dag van vandaag mag Flixbus dat soort diensten niet aanbieden. Flixbus wil juist een ontheffing, zodat ze dat wel mogen doen. Dan lijkt me wel dat je ook goed moet kijken naar welke gevolgen dat gaat hebben voor de bestaande OV-concessies en of dat niet te ingrijpende gevolgen gaat hebben.
Het lijkt me dus goed dat NS hier aandacht om vraagt, maar ook wel bereid is mee te kijken naar hoe dit idee is in te voeren.
Dat lijkt mij juist een goede insteek (als men dit ook meent uiteraard).

[regenmaker]

Als Flixbus bijvoorbeeld een busdienst Nijmegen - Eindhoven gaat starten en over dit traject ongeveer een uur doet, dan wordt dat zowel concurrentie van de bus als van de trein. Is goed dat hier eens goed naar gekeken wordt.

[Aking]

Waarom zou dit ook maar iets van invloed hebben op regionale en onrendabele lijnen? Flixbus richt zich toch alleen op de grote steden?

NS maakt winst met het HRN en "betaalt" daar de regionale en onrendabele lijnen van, als die winst wegvalt door busboeren zijn die lijntjes dus de lul...

[waldo79]

Alsof op je tientallen reizigers van Leeuwarden naar Amsterdam per dag zo'n winst maakt dat je daarmee een lijntje als Ede-Wageningen - Arnhem op de been kunt houden

Het venijnige bij de NS zit hem in het afromen en omhoog draaien van de tariefeenheden en natuurlijk de horeca.